معرفی کتاب

برای دیدن بخشی از صفحات کتاب، لینک فایل پی دی اف (pdf) را ببینید.

با نگاهی به پیشینۀ فرهنگ و تاریخ بختیاری درمی­یابیم که ساکنان این سرزمین همانند سایر جوامع دیگر، در طول حیات سیاسی ـ اجتماعی خویش، موارد بسیاری از مسائل و ارزش­‌هاي انسانی نظیر: فداکاری، صداقت، محبت، شجاعت، میهمان‌نوازی، غریب‌نوازی، همدلی، برادری، همیاری و موارد و­ مسائل ضدارزشی دیگری نظیر: جنگ و ستیزهای داخلی (برادرکشی)، قتل‌­ها، غارت­‌ها، تجاوزها و ... را ـ که گاه حتی نسبت به خودمان هم‌روا شده است ـ در درون خود جاي داده­‌اند. پژوهشگران و جامعه‌شناسان بر این اعتقادند که جامعه می­‌بایست يكدست نباشد در غیر این صورت باید به سلامت آن شک کرد. بر این اساس هر جامعه­‌ای درون خود ترکیبی است از خوبی­‌ها، مهربانی­‌ها، برادری­‌ها و... از یک طرف و جنگ­‌ها، زشتی­‌ها، پلشتی­‌ها و ... از طرف دیگر که این خود ضامن حفظ تعادل و نظم موجود در آن جامعه خواهد بود. با نگاهی ژرف­تر به تاریخ درمی­یابیم که جامعۀ بختیاری نیز در درون خود، ترکیبی از همۀ موارد خوب و بد را در درازنای حیات سیاسی ـ اجتماعی خویش داشته است. اما با این وجود بسیاری از اهل قلم، فقط به ذکر جنگ و ستیزها پرداخته و از دیگر مسائل انسانی غافل مانده­اند. پنداری که در زندگی این اجتماع انسانی، چیز دیگری جز ستیز و آویز و جنگ و غارت نبوده است؟! رویکرد این نویسندگان، این سؤال را به ذهن کاوشگر نسل جدید متبادر می­‌سازد؛ آیا به راستی جامعه بختیاری فقط در حال تقابل و جنگ با خود و جوامع پیرامون بوده است؟! آیا آنچه سرهِنریْ لایارد در سفرنامه­‌اش می­ نویسد، حقیقت دارد که: «اين مردم دائماً در حال جنگ و ستیز با همدیگر به سر می­برده­اند»؟! اگر چنین بوده، پس دست‌آورد این جامعۀ انسانی، با این سابقۀ تاریخی در زمينه مسائل فرهنگی، اجتماعی و ... در طول تاریخ چه بوده است؟

اگر چه جنگ و ستيزها جزء لاینفک تاریخ هر جامعه­ای به حساب می­آیند، اما به نظر می‌رسد پرداختن و بیان جزئیات آنها که منجر به خانه‌خرابی­ها، ویرانی­ها و ایجاد کدورت در جامعه گردیده است، برای نسل جستجوگر و پرسشگر امروز، نتیجه­ای جز بدبینی، دوري، جدایی بیش از پیش و سرخوردگی به دنبال نخواهد داشت. ضمن اینکه جامعه بختياري همانند سایر جوامع ايراني، در طول حيات سیاسی- اجتماعی خویش داراي موارد و جزئیات انساني متعدد، اتفاقات تاریخی نیکو و افتخارآمیز، باورها و سنن پسندیده بسیاری بوده است كه پرداختن به آنها مي­تواند چهره­ای دیگر از اين جامعه، نزد افکار عمومی به نمایش بگذارد.

آنچه یک جامعه را در نزد همین افکار عمومی بافرهنگ معرفی می‌کند، مجموعه­ای از آداب و رسوم و سنت­های نیک، پسندیده و آرمانی است که در آن جامعه رواج دارد و مردم آن جامعه خود را ملزم به رعایت این آداب و رسوم می­دانند. یکی از این آئین‌ها، آئین برادری (گوگری) است که برگرفته از آموزه­های دینی و روش و منش آباء و اجداد مردم این سرزمین بوده که نسل به نسل به ما رسیده است. «برادری (گوگری) در واژگان بختیاری، نیروی سودرسان، فریادرس، پهلوان‌صفت و گره­گشای است»... «آئین برادری (گوگری) در بختیاری، رسمی جاودانه است که تا به امروز به حیات خود ادامه داده است».

آیین برادری (گوگري) یکی از این آیین­ و سنت­ها است كه سومين همایش آن به منظور نشر و بسط اين آيين و تجلیل از مقام کوشندگان راه آن در جامعه بختياري، در خرداد ماه سال 1393 در استان چهارمحال بختیاری (شهركرد) برگزار گردید. این همایش مورد استقبال گسترده اهل فرهنگ و قلم قرار گرفت به طوری که پس از اعلام فراخوان عمومی، تعداد زیادی مقاله به دبیرخانه همایش ارسال گردید که این مقالات در قالب کتاب مجموعه مقالات آیین گوگری (برادری) گردآوری شده است.

فهرست مطالب کتاب:

آسیب‌شناسی وضعیت برادری در جامعۀ بختیاری دیروز، امروز/ فریدون الهیاری

برادری از دیدگاه شاهنامه/ نوربخش احمدزاده

نمودهای واژۀ گوگری در قوم بختیاری/ فریده انصاری زاده

بررسی روابط برادرانه در ایل بختیاری/ غفار پوربختیار

کارکردهای فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی آیین برادری (گوگری) در جامعۀ بختیاری/ یحیی حسن‌پور بختیاری

برادری از دیدگاه قرآن، احادیث و نمود تاریخی آن در جامعۀ بختیاری/ زهره حسن‌پورفر

ریشه‌های اساطیری گئو و گئوگری در بختیاری/ حسین حسن‌زاده رهدار

بختیاری‌ها در فراز و فرود تاریخ/ داود حیدری بندپی

آیین برادری (گوگری) در ایل بختیاری/ عباس حیدری نوروزی

در ضرورت و محذورات «گئوهمبهری» برای هر فرد بختیاری/ محسن حیدری

مؤلفه‌های ساختاری وحدت و برادری در نظام اجتماعی و ساختار سیاسی قوم بختیاری/ ناصر حسینی منجزی

آیین گئوگری (برادری) در قوم بختیاری/ سریا داودی حموله

آسیب‌شناسی برادری (گوگری) در جامعۀ بختیاری و راهکارهای تقویت آن/ گودرز رزمگاه

جلوه‌هایی از گوگری در فرهنگ مردم (فولکلور) بختیاری/ عباس قنبری عدیوی

نگاهی مقایسه‌ای به برادری گوگری در آموزه‌های اسلام و فرهنگ بختیاری/ شاهپور عیدی‌وندی

هیاری یا همیاری در قوم بختیاری/ ظهراب مددی

تساهل و پذیرش اقلیت‌های پناه‌آورده در سایۀ آیین برادری بختیاری‌ها/ اسکندر مقصودی

وقتی برادری (گوگری) یک نیاز است/ قهرمان محمدی

بنیان گوگری/ عبدالعلی خسروی قائد بختیاری

برادری از نگاه ملا قلعه‌سردی شاعر بختیاری/ غفور اسکندری سبزی

سرزمین مو/ سلطان‌مراد دانشور قلعه‌سردی

ایل من/ رامین دانشور قلعه‌سردی

گوگری/ امید داودی

همتبارون/ علی‌محمد حسن‌پور

پیایل/ اسد قریشوندی

یادداشت/ جواد خسروی‌نیا

یادداشت/ اسماعیل اسماعیل‌وندی

اسناد و تصاویر