معرفی کتاب

برای دیدن بخشی از صفحات کتاب، لینک فایل پی دی اف (pdf) را ببینید.

«یکی بود، یکی نبود، غیر از خدا هیچ‌کس نبود ....»؛ قصه‌های کودکی معمولاً با چنین کلماتی آغاز می‌شود. هیچ‌کسی نیست که از قصه‌های دوران کودکی‌اش خاطراتی نداشته باشد. پدر و مادر، مادربزرگ و پدربزرگ، خواهر و برادر بزرگ‌تر یا دیگران برای همۀ ما در دوران کودکی قصه‌هایی گفته‌اند و ما با آن قصه‌ها سوار بر خیال به دنیایی از شگفتی و زیبایی سفر کرده‌ایم.

قصه شاید فصل مشترک همۀ تمدن‌های بشری، همۀ اقوام و ملت‌ها و همۀ تاریخ و جغرافیای انسان‌ها باشد. ما ایرانیان نیز از هزاران سال پیش قصه پرداخته و قصه گفته و قصه شنیده‌ایم و در دردها و غصه‌ها و تنهایی‌ها به دامان قصه پناه برده‌ایم.

قصه‌ها نقش تربیتی زیادی در شکل‌گیری شخصیت کودکان دارد. قصه‌ها دنیاهای ایده‌آل و زیبایی هستند. اگرچه میان‌شان شخصیت‌های پلید و شرور هم وجود دارد، آنها محکوم به نابودی‌اند و می‌آیند که زمینه را برای پیروزی نیکی آماده کنند. قصه‌ها معمولا میدان مبارزۀ شخصیت‌های مثبت و منفی است و در این مبارزه نیکی پادشان خود را با پیروزی به دست می‌آورد و بدی سزای خود را با شکست و ناکامی می‌بیند. همچنین دنیای خیالی قصه‌ها به رشد تخیل کودکان بسیار کمک می‌کنند. زندگی هرگونه و هرجا که باشد، آمیخته‌ای از خیال و واقعیت است و ای‌بسا خیال زمینه‌ساز واقعیت‌هاست؛ پس رشد تخیل کودکان به رشد زندگی واقعی‌شان کمک بزرگی می‌کند.

در این کتاب چهل یادداشت، دل‌نوشته و خاطره دربارۀ قصه و قصه‌گویی و قصه‌گویان گردآوری شده است. بعضی از یادداشت‌ها حجمی بیش از یک صفحه ندارند و برخی طولانی‌ترند. این نوشته‌ها را گروهی از اهالی فرهنگ و ادب و هنر نوشته‌اند که در میان آنها هم شاعر و داستان‌نویس هست، هم قصه‌گو، روزنامه‌نگار، کتابدار، مترجم، تصویرگر و پژوهشگر. این خاطرات خواننده را به دنیای خوش کودکی می‌برد و دربارۀ ریشه‌های فرهنگ و سنت ایران به فکر وامی‌دارد. خاطراتی ناب، شیرین و خواندنی که در کنار هم تصویری گویا و زیبا از تفکر، زندگی و آداب ایرانیان پیش روی می‌گذارد.

فهرست مطالب کتاب:

اشاره

این چهل خاطره

ردپای باران/ خسرو آقایاری

قصه‌های پدربزرگ/ جعفر ابراهیمی شاهد

خانه‌ای قد قوطی کبریت/ فاطمه ابطحی

قصه‌های مادربزرگ/ رفیع افتخار

شرح این هجران و این خون جگر/ محمود اکبرزاده

قصه‌ها/ غلامرضا امامی

قصۀ قصه‌های من/ نوش‌آفرین انصاری

قصه‌های ناتمام/ معصومه انصاریان

برای عروسکت قصه بگو/ احترام برومند

تجربیات یک قصه‌گو/ پروین پناهی

بذرپاشان خیال/ جعفر توزنده‌جانی

اسم دیگر مادر تعلیق بود/ عباس جهانگیریان

قصه‌گویی در تهران قدیم/ نصرالله حدادی

چراغ جادوی قصه‌گویی/ ابراهیم حسن‌بیگی

قصه بر منبر/ غلامرضا حیدری ابهری

تا برایم قصه نمی‌گفت، به دنیای سحرانگیز خواب سفر نمی‌کردم/ گیتی خامنه

از کوه میخ تا کوه قاف/ جواد خاوری

بابا! قصۀ دیشب را باز هم بگو/ عبدالرحمان دیه‌جی

شصت سال قصه‌گویی/ محمدحسن راستگو

قصه‌های کودکی من/ محمدسرور رجایی

چهل سال پابه‌پای قصه/ مصطفی رحماندوست

کسی نگران افسانه‌ها نیست/ منوچهر سلیمی

کاش سگی سر کوچه نباشد/ علی‌اصغر سیدآبادی

بی‌بی نیره/ افسانه شعبان‌نژاد

مرگ نوازنده/ اسدالله شعبانی

گل‌جان‌خاله/ نوشین شعبانی

قصه‌ها و کتاب‌های کودکی/ محمدرضا شمس

یک قصۀ اختصاصی/ ندا عابد

مادرکلان با شانزده طفل/ سیدعارف عارف

قصه‌گو همیشه قصه می‌گوید/ فرزانه فخریان

قصه‌های دوران کودکی/ پیوند فرهادی

بابا تنگچو/ سیدعلی کاشفی خوانساری

قصۀ بابا/ الهه کسمایی

غول کوره‌ها/ داوود کیانیان

قصه‌ش رو بگو!/ میترا لبافی

قصۀ تلخ اصغر شیرین/ جواد محقق

کتابی/ جواد محقق نیشابوری

القصه/ مهنوش مشیری

قصه‌ها زندگی می‌سازند/ فرمهر منجزی

دور کرسی مادربزرگ/ عبدالمجید نجفی

نمایه