معرفی کتاب

برای دیدن بخشی از صفحات کتاب، لینک فایل پی دی اف (pdf) را در بالای صفحه ببینید.

احمد مهدوی دامغانی نویسنده و پژوهشگر ایرانی، متخصص در زبان و ادب فارسی و ادبیات عرب، استاد پیشین دانشگاه تهران و استاد فعلی دانشگاه هاروارد آمریکا است.

احمد مهدوی دامغانی به تاریخ 13 شهریور 1305 در مشهد مقدس در خانواده‌ای مذهبی، متدین و اهل فضل و دانش و تقوای الهی دیده به جهان گشود. او از پنج سالگی با قرآن مجید انس گرفت. علوم متداول قدیم و جدید را در شهر مقدس مشهد فراگرفت و سپس به تهران سفر کرد و در این شهر اقامت گزید. در سال 1327 از دانشکدهٔ معقول و منقول (دانشکده الهیات فعلی) دانشگاه تهران و در سال 1333 در رشتهٔ ادبیات فارسی از دانشکدهٔ ادبیات دانشگاه تهران به عنوان رتبه اول در مقطع کارشناسی، دانش آموخته شد و در سال 1342 از دانشگاه تهران، درجهٔ دکتری در زبان و ادبیات فارسی گرفت و موضوع رسالهٔ دکتری او تصحیح کتاب «کشف‌الحقایق» عزیزالدین نسفی به راهنمایی محمدتقی مدرس رضوی بود.

پس از گذراندن دورهٔ دکتری زبان و ادبیات فارسی به تدریس در دانشکده‌های ادبیات و الهیات دانشگاه تهران پرداخت. همچنین از سال‌ 1353 تا 1354 در دانشگاه مادرید به تدریس عرفان اسلامی اشتغال داشت. استاد مهدوی دامغانی که از علمای اعلام و فضلای وقت، اجازه روایت احادیث را نیز داشت، چند سال به شغل شریف و ارزشمند سردفتری در دفتراسناد رسمی 25 تهران اشتغال داشت و با تصویب قانون دفاتر اسناد رسمی و کانون سردفتران و دفتریاران در تاریخ 25 تیرماه 1354 از همان سال به عنوان رئیس کانون سردفتران (کانون سردفتران و دفتریاران فعلی) انتخاب شد.

دکتر احمد مهدوی دامغانی از سال 1366 مقیم آمریکا شد و از آن زمان، در دانشگاه هاروارد و دانشگاه پنسیلوانیا مشغول به فعالیت آموزشی و تدریس است. رشته‌های تدریس ایشان در آمریکا شامل معارف اسلامی، ادبیات عرب، متن‌های فارسی تصوف و فلسفهٔ اسلامی است.

احمد مهدوی دامغانی مقاله‌های متعددی در مجله‌های یغما، کلک، گلچرخ، ایران‌نامه، ایران‌شناسی، ره‌آورد و گلستان به چاپ رسانده است. از مشهورترین مقاله‌های او مآخذ ابیات عربی کلیله و دمنه و مآخذ ابیات عربی مرزبان‌نامه است. از کتاب‌های چاپ‌شدهٔ دکتر مهدوی دامغانی که عدد آن به 12 و بلکه بیشتر می‌رسد. علاوه بر تصحیح کتاب «کشف‌الحقایق» نسفی، تصحیح «نسمةالسحر بذکر من تشیع و شعر» و تألیف «شاهدخت والا تبار شهربانو والده معظمه حضرت امام علی بن الحسین السجاد علیهماالسلام» است.

در این مجموعه مقالات زیر نمایان است:

یادداشت

سال‌شمار زندگی و آثار استاد دکتر احمد مهدوی دامغانی/ میثم کرمی

شادباش و دیرزی استاد علامه/ بهاءالدین خرمشاهی

نقد و بازبینی منشور وحدت اسلامی – بررسی برنامه‌های احیاگران و «تقریب»/ محمدعلی آذرشب

احوال زنان شاعر برگرفته از عرفات العاشقین/ سیدعلی آل داود

نگاهی زبان‌شناختی و دستوری در شاهنامه/ حسن احمدی گیوی

گفتار در باب علم انساب/ پرویز اذکائی (سپیتمان)

عشق و حافظ/ محمدعلی اسلامی ندوشن

کتاب چرا ایرانیان شیعه شدند/ احمد اقتداری

ابیات گرشاسپ‌نامه در نسخۀ خطی تاج المأثر مورخ 694 ق/ محمود امیدسالار

پسرک یک‌لاقبا با دو گردن‌آویز بی‌همال/ رضا انزابی نژاد

چند نکته در احوال و منابع فکری و آرا و آثار شیخ اشراق/ قاسم انصاری

خریده/ حمیده ایزدپناه

قطعه‌های سعدی/ ادیب برومند

شاه اسماعیل دوم و سیاست مذهبی او/ منوچهر پارسادوست

سندی تازه در باب ارتباط میان تشیع و تصوف/ نصرالله پورجوادی

در بزم حکمت و عرفان مثنوی/ اکبر ثبوت

تصویرآفرینی در نهج البلاغه/ سید محمدمهدی جعفری

متن رسالۀ کانی‌شناسی/ یعقوب بن اسحاق کندی: ترجمۀ غلامرضا جمشیدنژاد اول

کاربرد عبارات عربی (قول، حدیث، آیه و شعر) در متن تاریخ بیهقی با سبکی نو/ عزیزالله جوینی

رشحه‌ای از نی‌نامۀ جامی/ اسماعیل حاکمی والا

گلگشتی در مکتوبات مولانا/ غلامعلی حداد عادل

بحثی دربارۀ کتاب مقامات حمیدی/ غلامرضا ستوده/ احمد حسنی کندسر

آیین فتوت و جوانمردی در حدیقه سنایی در بررسی مأخذ حکایتی از حدیقه/ مریم حسینی

نکته‌هایی در تفسیر آیۀ «نور»/ علی اصغر حلبی

پروژۀ عکس‌برداری از نسخه‌های خطی کتابخانۀ یمن/ سید محمدصادق خرازی

لا اقسم (قسم می‌خورم/ قسم نمی‌خورد؟)/ بهاءالدین خرمشاهی

کلمات قصار از پیشوای مردم پرهیزگار حیدر کرار در جامۀ ابیات آبدار از حبیب الله قاجار/ سیدمحمد دبیرسیاقی

متنبی و سیف الدوله/ علیرضا ذکاوتی قراگزلو

بررسی جایگاه‌شناسانۀ حافظ و مولوی از طریق بررسی موقعیت‌ها و مقایسۀ برخی اندیشه‌های مشترک/ محمدرضا راشد محصل

نظامی عروضی و داستان بی‌مقدار او دربارۀ فردوسی و سلطان محمود غزنوی/ پرویز رجبی

شوریدۀ شیرازی/ منصور رستگار فسایی

فواید زبانی و لغوی طرب المجالس/ عبدالمحمد روح‌بخشان

بررسی المخلاة شیخ بهاءالدین عاملی/ علی اکبر زمانی نژاد

اقبال و گوته: پلی میان شرق و غرب/ محمدحسین ساکت

بندر آبسون و جزیرۀ آبسکون/ منوچهر ستوده

فتوح الشام اثر عبدالله بن محمدبن ربیعه القدامی/ مایکل لکر: ترجمۀ صادق سجادی

زندگانی میرزاتقی وزیر اعظم/ ویلم فلور: ترجمۀ ابوالقاسم سری

دیدرو و عصر روشنگری/ احمد سمیعی (گیلانی)

بیاض تاج الدین احمد وزیر/ ناصرالدین شاه حسینی

ایرانیان و هجوم لغات و ترکیبات عربی به زبان فارسی/ محمدجواد شریعت

مفاوضات صدرالدین قونوی و خواجه نصیرالدین طوسی/ علی صدرایی خویی

ده حکایت مقالۀ اول چهارمقالۀ عروضی بر مبنای کتاب دستورالکاتب فی تعین المراتب/ محمود طاووسی

تصحیح نسمة السحر/ علی طباطبایی یزدی

قصر ـ حصر/ سیدحمید طبیبیان

نکته‌هایی از بلاغت کوتاه‌ترین سورۀ قرآن مجید/ محمد علوی مقدم

بحثی در باب شیوۀ نویسندگی عزیزالدین نسفی/ محمد غلامرضایی

مختصر اشراق اللاهوت فی نقد شرح الیاقوت/ محمود فاضل (یزدی مطلق)

محاسن الکلام و ترجمان البلاغه و حدائق السحر/ محمد فشارکی

آتشکدۀ شهر اردشیر واقع در جی قدیم/ حسین قرچانلو

فوایدی از بدایع الوقایع/ ابراهیم قیصری

از منتَره تا منتَر/ میرجلال‌الدین کزازی

هنر و منبع الهام هنری مولانا جلال الدین/ مجدالدین کیوانی

عزیز نسفی و بحث ماهیت و وجود/ هرمان لندولت: ترجمۀ حسن لاهوتی

ماهیت حقوقی اجاره: تملیکی یا عهدی؟/ سیدمصطفی محقق داماد

تعریف بهار/ آقاحسین خوانساری: تصحیح سیدمحسن ناجی نصرآبادی

خاندان رازی، تاریخ‌نگاران ایرانی‌تبار در مغرب اسلامی/ عبدالله ناصری طاهری

تثلیث بی‌تخلیط جلوه‌ای هویت ایرانی/ محمدیوسف نیری

دو سند تاریخی/ سیف الله وحیدنیا

ابن المقفع/ حسین علی جمعه

تجرید الاعتقاد/ خواجه نصیرالدین طوسی: تصحیح نجفقلی حبیبی

معجم القاب بیوتات الطابیین فی کتاب المجدی/ السید عبدالستار الحسنی

«التقیقه» فی ثقافة المسلمین/ السید محمدرضا الحسینی الجلالی

الامام ابن حزم و رأیه فی اسلام الفرس/ رضا المختاری

The Legacy of Sohrawardi in the West / Mehdi Aminrazavi.

Angels al-Futuhat al-Makkiyya / Williaam C. Chittick.

Pluralism and Islamic Traditions of Sectarian Divisions / Roy P. Mottahedeh.

The Face of Zarathustra in the Mirror of thr Gatha / S.M. Torabi.

Philosophy of Illumination and some Comparative Remarks /Hossein Ziai.