معرفی کتاب

برای دیدن بخشی از صفحات کتاب، لینک فایل پی دی اف (pdf) را ببینید.​

مجلۀ «نگاه نو» از معتبرترین مجلات فرهنگی ـ اجتماعی کشور بیش از سی سال است که منتشر می‌شود. این مجله در هر شماره به موضوعی فرهنگی، علمی یا اجتماعی می‌پردازد و بزرگان کشور در این حوزه‌ها را نیز معرفی می‌کند. صدوبیست‌ویکمین شمارۀ این نشریه بخش ویژه‌ای با موضوع علم، دانشگاه و جامعه دارد. مجله در این بخش، در مصاحبه‌ای مفصل با استاد یوسف ثبوتی، به زندگی علمی، نگاه و نقطه‌ نظراتش در خصوص دانشگاه‌ها و رشد آنها و دستاوردهای بیش از پنجاه سال معلمی او پرداخته است. افزون بر این در این شماره مقاله‌ای جامع از استاد محمدرضا خواجه‌پور با عنوان «تحول دانشگاه مدرن» به چاپ رسیده است.

در بخش مقالات این شماره، شش نوشتار آمده است. چهارمین نوشتار این بخش دربارۀ معناشناسی شعر حافظ به قلم داریوش آشوری است که بخش آخر آن در این شماره آورده شده است. نویسنده درا ین نوشتار برای روشن‌شدن بحث دربارۀ چرخش‌های بنیادی معنایی در زبان فرهنگ صوفیانه به سه مفهوم در آن پرداخته است: رند و رندی، واژۀ رقیب، زاهد و مدعی و حسود.

نوشتار دیگر این شماره دربارۀ سرگذشت رباعیات خیام است. بی‌شک هر کسی بخواهد دربارۀ فیتز جرالد، ترجمه‌هایش و معاصرانش مطلبی بخواند یا بنویسد، از مراجعۀ مکرر به کتاب «زندگی ادوارد فیتز جرالد» نوشتۀ آلفرد مکینلی ترهیون بی‌نیاز نیست. یکی از فصل‌های ممتاز این کتاب، فصل هفدهم است که درخشندگی خاصی دارد. عنوان این فصل «سرگذشت رباعیات» است که ترجمۀ آن در یکی از نوشتارهای این شماره آورده شده است.

گلی ترقی یکی از نویسندگان فرهمند معاصر ایران است. نویسنده‌ای با نثری به شیرینی عسل و مفاهیمی به سنگینی مباحث فلسفه. بانویی روشن‌اندیش و دور از شکلک‌های کاذب روشن‌فکرنمایانه. در این شماره طی نوشتاری نویسنده می‌خواهد هفت وادی قلم را با ترقی سیر کند و نگاهی بیندازد به سیروسلوک نویسنده‌ای اسطوره‌ای و مطالعه کند که او و نویسنده‌هایی شبیه او چگونه وادی قلم را  پیموده‌اند.

بخش سوم این شماره را «نقد و نظر» به خود اختصاص داده است. در ابتدای این بخش پدیدۀ مهاجرت در پنج رمان برجستۀ اقلیم کردستان بررسی شده است. این رمان‌ها به ترتیب عبارتند از: شهر نوازندگان سفید/ بختیار علی، اسفار سرگردانی/ جبار جمال غریب، سایه و مرگ تصویرها/ عطا محمد، روشن مثل عشق، تاریک مثل مرگ/ محمد اوزون، و آخرین روزهای زندگی هلاله/ عطا نهایی.

سیدفرید قاسمی در نوشتار خود به سرآغاز کتابخانۀ ملی ایران پرداخته است. نوشتار بعدی این بخش، جواب طهماسب مظاهری است به نقدی که بر نوشتۀ او توسط دکتر مالجو به نگارش درآمده بود. همچنین بهروز غریب‌پور در پاسخ به نقدهایی که به نوشتۀ ایشان در شمارۀ 120 این نشریه آمده بود، پاسخ داده است.

در بخش داستان این شماره، داستان کوتاهی به قلم لنگستن هیوز با ترجمۀ ملیکا رمزی با عنوان «کوری بی‌پروا» آورده شده است.

بخش رویدادها و کتاب، کاریکاتور بخش‌های دیگر این شماره را شکل می‌دهند.

فهرست مطالب این شماره:

نامه به نگاه نو

* مقاله‌ها

دربارۀ فقر: در جهان، در اتحادیۀ اروپا، در بریتانیا، در ایران/ احمد سیف

جباریّت/ استیون گرین‌بلت/ آبتین گل‌کار

استحکام جامعۀ مدنی: شرط اثربخشی مقابله با فساد/ ناصر محامی

درآمدی به معناشناسی حافظ ـ بخش پایانی/ داریوش آشوری

سرگذشت رباعیات عمر خیام/ الفرد مکینلی ترهیون/ مصطفی حسینی

تأملی در کارنامۀ گلی ترقی، بزرگ‌بانوی عشق و روح و خاطرات/ مهدی خاتمی

* بخش ویژه: علم، دانشگاه، جامعه

دانشگاه ناپایدار/ حسین معصومی‌همدانی

همیشه و همه‌جا واقعیت را گفته‌ام و خواهم گفت/ گفت‌وگو با یوسف ثبوتی

دولت و آموزش عالی: چند اشاره/ سیاوش شهشهانی

تحول دانشگاه مدرن/ محمدرضا خواجه‌پور

نگاهی به تاریخچه، هدف‌ها و محتوای نظام عمومی آموزش علم و فناوری/ حسین شیخ‌رضایی

* نقد و نظر

سوگ سروده‌های مهاجرت/ سیداحساس زاده‌سید

سرآغاز کتابخانۀ ملی ایران/ سیدفرید قاسمی

گفتیم، گوش شنوا نبود/ طهماسب مظاهری

پاسخ به منتقدان/ بهروز غریب‌پور

* داستان

کورای بی‌پروا/ لنگستن هیوز/ ملیکا رمزی

* رویدادها

دو جایزۀ بزرگ برای دو استاد بزرگ/ علی میرزائی

احمد اقتداری: بزرگمرد لارستان، 1304 ـ 1398/ سیدعلی آل‌داوود

بهمن کشاورز: مدافع استقلال و کیلان/ شاپور منوچهری

جمشید مشایخی: از تئاتر تا سینما/ غلامرضا صراف

* کتاب، کاریکاتور

نبض امروز/ حسن کریم‌زاده

انتقاد کتاب 30

تازه‌های کتاب