معرفی کتاب

برای دیدن بخشی از صفحات کتاب، لینک فایل پی دی اف (pdf) را ببینید.

ششمین شماره از فصلنامۀ نقد کتاب ادبیات ویژۀ تابستان 1395 با اندکی تأخیر منتشر شد.

سردبیر در ابتدای این شماره در بخشی با عنوان «گفت‌وگو» دربارۀ این شماره می‌نویسد: «شماره 6 فصلنامه نقد کتاب ادبیات متاسفانه به دلایل مختلف با تاخیر زیاد منتشر می‌شود. از این بابت از همه مخاطبان مجله و نویسندگان مقالات پوزش می‌طلبم. .... ترکیب محتوای این شماره، تفاوت چشمگیری با شماره‌های پیشین دارد که از نظر ما بسیار مطلوب است. در این شماره حجم پاسخ به نقد، به مقدار قابل ملاحظه‌ای بیش‌تر از شماره‌های پیش است. رویکرد فصلنامه نقد کتاب ادبیات چنان‌که پیش از این هم تأکید کرده‌ایم به‌وجود آوردن فضای گفت‌وگو و نقد منصفانه است. این‌که مؤلف یا مترجمی، نقد اثر خود را مغتنم بشمارد و با حس مسئولیت در مقام پاسخ و روشنگری برآید و ضمن توضیح مقدورات و محذورات خود اگر اشتباهی شده‌، صادقانه مسئولیت آن را بپذیرد در واقع توسعه و پیشبرد علم و جامعه علمی را در درجه اول اهمیت قرار داده است. بی شک تداوم این روند، تأثیر مطلوبی در جامعه علمی و ادبی ما خواهد گذاشت. خوشبختانه در این شماره، در حجم قابل توجهی، شاهد واکنش مسئولانه نویسندگان و منتقدان نسبت به مقالات شماره پیش هستیم. کمیت و کیفیت این نوشته‌ها در حدی است که انتظار داریم نوشته‌هایشان مورد توجه خوانندگان عزیز قرار گیرد».

این شماره از این نشریه در شش بخش نقد شفاهی، نقد مکتوب، نقد آثار پیشین، شایستۀ خواندن، نقد‌پژوهی و نقدِ نقد فراهم آمده است.

بخش نقد شفاهی اختصاص یافته است به نشست «گتسبی بزرگ» دربارۀ رمانی با همین عنوان تألیف اسکات فیتز جرالد و با ترجمۀ رضا رضایی. این رمان در زمان خودش رمان پرفروشی محسوب نمی‌شد، اما بعد از دهۀ 1940 رمان مهمی شد و هرچه گذشت، مهم‌تر شد؛ چون دیدگاه‌های منتقدان در قرن بیستم تغییر کد، برخوردها با شیوۀ داستان‌‌نویسی تغییر کرد و سلیقه‌ها عوض شد. این نشست با حضور مترجم و تنی چند از منتقدان برگزار شده است.

نقد مکتوب بخش دوم نشریه را با یازده نوشته به خود اختصاص داده است. برخی از کتاب‌هایی که در این بخش مورد نقد قرار گرفته‌اند، به ترتیب عبارتند از: گزیدۀ شاهنامه 1 و 2، نامورنامۀ شهریار و شاخ سرو سایه‌فکن؛ تصحیح تازۀ دیوان عسجدی؛ اشعار نجم‌الدین رازی؛ عشق صوفیانه در آینۀ استعاره؛ رمان ساقۀ بامبو و .... .

در بخش نقدِ نقد نیز شش نوشتار که بیشتر جنبۀ جوابیه دارند، آورده شده است.

فهرست مطالب این شماره:

سرسخن: گفت‌وگو

نقد شفاهی: نشست گتسبی بزرگ/ نرگس انتخابی، محمد دهقانی، رضا رضایی، محمد هاشمی‌پور

نقد مکتوب:

نقدی بر گزیدۀ شاهنامه (1) و (2)، نامورنامۀ شهریار و شاخ سرو سایه‌فکن/ عرفان چوبینۀ بهروز و میرسالار رضوی

تصحیح تازۀ دیوان عسجدی/ مسعود راستی‌پور

اشعار شیخ نجم‌الدین رازی و شرکا، نقد و بررسی کتاب اشعار نجم‌الدین رازی/ سیدعلی میرافضلی

گزارش واقعیت، بررسی میزان امانت‌داری مصححان تاریخ بیهقی در ضبط مهم‌ترین نسخه‌های مورد استفاده/ سیدرضا موسوی هفتادر و رادمان رسولی مهربانی

ادبیات شفاهی، نیازمند اهتمامی بیشتر/ محمد جعفری قنواتی

در جستجوی زبان ازدست‌رفته/ رضا امینی

عضق صوفیانه در آینۀ استعاره/ نسرین فقیه ملک‌مرزبان

از آتن تا مدینه/ حنیف افخمی ستوده

مطالعۀ مدرنیسم: دفاع از ادبیات/ فرزاد مروجی

هویت گمشده، نقدی بر رمان ساقۀ بامبو/ علی علی‌محمدی

خطاب به پروانه‌ها، دربارۀ نظریۀ شعری رضا براهنی/ سعید رحیمی

نقد آثار پیشین:

مخزن الاسرار نظامی گنجوی و استقبال از آن در شبه قاره و ایران/ عباس واعظ ‌‌زاده

شایستۀ خواندن:

ادبیات پهلوی/ عسکر بهرامی

نقدپژوهی:

تقابل نظریه و عمل؛ نظریه‌بازی و نظریه‌گریزی؛ بی‌اعتنایی به نظریه و بی‌خبری از عمل و تجربه/ حسن هاشمی میناباد

نقدِ نقد:

نظری بر «مشکلات فرهنگ‌نویسی با نگاهی به فرهنگ جامع و ...»/ محمد شادروی‌منش

نگاهی به مقالۀ «مشکلات فرهنگ‌نویسی با نگاهی به فرهنگ جامع و فرهنگ شاهنامه»/ فرهاد قربان‌زاده

چند کلمه با استادان فرهنگ‌نویس/ تقی پورنامداریان

پاسخ به «نقد کتاب دستور تحلیلی زبان فارسی»/ فرشته مؤمنی

ترجمۀ تحت‌اللفظی یا ترجمۀ صحیح؟/ امیر مازیار

تو را که خانه نیین است؛ (پاسخی به پاسخ دکتر احسان پورابریشم)/ محمد افشین‌وفایی