معرفی کتاب

برای دیدن بخشی از صفحات کتاب، لینک فایل پی دی اف (pdf) را در بالای صفحه ببینید.

این کتاب از دو گفتار تشکیل شده است. در گفتار اول به تعریف و توصیف بعضی از اصطلاحات و عناوین تحقیق و نیز جستارهای نظری پرداخته شده است. در گفتار دوم موضوعات منعکس در شعر و موسیقی قوم لر مورد توصیف و تحلیل قرار گرفته است. در این گفتار در ترتیب موضوعات الزام و معیار خاصی وجود نداشته و خوانندگان می توانند به فراخور علاقه‌شان موضوعات را پی‌گیری کنند. در این گفتار سعی شده تا ارتباط بعضی از موضوعات با «توسعه محلی» مورد ملاحظه قرار بگیرد.

در فرهنگ لر شعر و موسیقی از اهمیت قابل توجهی برخوردار است. به طوری که حضور آن در کلیۀ جنبه‌های اجتماعی این فرهنگ قابل مشاهده است. جدا از ابعاد زیبایی‌شناختی، شعر و موسیقی در این فرهنگ از طبیعتی کارکردی نیز برخوردار است. این موضوع در رابطه با روستائیان و عشایر لر اهمیت خود را بیشتر نمایان می‌سازد؛ به طوری که این مردم برای کلیۀ آداب و سنن خود از تولد گرفته تا مرگ دارای سرود و نغمه و آوا هستند. کمتر فعالیت اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی را می‌توان نام برد که در آن شعر و موسیقی حضور نداشته باشد؛ از سور و سوگ، تولد و نیایش گرفته تا کوچ و اسکان، کاشت و برداشت و حتی دوشیدن و شرطی ساختن حیوانات لحن و نغمه‌ای وجود دارد.

به همین دلیل است که می‌توان گفت در میان این جوامع بسیاری از ژانرها و نغمات موسیقیایی هدفی بیرون از خود و کیفیتی اجتماعی دارند. اگر چه واژه‌های شعر و موسیقی تا دهه‌های قبل واژه‌های ناشناخته بودند؛ اما اصطلاحات محلی در رابطه با موسیقی میان مردم لر بسیار فراوانند. افزون بر این از آنجا که شعر و موسیقی در زندگی اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی مردم لر به ویژه روستائیان و عشایر ساری و جاری است، سبب شده شوق و عادت این مردم به خواندن و زمزمه‌کردن مثال‌زدنی باشد.

در گفتار اول کتاب در زیر عنوان بحثی با عنوان «ارتباط انگاره فرویدی با پژوهش حاضر» آمده است: اگر بپذیریم قوم لر همچون دیگر اقوام ایرانی دارای نظام ارزشی مردسالار است، طبق انگارۀ فروید، سرکوب غرایز امری اجتناب‌ناپذیر و شعر و موسیقی آن نیز «طنین صدادار» این سرکوب و محدودیت خواهد بود. در مورد اقوام ایرانی وقتی صحبت از مردسالاری ایلی می‌شود، افزون بر اینکه این مفهوم ارزش‌های مردانه را متبلور می‌کند، بار سیاسی نیز دارد که در آن مصالح و خواسته‌های فردی فدای مصلحت جمعی و حاکمیت قبیله می‌شود؛ بنابراین عشق در چنین جوامعی نه تنها هیچ‌گونه نقش و کارکردی ندارد، بلکه تمامیت قبیله را نیز به مخاطره می‌اندازد.

در گفتار اول مباحثی نظیر سرزمین لر، استان لرستان، زاگرس، جستارهای نظری، نظریه مارکسیستی هنر، نظریه فمنیستی و ... آورده شده است. در گفتار دوم نیز مباحثی همچون اهمیت و جایگاه شعر و موسیقی در مناطق لرنشین، اهمیت فرهنگ کار در توسعه، منزلت زن در شعر و موسیقی روستایی و عشایری مردم لر، تضاد دولت و ایلات لر و تأثیر آن بر موسیقی و شعر، نقش و کارکرد شاهنامه‌خوانی در جامعه‌پذیری و ..... تبیین شده است.