معرفی کتاب

برای دیدن بخشی از صفحات کتاب، لینک فایل پی دی اف (pdf) را ببینید.

کتاب‌درمانی پیشینه‌ای به قدمت «کتاب» یا به عبارتی «خواندن» دارد. با تولد کتاب، زندگی بشر تغییری بنیادین کرد و انتقال فرهنگ از نسلی به نسل دیگر آسان شد و شتاب گرفت و درنهایت کتاب توانست تمام مرزهای جغرافیایی و فرهنگی را درنوردد. کهن‌ترین کتاب‌ها همواره دربرگیرندۀ دستورالعمل‌هایی برای بهترزیستن بوده‌اند و نیز هرآنچه نوشته شده، نوشته می‌شود و نوشته خواهد شد، بر این مدار می‌چرخد. با وجود پیشینۀ طولانی کتاب و کتاب‌خوانی، مفهوم کتاب‌درمانی متعلق به دو سدۀ اخیر است. استفاده از کتاب‌خواندن برای درمان بیماری‌های روانی از اوایل قرن نوزدهم شکل گرفت و چون در کتاب‌درمانی افزون بر شناخت بیماری، شناخت کتاب و باور به تأثیرات آن هم ضرورت یافت، رفته‌رفته میان پزشکان و کتاب‌داران نوعی پیوند و همکاری برقرار شد. زان‌پس روان‌شناسان و مربیان تربیتی به کتاب‌درمانی علاقمند شدند و اگرچه همچنان نوعی عدم اعتماد به این روش درمانی جدید وجود داشت، اما میل به گسترش آن سبب شد تا در اواسط قرن بیستم پایه‌های تئوریک کتاب‌درمانی شکل بگیرد و تا به امروز ادامه یابد. با این وجود این روش درمانی با تمام جنبه‌های کاربردی آن و تأثیراتش بر بیماران، در حوزه‌های درمان به‌ویژه در کشور ما چنان‌که باید و شاید بسط نیافته و کاربردی نشده است.

این کتاب شیوۀ نوینی از کتاب‌درمانی است؛ راهنمایی پزشکی برای درمان بسیاری از بیماری‌های روحی و جسمی انسان امروزی بر اساس رمان. مؤلفان از سال 2008 با راه‌اندازی خدمات کتاب‌درمانی در لندن و تجویز کتاب‌هایی برای مخاطبان خود در سراسر جهان، به فعالیت‌شان در این زمینه ادامه دادند؛ و «رمان‌درمانی» نتیجۀ سال‌ها مطالعه، پژوهش، کتاب‌درمانگری و تلاش و کار گروهی آنهاست. آنها دو هزار سال تاریخ ادبیات را برای یافتن رمان‌هایی که به گونه‌ای کارآمد و ثمربخش سعادت و سلامت بشر را بهبود می‌بخشند، بررسی کرده‌اند. رمان‌هایی برآمده از ذهن‌های درخشانی که می‌دانستند معنای انسان‌بودن چیست و درس‌های زندگی خود را در قالب داستان بیان کرده‌اند.

رمان داستانی است که از رمان‌نویس به خواننده منتقل و سبب حواس‌پرتی از گرفتاری‌های روزمره و سرگرمی او می‌شود و فرصتی است برای آرام‌گرفتن و رفع خستگی یا تمرکز فکری یا ممکن است چیزی قدرتمندتر باشد، راهی برای یادگیری چگونه زیستن. اگر در لحظۀ مناسب خوانده شود، به معنای واقعی کلمه می‌تواند درمان‌کننده و تأثیرگذار باشد.

خوانندۀ این کتاب به عنوان کتابی مرجع به‌سادگی می‌تواند بیماری خود را بیابد، خواه این بیماری فضای بسته‌هراسی باشد، خواه کسالت یا بحران میانسالی و ... بیماری‌اش هرچه باشد، در این کتاب پادزهری برای آن ارائه شده است.

این کتاب طیف وسیعی از مخاطبان را دربر می‌گیرد؛ رمان‌خوان‌ها، کتاب‌درمانگران، روان‌شناسان، مشاوران تربیتی، استادان دانشگاه و دانشجویان، علاقمندان به ادبیات داستانی و نیز مترجمان. کتاب دربرگیرندۀ 310 مدخل اصلی است که هر مدخل به یک بیماری اختصاص دارد و برای درمان آن، خواندن یک یا دو یا چند رمان پیشنهاد شده است. در هر مدخل برشی از رمان در رابطه با بیماریِ ذکرشده آمده است که هم به درک و درمان آن بیماری کمک می‌کند هم خواننده را به مطالعۀ آن رمان وامی‌دارد. تقریباً 765 رمان از 593 رمان‌نویس از گذشته و حال در این کتاب معرفی شده‌اند. مدخل‌ها اغلب کوتاه و با نثری ساده و صمیمی به فراخور بیماری‌ها و رمان‌های معرفی‌شده تألیف شده‌اند. برخی مدخل‌ها ممکن است با فرهنگ ایرانی مغایرت داشته باشد یا برای خوانندۀ فارسی‌زبان چندان ملموس نباشد؛ اما خوانندۀ زیرک می‌تواند مابه‌ازایی برای آن در خود و فرهنگ‌مان بیابد و از آن بهره‌مند شود. گفتنی است بسیاری از رمان‌های معرفی‌شده در این کتاب که اغلب از شاهکارهای رمان‌نویسی‌اند، به فارسی برگردانده شده‌اند و در دسترس مخاطبان قرار دارند.

فهرست مطالب کتاب:

یادداشت مترجم

مقدمه

بیماری‌ها «آ» تا «ی»

سپاس‌گزاری

نمایۀ مدخل‌ها (بیماری‌ها)

نمایۀ رمان‌ها

نمایۀ رمان‌نویس‌ها