آداب عباسی
خلاصه
این کتاب که بعد از حدود دو قرن چاپ و منتشر میشود، یکی از کتابهای آیین کشورداری است که توسط یکی از فقیهان برجستۀ عصر فتحعلی شاه قاجار و به درخواست میرزا عیسی قائممقام فراهانی وزیر بزرگ دربار او، برای آموزش کشورداری به فرزند و ولیعهد فتحعلی شاه (عباس میرزای قاجار) به نگارش درآمده است.معرفی کتاب
برای دیدن بخشی از صفحات کتاب، لینک فایل پی دی اف (pdf) را ببینید.
آیین کشورداری و آداب شهریاری از دیرباز در فرهنگ غنی ایران مورد توجه شهریاران و کارگزاران و فرهیختگان بوده است. هدف از نگارش چنین آموزهها، برقراری امنیت و آسایش و عدالت اجتماعی همراه با مدیریت و سیاست کشورداری با تشکیل حکومتی نیرومند بر اساس عقل و دادگری میباشد.
خرد فرزانۀ ایرانی بر این باور است که حکمرانی بدون تکیه بر دانش کشورداری و علم سیاست ممکن نخواهد بود و برای رسیدن به جامعهای آرمانی و انسانی، باید حاکمان در کنار حکیمان و سیاستمداران به کمک دانشوران، وظایف حکومتی و کارگزاری را بازخوانی کرده و متون تدوینشدۀ عالمان و اندیشمندان را راهنمای عملی خود قرار دهند.
در این کتابها و مکتوبها، راهها و شیوههای حفظ اقتدار و مشروعیت قدرت سیاسی ارائه شده و همچنین آفات قدرت سیاسی که به تضعیف یا از بین رفتن قدرت منجر میشود، به حاکم و کارگزار یادآوری میشود. در برخی از این آموزهها، نخبگان جوامع در اثر احساس مسئولیت و به لحاظ مشکلات پیش آمده، اقدام به نگارش آییننامهها و اصول کشورداری کرده و آن را به حاکم با مسئول امر ارائه میکنند و در برخی موارد، حاکمان و کارگزاران، خود علاقمند به تدوین چنین درسنامههایی شده و از دانشمندان عصر خود درخواست نگارش اصول و آیین کشورداری و کارگزاری مینمایند تا حکمت و حکومت، دوشادوش هم جامعهای مرفه و مترفی و امن ایجاد نماید. کتابهایی همچون سیاستنامۀ نظامالملک طوسی، مکاتیب خواجه رشیدالدین فضلالله همدانی، مرزباننامه، قابوسنامه، نصیحة الملوک و .... همه در این راستان به نگارش درآمده و در اختیار حاکمان و کارگزاران قرار گرفتهاند.
این کتاب که بعد از حدود دو قرن چاپ و منتشر میشود، یکی از همین گونه کتابهای آیین کشورداری است که توسط یکی از فقیهان برجستۀ عصر فتحعلی شاه قاجار و به درخواست میرزا عیسی قائممقام فراهانی وزیر بزرگ دربار او، برای آموزش کشورداری به فرزند و ولیعهد فتحعلی شاه (عباس میرزای قاجار) به نگارش درآمده است.
عبدالکریم بن محمدصادق اهری از علما و فقهای برجستۀ دورۀ قاجاریه بود که مورد توجه بزرگان حکومتی و دانشوران عهد خود قرار میگرفت. او در سالهای جنگهای روس و ایران (1218 ـ 1243 ق) نیز به سفارش میرزا عیسی قائممقام فراهانی اقدام به تحریر چهار رسالۀ جهادیه نموده، لشکریان ایران را به جهاد ترغیب و مردم را به حمایت از سپاه ایران در این جنگ تشویف میکرد.
این کتاب که به پیشگاه ولیعهد شجاع ایران و فرماندۀ سپاه ایران در جنگهای ایران و روس یعنی عباس میرزا تقدیم شده و به نام آن بزرگمرد «آداب عباسی» نام گرفته، در یک مقدمه و شش باب و یک خاتمه تألیف شده که مشتمل بر «احکام حلیت اخذ خراج و تکالیف شرعیۀ متعلقه به ذات اقدس نواب نایبالسلطنه در امور ملکیه و سلوک با خلایق و وجه شرعیت صرف اموال معده از برای مصالح مسلمین در اخراجات مجاهدین و سایر آداب مذکوره» میباشد.
عبدالکریم اهری در این کتاب با استخراج احکام اراضی خراجیه و بیان چگونگی اخذ خراج و صدقات و خمس و محل و طریقۀ مصرف آنها، ضمن بیان اوصاف و وظایف متصدیان چنین مسئولیتها، به ذکر معروفات و مناهی که رعایت آنها برای عمال و حکام، واجب و حتمی است، شاهزاده را به آیات الهی و احادیث منقول از حضرات چهارده معصوم (ع) توجه داده، مواردی از فضیلت علم و علما و آداب قضا و معاشرت و سلوک با اصناف مختلف مردم را به ایشان یادآور شده است.
تنها نسخۀ خطی این کتاب در 99 صفحه به قطع جیبی در کتابخانه و موزۀ ملی ملک موجود است.
فهرست مطالب کتاب:
مقدمۀ مصحح
دیباچه
مقدمه
باب اول: در احکام اراضی خراجیه و اقسام زمینها
باب دوم: در احکام خالصجات و موقوفات
باب سوم: در بیان اوصاف و اطوار متصدیان دادوستد و مصارف جهاد و در بیان معروفات و نواهی
باب چهارم: در تقدیر و قرارداد مصارف و مخارج عاکفان دربار .....
باب پنجم: در بیان جملهای از فضیلت علم و تعلیم و تعلم
باب ششم: در احکام مهاونه با کفار و آداب معاشرت و سلوک
خاتمه
نمایهها
تصاویر دستنویس
اسناد و تصاویر
پربازدید ها بیشتر ...
بازخوانی انتقادی سیاستگذاریهای آموزشی در ایران معاصر
سیدجواد میری، مهرنوش خرمینژادضروری است که فهم ما از جایگاه آموزش و پرورش به صورت بنیادی و از منظر ارزشگذاری اجتماعی تغییر کند؛ ز
خط و نوشتار
اندرو رابینسونخط، هنر تثبیت ذهنیات است. خط را میتوان بزرگترین اختراع بشر دانست. به کمک این اختراع، تاریخ تمدن بش
منابع مشابه
ترجمۀ تاریخ یمینی (عُتبی)
عبدالکریم بن محمدصادق اهریترجمهای که در این کتاب آورده شده، تا امروز همانند بقیۀ آثار مترجم آن گمنام مانده است. عبدالکریم بن
دیگر آثار نویسنده
ترجمۀ تاریخ یمینی (عُتبی)
عبدالکریم بن محمدصادق اهریترجمهای که در این کتاب آورده شده، تا امروز همانند بقیۀ آثار مترجم آن گمنام مانده است. عبدالکریم بن
نظری یافت نشد.