معرفی کتاب

این کتاب مجموعه‌ای از ایدئولوژی‌ها و سبک‌پردازی‌های نگارش سلین را از نگاه نقادانه بررسی می‌کند.

لویی فردینان سلین نویسنده‌ای است عجیب. وی شور و احساسات متناقض را هم با سبک خود و هم با موضع‌گیری‌های ایدئولوژیک برمی‌انگیزد. واقعیت بر این است که وی مدافع بینشی خارق‌العاده سبک است. بر این ادعاست که شکل نوشتاری را باید از تفکری که حامل آن است، بدین معنی که از اندیشه‌ای که بیزار است آن را تفکیک کند. نویسنده مخالف گویش‌وار کردن تنش‌هایی است که در متن‌هایش آشکار می‌شوند. با توجه به اینکه سلین همیشه خواهان رویارویی با درونی‌ترین و غیرقابل اعتراف‌ترین تضاد و تعارفات بر انسان بوده، بدین دلیل وی پیوسته طالب تفاوت‌های سازش‌ناپذیر است.

مضمون اصلی آثار سلین ضدیت با جنگ و پیامدهای فاجعه‌آمیز آن است و انتخاب این امر در آثارش به هیچ وجه جدا از دنیای جنگ‌محوری قرن بیستم در اروپا نیست. سلین کوشیده تا به زبان روزمره جان تازه‌ای دهد و زبان عامیانه را تا حد ادبی ارتقا دهد. سفر به انتهای شب رمانی است سنگین که در آن از سال‌های سپری شده در ارتش، تجربیات نویسنده در جنگ، سفرهای دریایی، روابط عاشقانه و دوستی‌هایش و حتی حرفۀ پزشکی خودش سخن می‌گوید.

افزون بر اینکه وی همیشه اذعان دارد بشر به تربیت مجدد احتیاج دارد، از سوی دیگر نسبت به تبلیغات ضدفاشیستی، خطر گسترش کمونیسم، افزایش نژاد سیاه و زرد اخطار می‌دهد. سلین ذره‌ای از تندی و خشونت خود نمی‌کاهد. وی با بی‌رحمی هر چه تمام‌تر تباهی انسان و فساد اجتماع را برملا می‌کند. در آثار وی تجسم صحنه‌ها و شخصیت‌ها کاملاً بر عهدۀ زبانی محاوره‌ای و هیجانی گذاشته می‌شود که به صورت ابزار خلاقیتی مداوم و ازلی جلوه‌گر است.

نگرش سلین، نگرش یک دنیای زوال، مرگ در زندگی است. دنیایی که از مواد و بی‌نظمی اشیاء انباری درهم و بهم و از موضوع جسمانی و جنسی جسمی تیره‌بخت به وجود آورده است. واکنش‌ها و انگیزه‌های این مضمون از این ارتباط هم‌جوهری بین مرگ و زندگی حاصل می‌شوند.

در نزد سلین آدمی مقام و منزلت خود را در خنده‌ای باز می‌یابد که با آن رودررو می‌شود و حرف خود را به کمک خنده‌ای که وی به جهان پشت پا می‌زند، پس نمی‌گیرد؛ چون خنده این امکان را فراهم می‌کند که شعور ذاتی از جهان و زندگی، شکل عقلانی به خود نگیرد. زبان سلین بیانگر و جا‌به‌جایی احساسی تعارضی در درون خود است، احساسی که در اثر ارتباط با جهان آشفته است؛ با اینکه این زبان ابزار وساطت است. نیازمندی به این وساطت زبان، برای هستی یافتن در جهان، شرم‌آور است؛ یعنی زندگی‌کردن با آگاهی از مرگ. سلین چندبار به روشی عالی بر آن تأکید می‌کند.

کتاب دارای هفت فصل بدین ترتیب است:

از زندگينامه‌نويسی شخصی داستانی تا تخيل

نويسنده افراط‌ها و بی‌نظمی‌ها

افتضاح زبان

دشواری‌های سبک نگارشی سلين

ويژگی باورنکردنی

پيشگوی نظمی نوين

نگارش بالينی؛ تقليل تنش‌ها.