معرفی کتاب

این مجموعه با هدف مطالعه‌ای گذرا در باب آشنایی با زندگی و سبک‌ها و شیوه‌های شعری شاعران تاریخ ادب فارسی از آغاز تا امروز می‌باشد. در انتخاب شاعران این مجموعه، برجسته‌ترین شاعران که به نوعی برای تکامل و پربارسازی شعر فارسی در عرصه‌های گوناگون زبانی، تصویری، مضمون، قالب و غیره تحول ایجاد کرده‌اند یا برای اعتلای شعر فارسی به گونه‌ای مؤثر بوده‌اند، ملاک انتخاب بوده است.

این کتاب دربردارندۀ خلاصه‌ای است از چگونگی پیدایش هر سبک (مکتب) در شعر فارسی، زندگی‌نامه‌ای کوتاه از شاعر، بیت یا قطعه یا بندی از اشعار برای نمونه جهت آشنایی اولیۀ ذهنی با شیوۀ بیان شاعر و سپس معرفی شیوۀ هر شاعر؛ پس از آن چند نمونه از اشعار سرودۀ شاعران برای آشنایی بیشتر آمده است.

در این کتاب بیشتر نمایندگان شعر معاصر معرفی شده است؛ بنابراین از تمامی شاخه‌ها و جریان‌های شعر معاصر به معرفی نمایندگانی پرداخته شده است.

در پایان هر بخش گزیده‌ای از منابع مطالعاتی که در دسترس است، معرفی شده و نیز برای آشنایی با انواع قالب‌ها و اشکال مختلف شعر فارسی، شرح مختصری در انتهای کتاب آمده است.

ترتیب مطالب کتاب بدین شیوه است: پیشگفتار؛ ادوار شعر فارسی؛ سبک خراسانی؛ سبک بینابین در دورۀ سلجوقی؛ سبک عراقی؛ سبک حد واسط یا مکتب وقوع؛ سبک هندی؛ دورۀ بازگشت ادبی؛ دورۀ مشروطیت؛ سبک شعر نو؛ آشنایی مختصری با قالب‌ها و اشکال مختلف شعر فارسی؛ برخی اصطلاحات شاعری، ادبی، هنری و واژه‌نامه.

در «سبک خراسانی» شاعرانی چون رودکی، کسائی مروزی، فرخی سیستانی، فردوسی، منوچهری و باباطاهر معرفی شده‌اند. 

در «سبک بینابین در دورۀ سلجوقی» شاعرانی چون ناصرخسرو، خیام، سنائی، انوری، خاقانی و نظامی معرفی می‌شوند.

در «سبک عراقی» شاعرانی چون عطار، مولوی، سعدی، عبید زاکانی، سلمان ساوجی، حافظ و جامی معرفی می‌شوند.

در «سبک حدوسط یا مکتب وقوع» شاعرانی چون بابافغانی، محتشم کاشانی، وحشی بافقی و عرفی شیرازی معرفی می‌شوند.

در «سبک هندی» شاعرانی چون کلیم کاشانی، صائب تبریزی و بیدل دهلوی معرفی می‌شوند.

در «دورۀ بازگشت ادبی» شاعرانی چون هاتف اصفهانی، وصال شیرازی و فروغی بسطامی معرفی می‌شوند.

در «دورۀ مشروطیت» شاعرانی چون ادیب‌الممالک فراهانی، ایرج میرزا، عارف قزوینی، ملک‌الشعرا بهار، فرخی یزدی، پروین اعتصامی و دهخدا معرفی می‌شوند.

در «سبک شعر نو» که بخش غالب این کتاب را دربرمی‌گیرد، شاعرانی چون نیمایوشیج، شهریار، رهی معیری، پرویز ناتل خانلری، فریدون مشیری، هوشنگ ابتهاج، مهدی اخوان ثالث، سهراب سپهری، محمدرضا شفیعی کدکنی، خسرو گلسرخی، محمدعلی سپانلو، قیصر امین پور، علی موسوی گرمارودی، احمدرضا احمدی و طاهره صفارزاده معرفی می‌شوند.