معرفی کتاب

برای دیدن بخشی از صفحات کتاب، لینک فایل پی دی اف (pdf) را ببینید.

در دنیای معاصر مطالعات خواب‌شناسی با رشد و گسترش قابل توجهی مواجه بوده و انجمن‌ها و بنیادهای ویژه شکل گرفته است. ژورنال‌های تخصصی شروع به انتشار کرده و سمینارها و همایش‌های متعدد تخصصی برگزار شده است. شمار کتاب‌ها و مقالات منتشر شده در موضوع خواب، خواب‌گزاری و خواب‌شناسی همواره رو به افزایش بوده است. همچنین است وضعیت نگارش رساله‌ها و پایان‌نامه‌های دانشگاهی. علاوه بر مطالعات تخصصی و رشته‌ای؛ مطالعات میان‌رشته‌ای، فرارشته‌ای و چندرشته‌ای نیز دربارۀ پدیدۀ خواب و رؤیا و مباحث و مسائل مربوطه با رشد و اقبال گسترده روبرو بوده است. سهم و نقش مورخان و تاریخ‌پژوهان، به ویژه در ایران در این عرصه در قیاس با رشته‌های دیگر اندک بوده است.

در شرایط فرهنگی و فکری و سیاسی این روزگار، توجه به نقش/ کارکرد تاریخی خواب و رؤیا از ضرورت و اهمیتی غیرقابل انکار برخوردار است. گردآوری، دسته‌بندی و طبقه‌بندی روایت‌های خواب و رؤیا یکی از کارهای اساسی است که انجام دقیق و درست آن بدون دخالت و نظارت مورخان شدنی نیست. دربارۀ تاریخ ایران و اسلام باید گفت که با اینکه متون و منابع تاریخ و ادب و فرهنگ ما آکنده از روایت‌ها و حکایت‌های رؤیایی است، متأسفانه تاکنون چنانکه باید و شاید به ضرورت‌ گردآوری و طبقه‌بندی علمی و روشمند آنها توجه نکرده‌ایم. آنچه که تاکنون به شکل پراکنده انجام شده اگر چه سودمند ـ و در پاره‌ای موارد ستودنی ـ است وافی به مقصود نیست و نمی‌تواند پاسخگوی نیازهای اکنون و آینده ما باشد.

با توجه به عدم دسترسی به اطلاعات منظم و مدوّن کتاب‌شناختی در حوزه‌ خواب‌گزاری و خواب‌شناسی و خلأ پژوهشی در این زمینه، این کتاب تلاش می کند تا با ارائۀ فهرستی کامل از آثار متنوع و متعدد مرتبط با خواب و رؤیا به یاری پژوهشگران این عرصه بیاید.

در این کتابشناسی به‌جز متون و منابع فارسی که ستون و تکیه‌گاه اصلی هستند، به منابع و مراجع پاره‌ای از زبان‌های مهمّ دیگر توجه شده است. همچنین افزون بر نسخ خطی، چاپ سنگی، کتاب‌ها، مقالات، رساله‌ها و پایان‌نامه‌های دانشگاهی، وبگاه‌ها (سایت‌ها) نیز ـ به‌طور گزیده ـ مورد توجه و اشاره قرار گرفته‌اند. این کتاب دربردارندۀ دو بخش است.

در بخش «گفتاری در خواب‌شناسی تاریخی» تلاش شده تا ضمن بررسی تاریخی مطالعات خواب‌شناسی در جهان، انواع خواب‌های تاریخی و کاربردها و پیامدهای آن در تاریخ مورد بررسی قرار گیرد.

فهرست مطالب کتاب:

پیشگفتار

گفتاری در خواب‌شناسی تاریخی

کتاب‌شناسی خواب و رؤیا

بخش اول: کتاب فارسی

بخش دوم: کتاب غیرفارسی

بخش سوم: نسخ خطی

بخش چهارم: کتاب‌های چاپ سنگی

بخش پنجم: مقاله

بخش ششم: پایان‌نامه

بخش هفتم: سایت‌های اینترنتی

فهرست منابع و مآخذ

فهرست اعلام