معرفی کتاب

برای دیدن بخشی از صفحات کتاب، لینک فایل پی دی اف (pdf) را ببینید.

چین مهد آیین و آداب با پیشینه‌ای چندهزارساله است که آوازه‌اش به اقصا نقاط جهان نیز رسیده است. حدود سه هزار سال قبل در سلسلۀ جو، جو گونگ آیین و موسیقی و ادارۀ کشور بر اساس اصول مربوط به آن را پایه‌گذاری کرد. بعد از آن کنفوسیوس و هفتاد شاگردش به همراه منسیوس، شوان زه و دیگران این اصول را تکمیل و به‌ ترویج آن پرداختند و این‌گونه آیین و موسیقی تبدیل به هستۀ اصلی فرهنگ کنفوسیوس شد. بعد از سلسلۀ هان غربی، کتب آداب و آیین، آیین و آداب جو و شعائر، به عنوان مرجعی در زمینۀ اصول آیین و آداب در زمان باستان به عنوان دروس اصلی مدارس ملی انتخاب شد و نه‌تنها جزء کتب کلاسیکی بود که دانشجویان حتماً باید آن را بخوانند، بلکه معیاری برای تدوین آیین و آداب توسط پادشاهان سلسله‌های مختلف نیز بود؛ تأثیری که این کتب بر فرهنگ چین گذاشته‌اند، بر همگان آشکار است.

هم‌زمان با شکل‌گیری حلقۀ فرهنگ کنفوسیوس در شرق آسیا، آیین و موسیقی تبدیل به یکی از ویژگی‌های مهم تمدن شرق شد. بی‌شک برای شناخت فرهنگ سنتی چین، شناخت آیین و آداب چین ضروری است.

آیین و موسیقی چین باستان حاوی شگفتی‌های فراوانی است که متأسفانه افراد کمی از آن اطلاع دارند؛ برای مثال می‌توان از آیین کمانداری در دوران ماقبل چین نام برد. آیا در کشور چین با تمدن پنج‌هزارساله روحیۀ ورزش‌کردن وجود نداشته است؟ اگر وجود داشته، چه تفاوت‌هایی با یونان باستان دارد؟

مفهوم آداب و آیین در متون گوناگون از لایه‌های متفاوتی تشکیل شده است؛ از جمله: چیزی است که انسان را از حیوان متمایز می‌کند؛ تفاوت میان تمدن و بربریت نیز آیین و آداب است؛ آیین و آداب نمود قانون طبیعت در جامعۀ بشری است؛ آیین و آداب مدیریت‌کنندۀ نظم و رعایت سلسله‌مراتب است؛ آیین و آداب اصول و احکام کشور را شکل می‌دهند و همگی این اصول بر اساس قوانین حاکم بر طبیعت تنظیم شده‌اند؛ آیین و آداب معیار و استاندارد کلیۀ روابط اجتماعی است؛ آیین و آداب روش ارتباط افراد در جامعه است.

این کتاب که به فرهنگ آیین و آداب چین باستان اختصاص یافته است؛ پس از مقدماتی در تعریف آیین و آداب و کاربرد و انواع آن و ذکر عناصر کلیدی‌اش، نیز معرفی دو کتاب مهم دربارۀ موضوع یعنی «آیین و آداب» ای لی و «کتاب شعائر» لی جی، به بررسی آیین‌ها و آداب مختلف چین باستان پرداخته‌ است؛ آیین‌هایی چون آیین مربوط به بلوغ، ازدواج، دیدار، کمانداری، ضیافت، دیدار، خاکسپاری و عزاداری، بعد از عزاداری، قربانی، خانواده و ... .

فهرست مطالب کتاب:

مقدمه

فصل اول: منظور از آیین و آداب چیست؟

فصل دوم: کاربرد آیین و آداب

فصل سوم: انواع آیین و آداب

فصل چهارم: عناصر کلیدی در آیین و آداب

فصل پنجم: آیین و موسیقی

فصل ششم: اصول کشور ایده‌آل بر پایۀ قوانین مربوط به انسان و آسمان

فصل هفتم: کتاب آیین و آداب (ای لی)

فصل هشتم: کتاب شعائر (لی جی)

فصل نهم: آیین بلوغ، شروع آیین و آداب

فصل دهم: آیین ازدواج

فصل یازدهم: آیین دیدار

فصل دوازدهم: آیین کمانداری

فصل سیزدهم: آیین ضیافت

فصل چهاردهم: آیین و آداب مربوط به دیدار

فصل پانزدهم: لباس مورد استفاده در مراسم خاکسپاری و عزاداری (1)

فصل شانزدهم: لباس مورد استفاده در مراسم خاکسپاری و عزاداری (2)

فصل هفدهم: آیین خاکسپاری

فصل هجدهم: آیین و آداب بعد از عزاداری

فصل نوزدهم: آیین و آداب مرتبط با آرامش روح

فصل بیستم: آیین مربوط به قربانی و اهدای پیشکش برای کنفوسیوس

فصل بیست‌ویکم: آیین و آداب خانواده

فصل بیست‌ودوم: مکاتبه: آیین قبل از دیدار

سخن آخر