۴۱۸
۱۳۶
سندشناخت: پژوهش‌نامۀ سندشناسی اسناد فرش ایران

سندشناخت: پژوهش‌نامۀ سندشناسی اسناد فرش ایران

پدیدآور: سجاد نوروزی، اکرم زینلی ناشر: مجمع ذخایر اسلامیتاریخ چاپ: ۱۴۰۱مکان چاپ: قمتیراژ: ۳۰۰شابک: 1ـ080ـ304ـ622ـ978 تعداد صفحات: ۳۶۵

خلاصه

این کتاب با عنوان «سندشناخت (پژوهشنامۀ سندشناسی اسناد فرش ایران)» حاصل بیش از هفت سال کار پژوهشی مستمر نگارنده در حوزۀ اسناد موضوعی با تأکید بر اسناد فرش ایران در بازۀ زمانی قاجاریه است. سندشناخت تجربۀ زیستۀ نگارنده در حوزۀ سندشناسی فارسی است و تلاشی صادقانه در جهت روش‌شناسی، تعیین موازین و معیارهای سندشناسی فارسی، بررسی ابعاد و زوایای گوناگون اسناد تاریخی چون کاغذشناسی، مُهرشناسی، خط‌شناسی و خوشنویسی، مرکب‌شناسی و.... .

معرفی کتاب

برای دیدن بخشی از صفحات کتاب، لینک فایل پی دی اف (pdf) را ببینید.

 

 


ساحت معرفتی سندشناسی چیزی میان علم و دانش است. سندشناسی فارسی هنوز بسیار نوپا است و براساس روش‌های تجربی، خودآموز شکل گرفته و توسعه یافته است. پیشگامان ایرانی سندشناسی فارسی، چون مرحوم جهانگیر قائم‌مقامی با نگارش و تألیف آثاری چون «مقدمه‌ای بر شناخت اسناد تاریخی»، بنیادهای معرفتی سندشناسی را در ایران بنیان گذاشتند. اما مقولاتی چون تولید متن و محتوا، نگارش آثار تعلیمی و آموزشی، روش‌شناسی، فلسفۀ علم، معرفت‌شناسی و... در حوزۀ سندشناسی فارسی کمتر مورد توجه قرار گرفته‌اند.

مقوله‌ای که سندشناسی فارسی از آن رنج می‌برد، بحث روش‌شناسی و تعیین موازین و معیارهای علمی در این حوزه است. به‌عبارتی سندشناسی فارسی روش معین علمی که مورد پذیرش همگان باشد، ندارد و ساحت روش‌شناسی آن، تجربی و خودآموز است.

این کتاب با عنوان «سندشناخت (پژوهشنامۀ سندشناسی اسناد فرش ایران)» حاصل بیش از هفت سال کار پژوهشی مستمر نگارنده در حوزۀ اسناد موضوعی با تأکید بر اسناد فرش ایران در بازۀ زمانی قاجاریه است. سندشناخت تجربۀ زیستۀ نگارنده در حوزۀ سندشناسی فارسی است و تلاشی صادقانه در جهت روش‌شناسی، تعیین موازین و معیارهای سندشناسی فارسی، بررسی ابعاد و زوایای گوناگون اسناد تاریخی چون کاغذشناسی، مُهرشناسی، خط‌شناسی و خوشنویسی، مرکب‌شناسی و.... هرچند که تمرکز این اثر صرفاً بر حوزۀ سندشناختی (فیزیکی) اسناد نبوده و به‌صورت توأمان به دو مقولۀ سندشناختی و سندشناسی پرداخته است؛ اما هدف از نگارش این اثر به دست دادن متن آموزشی برای آموزش سندشناسی به نوآموزان این حوزه بوده است که در آن تجربۀ یک سندپژوه به‌صورت روش‌مند سازماندهی، طبقه‌بندی و ارائه گردیده است و در این مسیر بنابر گزارۀ «سند بزرگ‌ترین معلم آدمی است»، بسیاری از قواعد و قوانین سندشناسی استخراج و سازماندهی گردیده است. سندشناخت یک گام به جلو در سندشناسی فارسی است، هرچند که قابل نقد و بررسی است.

این کتاب در هفت فصل سامان یافته است. در فصل اول تلاش شده کلیات و مقدمات پژوهش شامل تعاریف و مفاهیم، روش تحقیق، فهرست اسناد پژوهش و ... به‌درستی تبیین و تعریف شود. تعاریف مفاهیم بر اساس انواع دایرةالمعارف‌ها، دانشنامه‌های فارسی و انگلیسی، لغت‌نامه‌ها و مراجع دهخدا در لغت‌نامه و ... تبیین و تعریف شده‌اند.

در فصل دوم ساختار و بافتار ظاهری، صوری و شکلی اسناد پژوهش مورد بررسی قرار گرفته است. در فصل سوم آداب کتابت و سندپردازی در ایران دورۀ اسلامی از آغاز تا سقوط قاجاریه به اختصار بررسی شده و تلاش گردیده است تا ساختار محیط تحریر و کتابت اسناد، آداب نگارش و تحریر مکتوبات و .... با رویکرد قیاسی و مطابقه‌ای در دوره‌های مختلف تاریخی با یکدیگر مقایسه و سیر تدریجی و تکوینی آداب کتابت اسناد و مکتوبات از قرن ششم تا قرن سیزدهم قمری بررسی شود.

فصل چهارم اختصاص به بررسی تحریر و کتابت اسناد اعم از قلم، مرکب، کاغذ و خطوط اسنادی دارد. در فصل ششم ساختار بیرونی، صوری و ظاهری در حوزۀ اسناد شرعی و عرفی بررسی شده است. در فصل پایانی نیز ابتدا شیوه‌نامه و روش‌نامۀ تصحیح اسناد آمده است؛ سپس بیست نمونه از اسناد پژوهش بر اساس سه قسمت شناسنامه، متن مصحح و صورت اسناد بازنویسی و نونویسی شده است.

فهرست مطالب کتاب:

دیباچه

فصل اول: کلیات

فصل دوم: سندشناخت

فصل سوم: آداب کتابت و سندپردازی در ایران دوران اسلامی (از آغاز تا سقوط قاجاریه)

فصل چهارم: مصالح و مواد (آلات و ادوات) تحریر و کتابت اسناد

فصل پنجم: سندآرایی (آرایه و پیرایه‌های اسنادی)

فصل ششم: فرامتن (رویۀ سند)

فصل هفتم: بازخوانی و بازنویسی (تصحیح و تنقیح) اسناد

کتاب‌نامه

نمایه

نظر شما ۰ نظر

نظری یافت نشد.

پربازدید ها بیشتر ...

ایل بختیاری در دورۀ قاجار

ایل بختیاری در دورۀ قاجار

آرش خازنی

موضوع این کتاب تأثیر متقابل حکومت و ایل در حاشیۀ ایران در دورۀ قاجار است. بررسی تاریخ اتحادیۀ ایلی ب

قفل‌های دست‌ساز آذربایجان

قفل‌های دست‌ساز آذربایجان

رحمان احمدی ملکی

از بین آثار فلزی، قفل به دلیل دارابودن نوعی رمز عملکرد و درون‌مایۀ رازگون، از اهمیت زیادی در حیطۀ تل