معرفی کتاب

برای دیدن بخشی از صفحات کتاب، لینک فایل پی دی اف (pdf) را ببینید.

پائوسانیاس نویسندۀ قرن دوم پس از میلاد که خلاصۀ راهنمای معروف مکان‌ها در سراسر یونان را به دلیل چالش و جذابی تفکر دربارۀ اهمیت تاریخ یونان باستان نوشت، می‌گوید «بیشتر چیزها در تاریخ یونان دستخوش نزاع شد». این شخص در آن زمان مورد مناقشه قرار گرفت؛ زیرا پائوسانیاس یونانی تحت امپراتوری روم زندگی می‌کرد و می‌نوشت. در آن زمان یونانی‌ها به عنوان تابع امپراتور روم، دیگر از استقلالی که زمانی به آن افتخار می‌کردند و به‌شدت برای محافظت از آن می‌جنگیدند، برخوردار نبودند. یکی از اختلافاتی که روی آن تمرکز کرد، این بود که چرا یونانی‌ها آزادی خود را از دست داده‌اند و زندگی به عنوان نوادگان اجداد باشکوه‌تر به چه معناست؟

امروزه مطالعۀ تاریخ یونان باستان هنوز مملو از مناقشات دربارۀ چگونگی ارزیابی دستاوردها و شکست‌هایی است که داستان آن به طور چشمگیری به معرض نمایش گذاشته شده است؛ از یک‌سو دستاوردهای یونانیان در سازماندهی سیاسی نوآورانه، از جمله دموکراسی، تاریخ‌نویسی، ادبیات، نمایشنامه، فلسفه، هنر و معماری شایستۀ توصیف برای قرن پنجم قبل از میلاد مسیح است. هرودت مورخ در پاسخ به چرایی گنجاندن وقایع و افراد در کار پیشگامانه‌اش توضیح می‌دهد که چون آنها «عجایب» بودند. از سوی دیگر، کاستی‌های یونانیان باستان از جمله تداوم برده‌داری، محرومیت زنان از سیاست و عدم اتحاد آنها برای حفظ استقلال، به همان اندازه چشمگیر و به‌شدت نگران‌کننده به نظر می‌رسد.

یونان باستان موضوع گسترده‌ای را در بر می‌گیرد و این بررسی اجمالی لزوماً موضوعاتی که دیگران بر آن تأکید دارند، فشرده و حتی حذف می‌کند. روایت این کتاب نمای کلی دورۀ ماقبل تاریخ (به این دلیل نامیده می‌شود که هیچ سند مکتوب برای مستندسازی آن زمان‌ها وجود ندارد) تا عصر هلنیستی (اصطلاح مدرن برای قرون پس از مرگ اسکندر مقدونی در 323 قبل از میلاد) را دربر می‌گیرد. از نظر جغرافیایی تا آنجا که فضای محدود کتاب اجازه داده، مکان‌های درون و اطراف دریای مدیترانه که یونانی‌ها در آن زندگی می‌کردند، پوشش داده شده است. بیشتر روایت مربوط به دوران کهن و کلاسیک و سکونت‌گاه‌ها در قلمرو سرزمین اصلی یونان به‌ویژه آتن است.

بیشتر متون ادبی و مستند از دوران باستان یونان باقی نمانده است. اما آنهایی که رسیده، قابل توجه و تحریک‌کننده هستند. حماسه‌های هومر، ایلیاد و ادیسه نشان‌دهندۀ اصلی‌ترین منابع اولیۀ باقی‌مانده از ادبیات برای تاریخ یونان باستان، برای یونانیان آن زمان و امروز هستند.

این کتاب می‌تواند راهنما و راهگشای خوبی برای کسانی باشد که می‌خواهند اطلاعات مستند و مستدلی در رابطه با تاریخ یونان باستان کسب کنند. نویسنده در نگارش این کتاب از متون باستانی اعم از ادبی، مستند، کتبی یا سکه‌شناسی برای کمک به خوانندگان در یافتن قسمت‌هایی از منابع اولیه که در متن این کتاب گنجانده شده، استفاده می‌کند و با استفاده از سیستم‌های مرجع استاندارد داخلی آن منابع که در نسخه‌های علمی مدرن مرسوم هستند و در بسیاری از ترجمه‌های مدرن استفاده می‌شود، استناد می‌کند. افزون بر این نویسنده به تحقیقات پساکلاسیک یا مدرن در مورد این منابع باستانی و تاریخی که آنها توصیف می‌کنند، در متن کتاب اشاره می‌کند و نقل‌قول‌های جاسازی‌شده منابع ثانویه حاوی نام نویسنده یا عنوان کوتاهی با شماره صفحه مربوطه را می‌آورد و دربارۀ اشیاء فهرست‌بندی‌شده مانند کتیبه‌ها یا سکه‌ها نیز به همین ترتیب عمل می‌کند.

فهرست مطالب کتاب:

دیباچۀ مترجم

اختصارات

فصل 1: پیشینۀ تاریخ یونان باستان

فصل 2: از هندواروپایی‌ها تا میسنیها

فصل 3: عصر تاریخی

فصل 4: عصر کهن

فصل 5: الیگارشی، استبداد و دموکراسی

فصل 6: از جنگ‌های پارسی تا امپراتوری آتنی

فصل 7: فرهنگ و جامعه در آتن کلاسیک

فصل 8: جنگ پلوپونز و پیامدهای آن در آتن

فصل 9: از جنگ پلوپونزی تا اسکندر مقدونی

فصل 10: عصر هلنیستی

نمایه