معرفی کتاب

برای دیدن بخشی از صفحات کتاب، لینک فایل پی دی اف (pdf) را ببینید.

ریچارد ا. استوارت سرگرد نیروی دریایی آمریکا و کارشناس مسائل اطلاعاتی و مخابرات است. وی در سال ۱۹۷۳ از آکادمی نیروی دریایی فارغ‌التحصیل شده و سپس از دانشگاه جورج‌تاون درجهٔ فوق‌لیسانس در رشتهٔ حکومت دریافت داشته است. تاکنون مقالات متعددی دربارهٔ مسائل سیاسی و نظامی در نشریات حرفه‌ای از قبیل مجلهٔ دانشگاه جنگ، نشریهٔ نیروی دریایی، نشریهٔ بین‌المللی نیروهای مسلح و مجلهٔ تفنگداران دریایی آمریکا منتشر کرده است و این نخستین اثر پژوهشی اوست.

این کتاب ترسیم‌کننده مجموعه رخدادهای شگفتی است که در نهایت به درگیری عمیق آمریکا در امور ایران منتهی می‌شود. آغاز روایت، مرور سریع فراز و نشیب رقابت‌های بریتانیا و روسیه است بر سر ایران، از دوران پتر کبیر تا جنگ جهانی دوم. اواخر سال1941متفقین در تمامی جبهه‌ها مقهور نیروهای محور شده بودند. از این‌رو بریتانیا و شوروی برای ممانعت از پیروزی آلمان، ستیز بر سر کنترل خلیج‌فارس را به تعلیق درآوردند و مشترکا به ایران بی‌طرف یورش بردند؛ در نتیجه رضاشاه خلع شد، منابع حیاتی نفت در خلیج‌فارس محفوظ ماند و راهی اساسی گشوده شد برای انتقال کمک‌های نظامی به شوروی تحت محاصره. ریچارد ا.استوارت همچنین چگونگی انتقال تاج و تخت به محمدرضا شاه را شرح می‌دهد و وقایعی را که سر آخر به تقابل آمریکا و شوروی در ایران انجامید. این اثر مستند پرسش‌های حقوقی و اخلاقی مهمی را طرح می‌کند در مورد اقدامات متفقین و سرنوشت کشوری که در یک بازی ژئوپلیتیک عظیم گرفتار شد.

نویسنده در این کتاب نشان می‌دهد که چگونه و بیشتر بر حسب تصادف تا طرح و نقشۀ پیشین، اشغال ایران به دست نیروهای روس و انگلیس سبب شد که ایالات متحد به گونه‌ای اساسی و جداناپذیر درگیر امور ایران شود. برای کسانی که با وقایع شگرف سال‌های 1979 ـ 1980 آشنایی دارند ـ وقایعی که ایران و دو ابرقدرت شوروی و آمریکا را تحت‌الشعاع قرار داد، و به‌ویژه انقلاب اسلامی ایران که شاه را سرنگون ساخت و بی‌ثباتی استراتژیک حاصل از آن که ایالات متحد و شوروی را در آستانۀ یک رویارویی نظامی قرار داد ـ حوادثی که در این کتاب تشریح شده است بسیار آشنا و مألوف احساس خواهد شد؛ چراکه در این اثر از سرنگونی یک شاه منفور طی تغییر تحولاتی نزدیک به یک انقلاب، توافق استراتژیک شوروی و بریتانیا دربارۀ ایران و تلاش‌های یک پیشوای دینی برجسته و متعصب مسلمان یعنی مفتی اعظم فلسطین آگاه می‌شویم که قصد داشت سراسر خاورمیانه را با یک انقلاب دینی زیروزبر کند.

فهرست مطالب کتاب:

پیش‌گفتار

فصل اول: بازی تسلط بر جهان

فصل دوم: یک مهرۀ بی‌اختیار در صفحۀ لغزندۀ شطرنج

فصل سوم: جنبش آزادی‌بخش اعراب متحد طبیعی ماست

فصل چهارم: آلمانی‌ها باید از ایران خارج شوند

فصل پنجم: در جستجوی راه‌حل سحرآمیز

فصل ششم: یک کلمه به انگلیسی‌ها بگویید، آنها به ایران حمله نخواهند کرد

فصل هفتم: دارند منفجرش می‌کنند!

فصل هشتم: زره‌پوش‌های شوروی از مرز عبور کرده‌اند

فصل نهم: لمس‌کردن آهن گداخته

فصل دهم: چرا از جنگ دست بکشیم؟ ما داریم فاتح می‌شویم!

فصل یازدهم: ممکن است در تهران انقلاب شود

فصل دوازدهم: آیا می‌توانی تاج و تخت را حفظ کنی؟

سخن آخر

یادداشت‌ها

کتاب‌شناسی

فهرست اعلام