معرفی کتاب

برای دیدن بخشی از صفحات کتاب، لینک فایل پی دی اف (pdf) را ببینید.

استاتیس پسیلوس (زادۀ 1965، یونان) لیسانس فیزیک را در 1989 از دانشگاه پاتراس یونان، فوق‌لیسانس تاریخ و فلسفۀ علم را در سال 1990 از دانشگاه لندن و دکتری فلسفۀ علم را در سال 1994 از همان‌جا دریافت کرده است. او اکنون استاد گروه فلسفۀ علم دانشگاه آتن است. او در زمینه‌های فلسفۀ علم، مابعدالطبیعه، شناخت‌شناسی و تاریخ فلسفۀ علم تخصص دارد و با زمینه‌هایی چون فلسفۀ ذهن و فلسفۀ زبان و منطق مرتبۀ اول و فلسفۀ فیزیک و تاریخ فلسفۀ جدید بسیار آشنا است.

فلسفۀ علم بخشی از فضای مفهومی است که در آن فلسفه و علم با هم روبرو می‌شوند و به میانکش می‌پردازند. به سخن دقیق‌تر، این فضایی است که در آن تصویر علمی جهان ساخته می‌شود و ساختار عام و مجرد علم به جستارمایۀ پژوهش نظری تبدیل می‌شود. فلسفۀ علم که بخشی جدایی‌ناپذیر از فلسفه است، ابزارهای مفهومی فلسفی را برای بررسی جستارمایۀ خود به کار می‌برد: علم. پرسش‌هایی را در پیوند با روش علم، ساختار مفهومی آن، شأن شناخت علمی، رابطۀ میان آوند و نظریه، چگونگی تغییر نظریه‌ها در گذر زمان، نقش ارزش‌های شناختی و اجتماعی در داوری علمی و مانند آن طرح می‌کند.

اینها نوعاً پرسش‌هایی در شناخت‌شناسی‌اند؛ ولی شبکه‌ای از جستارمایه‌ها وجود دارد که به مابعدالطبیعۀ علم، یعنی استلزام‌های تصویر علمی جهان برای ساختار ژرف طبیعت مربوط می‌شوند.

دوگونه کشش، یعنی شناخت‌شناسی و دیگر مابعدالطبیعی دو ستون مهین فلسفۀ علم‌اند؛ ولی فلسفۀ علم به مطالعه‌ورزی عملی نیز می‌پردازد. در واقع امروزه بسیار دشوار ست که یک دیدگاه اعتمادپذیر دربارۀ علم تدوین گردد، بی‌آنکه به چگونگی علم‌ورزی در گذشته و اکنون توجه شود.

فلسفۀ علم ریشه در تاریخ دارد. ممکن است در گذر زمان صورت‌مسئله‌های پایه‌ای یکسان بماند؛ ولی محتوای آنها و همچنین گونۀ شناخت و درنگرش‌هایی که برای فروگشایی آنها به کار می‌روندۀ در گذر زمان تغییر می‌کنند.

در این فرهنگ هدف نویسنده این است که ریشه‌های تاریخی ژرف و همچنین تحول مفهومی مسئله‌ها، ایستارها و دبستان‌های کنونی را برجسته کند به این امید که چشم‌اندازهای مفهومی و تاریخی را در بررسی مفهوم‌ها و نظریه‌های پایه‌ای فلسفۀ علم درآمیخته باشد.

ترجمۀ پارسی کتاب دارای یک «واژه‌نامۀ انگلیسی ـ پارسی (واژاک‌ها و نام‌ها به ترتیب الفبای انگلیسی)» و یک «واژه‌نامۀ پارسی ـ انگلیسی (واژاک‌ها و نام‌ها به ترتیب الفبای پارسی)» است. در هر دو واژه‌نامه واژاک‌ها و نام‌هایی که در این کتاب برای آنها درایه وجود دارد، با قلم سیاه/ برجسته مشخص شده‌اند.

«نمایۀ واژاک‌ها و نام‌ها» دربرگیرندۀ همۀ فرنام‌های درایه‌ها و همچنین واژاک‌ها و نام‌های درون متن، حتی با یک بار حضور در کتاب است تا خواننده هم با نگریستن به آن بتواند تصویر نسبتا روشنی از محتوای کتاب به دست آورد و هم جای واژاک یا نامی را که در نظر دارد، به‌آسانی در کتاب بیابد.

هرگاه خواننده در پی یک واژاک یا نام خاص به زبان انگلیسی باشد، می‌تواند با تورق کتاب یا با بهره‌گیری از «واژه‌نامۀ انگلیسی ـ پارسی (واژاک‌ها و نام‌ها به ترتیب الفبای انگلیسی) بنگرد که آیا برای آن واژاک یا نام خاص در این کتاب درایه‌ای وجود دارد یا نه؟ در صورتی که درایه‌ای برای آن وجود نداشته باشد، ولی در «واژه‌نامۀ انگلیسی ـ پارسی» باشد، با نگاهی به «نمایۀ واژاک‌ها و نام‌ها» می‌تواند صفحه یا صفحه‌های دربردارندۀ معادل پارسی آن واژاک یا نام را بیابد.

فهرست مطالب کتاب:

یادداشت آغازین مترجم دربارۀ شیوۀ نگارش

متن انگلیسی پیش‌گفتار نویسنده برای ترجمۀ پارسی کتاب

ترجمۀ پیش‌گفتار نویسنده برای ترجمۀ پارسی کتاب

مقدمه و سپاس‌گزاری نویسنده برای متن انگلیسی کتاب

متن فرهنگ توصیفی فلسفۀ علم

کتاب‌شناسی (همۀ مرجع‌های گزیدۀ پسیلوس در پایان درایه‌ها)

یادداشت‌های فرجامین مترجم دربارۀ برخی واژه‌گزینی‌ها و واژه‌سازی‌ها

واژه‌نامۀ انگلیسی ـ پارسی

واژه‌نامۀ پارسی ـ انگلیسی

نمایۀ واژاک‌ها و نام‌ها