کندی و افلوطین عربی
خلاصه
این کتاب با عنوان «کندی و افلوطین عربی» که ترجمۀ تعدادی از مهمترین تحقیقات و مقالات نویسنده است، در هفت بخش ارائه شده است. این مقالات بسیاری از آرای فلسفی، کلامی و علمی کندی را مورد مداقه قرار میدهد و از زوایای دیگری به وی مینگرد.معرفی کتاب
برای دیدن بخشی از صفحات کتاب، لینک فایل پی دی اف (pdf) را ببینید.
ابویوسف کندی از قدیمیترین فلاسفۀ اسلام به شمار میآید و در ابتدای دورۀ انتقال فرهنگ قدیم پا به عرصۀ جهان گذاشت و شاهد دورۀ گفتمان متکلمان و درآمیختن کلام با فلسفۀ یونان و و هند و نقاط دیگر بود. به عنوان متفکری عرب در میدان فلسفه و دیگر رشتههای مختلف علمی توانا بود. هیچیک از شاخههای فلسفی در آن دوره را از نظر دور نداشت و در همۀ آنها کتابها و رسالههایی تدوین کرد. ابن ندیم حدود 238 رساله و کتاب را به او نسبت داده است که بر اساس طبقهبندی وی، رسالههای کندی جامع تمامی دانشهایی است که در یک دانشنامۀ فلسفی باید بدان اشاره کرد: فلسفه، منطق، حساب، هیئت، موسیقی، نجوم، هندسه، فلکیات، طب، علم به احکام نجوم یا طالعبینی و علوم دیگر.
کندی نخستین فیلسوفی بود که به زبان عربی فلسفه نوشت. وقتی قسمتی از «تاسوعات» افلوطین را ابن ناعمه حمصی ترجمه کرد، بر آن مقدمهای نوشت و همران با آن ترجمه با عنوان «الهیات ارسطو» به خلیفۀ وقت تقدیم کرد، حال آنکه این اثر ارتباطی با ارسطو نداشت.
این کتاب ترجمۀ مجموعهای از مقالات پیتر آدامسون، کندیپژوه و متخصص فلسفۀ یونان باستان و فلسفۀ اسلامی سدههای میانه و نویسندۀ کتاب «کندی متفکر بزرگ سدههای میانه» است. او در این مقالات میکوشد تا افزون بر مطالب کتابهایش، پرتوی جدید بر اندیشهها و ابداعات کندی در عرصههای فلسفی و علمی مختلف بیفکند و این اندیشمند مسلمان را از زوایای مختلف و با نگرشها و پندارهای متفاوتی بکاود تا بدین طریق نکتهای بدیع در پرسشها و پاسخهای کندی بیابد. این کتاب با عنوان «کندی و افلوطین عربی» که ترجمۀ تعدادی از مهمترین تحقیقات و مقالات نویسنده است، در هفت بخش ارائه شده است. این مقالات بسیاری از آرای فلسفی، کلامی و علمی کندی را مورد مداقه قرار میدهد و از زوایای دیگری به وی مینگرد.
اولین فصل کتاب به زندگی کندی و ارزیابی آرای فلسفی و علمی او پرداخته است. نویسنده در این فصل بعد از توصیف سیر اجمالی زندگی کندی و جایگاه مهمش در نهضت ترجمه، به بررسی مهمترین آرای کندی پرداخته که این تحقیق میتواند تصویری روشن و دقیق از منظرگاههای کندی از طریق بررسی رسالۀ مهماش «دربارۀ فلسفۀ اولی» و نیز موضوعاتی مثل خدا و واحد حقیقی، جهانشناسی، معرفتشناسی کندی، مقولات نفس و عقل، علومی همچون ریاضیات و موسیقی، ارتباط کندی با ارسطو و .... به دست دهد.
در دومین نوشتار، نویسنده کوشیده تا لایههای ارتباط عمیق کندی با فلسفۀ ارسطویی و شارحان ارسطو و دیگر نویسندگان متأخر عهد باستان را بهخوبی بررسی کند و در موضوعاتی از قبیل متافیزیک بهمثابۀ علم کلام، روانشناسی، علوم طبیعی، کیهانشناسی و علم به احکام نجوم، نورشناسی و کندی و اسلام این پیوند را نشان دهد.
نویسنده در سومین نوشتار، ضمن تحلیل سیاسی و فرهنگی روزگار کندی و ارزیابی شرایط علمی معتزلیان، به تأثیر پندارها و انگارههای این مکتب کلامی بر کندی میپردازد. این مطالعه با به چالشکشیدن منظرگاههای بسیاری از بزرگان این مکتب، سه موضوع اساسی یعنی صفات الهی، خلقت و آزادی بشری را ارزیابی میکند.
مقالۀ چهارم ارتباط دوسویۀ کندی با افلوطین عربی را بررسی میکند و موضوعاتی از قبیل خدا و هستی، سلسلهمراتب فیض، عقل، نفس و علم به احکام نجوم را که بنیان تفکرات افلوطین و افلوطین عربی است، در آثار کندی بهوضوح نشان میدهد.
نویسنده در نوشتار پنجم با استفاده از میراث فلسفی یونان و کتابهای ترجمهشده به زبان عربی در فرهنگ اسلامی، میکوشد به این مقوله بپردازد و از ابتکارات کندی در این مسئلۀ فلسفی سخن بگوید. او با بررسی واژههای فلسفی، به تبیین وجود بسیط و وجود مرکب اهتمام میورزد و با توجه به رسائل برجایماندۀ کندی، مسائل مختلفی را بررسی میکند.
نوشتار ششم شامل مباحث فلسفی در حوزههای نورشناسی و روؤیت و رنگشناسی است. نویسنده در این مقاله میکوشد تا در عرصههای علوم طبیعی، توانمندیهای کندی را نشان دهد. کندی در این شاخههای علوم طبیعی، رسالههای باارزشی تألیف کرد که بسیاری از این رسالهها در سدههای میانه به زبان لاتین ترجمه شد و در این روزگار مورد توجه علاقمندان و کندیپژوهان در دنیای غرب قرار دارد.
فصل پایانی کتاب نیز از منظرگاه علمای قدیم به علوم طبیعی میپردازد. در این نوشتار، نویسنده به سخنان پرارزش کندی و شاگرد برجستهاش ابومعشر پرداخته است. او در این مقاله دیدگاههای این دو اندیشمند مسلمان را در این علم مقایسه می کند و زمینههای این اندیشهها را در فرهنگ یونان باستان مییابد. وی نوآوریهای این دو فیلسوف را در دفاع فلسفی از علم به احکام نجوم بازنمایی میکند.
فهرست مطالب کتاب:
مقدمۀ مترجم
بخش اول: کندی، ابویوسف یعقوب بن اسحاق: زندگی و آثار ابویوسف یعقوب بن اسحاق کندی
بخش دوم: کندی و اقبال به فلسفۀ یونان
بخش سوم: کندی و معتزله: صفات الهی، خلقت و آزادی
بخش چهارم: کندی و افلوطین عربی
بخش پنجم: قبل از ماهیت و وجود: دیدگاه کندی راجع به وجود
بخش ششم: رؤیت، نور و رنگ از منظرگاه کندی، بطلمیوس و مفسران پیشین
بخش هفتم: ابومعشر، کندی و دفاع فلسفی از علم به احکام نجوم یا طالعبینی
پربازدید ها بیشتر ...
ایل بختیاری در دورۀ قاجار
آرش خازنیموضوع این کتاب تأثیر متقابل حکومت و ایل در حاشیۀ ایران در دورۀ قاجار است. بررسی تاریخ اتحادیۀ ایلی ب
قصۀ ما به خر رسید: خر و خرپژوهی در شعر فارسی
غلامعلی گرایی، زهراسادات حسینیخرپژوهی در شعر طنز فارسی یکی از زمینههای طنز بوده که باید بهجد مورد تحقیق و پژوهش قرار میگرفت. نو
نظری یافت نشد.