معرفی کتاب

برای دیدن بخشی از صفحات کتاب، لینک فایل پی دی اف (pdf) را ببینید.

ایران و ترکیه دو کشور همسایه با پیوندهای فرهنگی و ادبی دیرین است. همان‌گونه که آنها فروغ و صادق ما را می‌شناسند، اورهان و یاشار آنها را می‌شناسیم. در سال‌های دور تعامل در حوزۀ ادبیات بیشتر بود. فرخزاد، هدایت، شایگان، شاملو و بسیاری از آثار ادبی ایران در ترکیه ترجمه می‌شود که هاشم خسروشاهی و محمت کانار تلاش بسیاری در این عرصه داشتند. از سوی دیگر یاشار کمال، لطیف تکین و آثار دیگری هم به فارسی ترجمه می‌شد که جلال خسروشاهی و رضا سیدحسینی خدمات ارزنده‌ای ارائه کردند.

امروزه شاهد حرکت تقریباً یک‌طرفۀ ادبیات ترکیه در ایران هستیم. الیف شایاک، اورهان پاموک و عایشه کولین در صدر هستند. زولفو لیوانلی، احمد امید، تونا کرمیتچی، آتیلا ایلهان، آتائول بهرام اوغلو هم هستند. حالا که نگاه به ادبیات ترکیه در ایران پررنگ شده، در این کتاب کوشیده شده در قالب چند مصاحبه اطلاعات مفیدی برای علاقمندان این حوزه فراهم شود. در پیش‌گفتار کتاب ضمن اشاره‌ای به تحولات سیاسی، اجتماعی و جریانات ادبی معاصر ترکیه، نویسنده سعی در معرفی نویسندگان و شاعران ترکیه دارد.

اولین گفتگوی کتاب با ندیم گورسل است. او دکترای ادبیات فرانسه از دانشگاه سوربن دارد. داستان کوتاه، رمان، سفرنامه و کتاب‌های پژوهشی می‌نویسد. در این گفتگو خواننده با زندگی شخصی و حرفه‌ای او، کتاب‌هایش، فن نویسندگی و خاطرات او آشنا می‌شود و دربارۀ جریان‌های ادبی و تحولات سیاسی ترکیه از دورۀ تنظیمات به بعد گفتگو می‌کند. همچنین نظر او دربارۀ ناظم حکمت، یاشار کمال، آتیلا ایلهان، اورهان پاموک و چند نویسنده و شاعر دیگر از ادبیات ترکیه و همچنبن لویی آراگون و شارل بودلر از ادبیات فرانسه آمده است.

گفتگو با احمد تلّی در دومین بخش کتاب آمده است. او در گفتگوی خود از زندگی شخصی، آثار و ادبیات ترکیه سخن گفته است. اولین کتاب او در سال 1966 منتشر شده است و بعد به طور میانگین در هر پنج سال یک کتاب منتشر کرده است. او در بخشی از این گفتگو دربارۀ اینکه می‌کوشید با «کلمات بی‌صدا» بنویسد، می‌گوید: «گاهی کلمات را با صدای بلند می‌نویسیم. شعارگونه که به چشم می‌آید. فریاد بزند که ببینید من اینجا ایستاده‌ام. در حالی که من دیگر قصد ندارم به آن شیوه بنویسم. مثل همان شعر «گزارش نویس درد بودم». لزومی ندیدم که از عبارات اغراق‌آمیز استفاده کنم و بگویم آه که ما چه رنج‌هایی کشیده‌ام. قصدم این است که به جای استفاده از کلمات و عبارات اغراق‌آمیز، صمیمی‌تر، فروتنانه و فردی‌تر بنویسم». (ص 129)

گفتگوی سوم این کتاب اختصاص به گفتگو با عایشه کولین دارد. گفتگو با او دربارۀ کتاب «وداع»اش آغاز شده است. او دربارۀ این کتاب می‌گوید: «در واقع «وداع» کتابی در مورد نفوذ آخرین ریشه‌های عثمانی در جهان بیرون است. اولین کتاب من مجموعه داستان کوتاه «رو به آفتاب کن» بود که در سال 1985 چاپ شد. در آن زمان آخرین جریان روشنفکری بر ادبیات حاکم بود. تعصب همواره برای من به‌مثابۀ یک بیماری بوده است که باعث عقب‌ماندگی فرد و جامعه می‌شود». (ص 139)

گفتگو با تونا کرمیتچی ترانه‌سرا، آهنگ‌ساز، خواننده و نویسنده در بخش چهارم کتاب آمده است. او در بخشی از این گفتگو دربارۀ شاعران موردعلاقه‌اش می‌گوید: «آتیلا ایهان را می‌پسندم، مخصوصا شعر بولوار مه‌آلود اش را، اوکتای ریفای و کتاب پرچملی سوکاک، ..... در شاعران جهان فروغ فرخزاد را دوست دارم. از ایتالیا اونگارتتی، از یونان کاوافی و یانیتس ریتسوس». (ص 179)

آتائول بهرام‌اوغلو یکی از تأثیرگذارترین شاعران و مترجمان معاصر ترکیه است. گفتگو با او در بخش پنجم کتاب آمده است. گفتگوی پایانی آمده در این کتاب نیز دربارۀ احمد عارف است که با تایفون و جان‌سال انال انجام شده است. او را شاعر عشق و شکنجه می‌دانند. او با یک کتاب شعر توانست در دل مردم رخنه کند.

فهرست مطالب کتاب:

مقدمه

پیش‌گفتار/ آرمین اسکندری

ندیم گورسل

احمد تلی

عایشه کولین

تونا کرمیتچی

آتائول بهرام‌اوغلو

احمد عارف