معرفی کتاب

برای دیدن بخشی از صفحات کتاب، لینک فایل پی دی اف (pdf) را ببینید.

پیشکسوتان عرصۀ هنر، در حقیقت باید نوعی ارتباط بین نسل‌های مختلف برقرار نمایند و با ثبت و ضبط تجربه‌های خود به نسل جوان و جویای هنرهای ناب کمک کنند. ایران مهد بالندۀ فرهنگ و هنری است که سهمی شایان در بنیان‌های تمدن بشری دارد و نمایاندن گوشه‌های پنهان هنر و فرهنگ این سرزمین و پهنۀ ایارن فرهنگی به همت و تلاش اساتید و سعی پیشکسوتان فراهم آمده که در راه اعتلایش از خود گذشته‌اند تا این شکوه فرهنگی را به جهانیان برسانند و این میسر نمی‌شود مگر با ثبت رویدادهای زندگی این هنرمندان.

دیرگاهی است نهضت کرامت هنرمندان آغاز شده و مراکز فرهنگی، هر کدام بنا به حوزۀ مسئولیت و میزان توانایی خویش، نکوداشت هنرآفرینان و خالقان هنر را در دستور کار قرار داده‌اند. در این میان خلأ کم‌توجهی به هنرمندان حوزۀ کودک بیش از پیش احساس می‌شد. بدیهی است که ذهن و ضمیر کودک همچون لوح سفید نانوشته‌ای آمادۀ پذیرش هر کنش و واکنشی است؛ بنابراین شخصیت انسان از کودکی شکل گرفته و با همان دیدگاه و اندیشه ترقی می‌یابد.

علم و تجربه هر دو این نکته را به اثبات رسانده‌اند که برای همدلی با کودک، باید کودک شد؛ همچنان‌که مولوی در کتاب «مثنوی» بر این نکتۀ باریک‌تر از مو صحه می‌گذارد: «چون سروکار تو با کودک فتاد/ هم زبان کودکی باید گشاد». برای شیرین‌کردن دنیای کودکان، باید مفاهیم انسانی را با طراوت کودکی و با زبانی هم‌ذات‌پندارانه به این طیف سنی حساس و پراحساس منتقل کرد. از همین رهگذر هنر به طور عام و هنرهای تصویری به طور خاص، در بارورسازی شخصیت انسان می‌تواند تأثیرگذار باشد و از این حیث حائز اهمیت است. چه‌بسیار نام‌ها و شخصیت‌های صاحب‌سبکی که در این ژانر هنرنمایی کردند و در قاب لحظه‌ها ماندگار شدند. یکی از این هنرمندان کاربلد و بازیگران توانا، رضا بابک است که سال‌ها برای کودکان بازی کرد و لحظات شیرین و شادی را برایشان رقم زد. شخصیتی قابل احترام که افزون بر نقش‌آفرینی در عرصۀ هنرهای نمایشی، دستی بر آتش نوشتن دارد و گهگاهی هم شاعرانگی‌هایش را بر صفحۀ کاغذ جاری می‌سازد. بازیگر توانایی که آثاری خاطره‌انگیز از قبیل: کودکانی از آب و گل، به رنگ ارغوان، گل پامچال، چریکۀ تارا و فروشگاه را در کارنامۀ فعالیت‌های پربار و ماندگارش دارد.

رضا بابک به واسطۀ روح جستجوگر و میمیک چهره‌اش چنان می‌نماید که کودکی است در گذار عمر؛ فارغ از سن شناسنامه‌ای اما کودک درونش همچنان پویاست و بساط شیطنت و طنازی‌اش همچنان به راه. حس معصومیت و سادگی در چهره‌اش موج می‌زند و کودکی‌اش را با مثل و متل سر کرده است.

این کتاب در واقع یادنامۀ رضا بابک است؛ ارج‌نامه‌ای برای سپاس از یک عمر هنرآفرینی این پیشکسوت بازیگری، نویسندۀ دغدغه‌مند و کارگردان خاطره‌های دوران کودکی کودکان ایران. کتابی که حرف‌حرف و واژه‌واژه‌اش، خواننده را به گذشته‌های دورودراز می‌برد و خاطره‌بازی با خاطرات خاطره‌ساز خاطره‌ها.

رضا بابک در این کتاب از تجربیات و فعالیت‌هایش در حوزۀ کودک می‌گوید و دریچۀ دیگری از توانمندی‌هایش هنرمندانه‌اش را به روی مخاطب می‌گشاید؛ گفته‌های ارزشمندی که به‌نوعی پرده از تاریخچۀ تئاتنر کودک و نوجوان در ایران برمی‌دارند و خود تاریخ گویایی در این زمینه محسوب می‌شوند. علاقمندان به تئاتر، سینما و تلویزیون با هنر رضا بابک آشنا هستند. با این حال وجه کمتر دیده‌شده از کارنامۀ هنری او بازیگری، نویسندگی و کارگردانی برای کودکان و نوجوانان است که در این کتاب این بخش از فعالیت‌های او بیشتر مورد توجه قرار گرفته است.

فهرست مطالب کتاب:

به نام تصویرگر هرچه زیبایی است

مقدمۀ پژوهشگاه سازمان اسناد و کتابخانۀ ملی جمهوری اسلامی ایران

مقدمۀ بنیاد نمایش کودک

کودکی که کودک ماند

تصاویر