معرفی کتاب

برای دیدن بخشی از صفحات کتاب، لینک فایل پی دی اف (pdf) را ببینید.

کارل گوستاو یونگ ـ روان‌پژوه سوئیسی ـ در سال 1961 بی‌آنکه خلاصۀ منظمی از روان‌شناسی خود  بر جای بگذارد، از جهان رفت. در طول سالیان گذشته هزاران نفر به توضیح و تفسیر ایده‌های او پرداخته، در نظرات او بررسی کرده، آنها را بزرگ‌نمایی نموده‌اند که از این کارها نتایج گوناگونی حاصل شده است.

این کتاب خواننده را به اصل و منبع باز می‌برد. این کتاب برای کسانی فراهم شده که مایلند اصطلاحات و مفاهیم روان‌شناسی یونگی را همان‌گونه که خود او آنها را به کار می‌برد، درک کنند. به همین منظور نویسنده در توضیح این مفاهیم به نقل نوشته‌های خود یونگ پرداخته، کلیات آثار او را مرجع قرار داده است.

گفتنی است این کتاب به دفاع یا انتقاد از اندیشۀ یونگ نمی‌پردازد، بلکه قصد دارد غنای اندیشۀ او و عرصۀ گسترده و ارتباطات درونی موضوعات مورد علاقۀ وی را نشان دهد. این کتاب بر اساس مطالعۀ دقیق آثار اصلی یونگ فراهم آمده، به بررسی جامع اصول اساسی روان‌شناسی یونگ می‌پردازد.

در ادامۀ این معرفی، چند اصطلاح و مفهوم از روان‌شناسی یونگ را مرور خواهیم کرد.

«آرکتایپ»: عناصر بنیادین و ساختاری روان انسان. یونگ آرکتایپ‌ها را به عنوان «صورت‌های خیالی غریزی» یعنی صورت‌هایی که غرایز را به خود می‌گیرند، نیز وصف کرده است. او برای روشن کردن این مطلب از تمثیل طیف نور استفاده کرده است. آرکتایپ‌ها هم در سطح شخصی از طریق عقده ها متجلی می‌شوند و هم در سطح جمعی همچون خصوصیات کل یک فرهنگ تجلی پیدا می‌کنند. یونگ اعتقاد داشت که وظیفۀ هر ایگویی این است که محتوا و تأثیرات آرکتایپ‌ها را نو‌به‌نو درک کند.

«پیوند»: در لغت به معنای پیوستگی است و در کیمیاگری برای ارجاع به ترکیبات شیمیایی به کار می‌رود؛ در روان‌شناسی به وحدت اضداد و بروز امکانات جدید اشاره دارد. سایر اصطلاحات کیمیاگری که یونگ با معنایی تقریباً معادل با معنای روان‌شناسی [پیوند] به کار می‌برد، از جمله عبارتند از: وصلت عرفانی یا مقدس، وحدت اضداد، اضدادی که در یک تصویر واحد تجسم یافته‌اند، عالم واحد و حجر الفلاسفه.

«تفکر»: فرایند ذهنی تعبیر مدرکات. در الگوی تیپ‌شناسی یونگ تفکر یکی از چهار عملکردی است که برای سمت‌وسویابی روانی مورد استفاده قرار می‌گیرد. تفکر همانند احساس یک عملکرد عقلی است. اگر تفکر عملکرد اصلی مهتر باشد، احساس خودبه‌خود عملکرد کهتر خواهد بود. تفکر به عنوان یک فرایند بازشناسی می‌تواند فعال یا منفعل باشد.

«سطح ذهنی»: نوعی رویکرد به رؤیاها و سایر صورت‌های خیالی است که اشخاص یا وضعیت‌های به‌تصویردرآمده را عواملی می‌داند که صرفاً به روان خود سوژه تعلق دارند و به صورت نمادین به نمایش درآمده‌اند. در فرایند روان‌کاوی، پس از آنکه تصاویری را که ضمیر ناخودآگاه آنها را به بالا پرتاب کرده است، به شکلی فروکاستی تعبیر کردیم، وظیفۀ اصلی آن است که بفهمیم این تصویرها دربارۀ خود چه می‌گویند.

«فرجامین»: نقطه‌نظری که نتیجۀ بالقوه یا قصد و نیت یک فعالیت روانی را در نظر دارد و مکمل رویکرد علّی است. یونگ نقطه‌نظر فرجامین را نگرش انرژیک هم نامیده، آن را در مقابل نگرش مکانیستی یا فروکاستی قرار داده است. یونگ بر این باور بود که قوانین حاکم بر بقای فیزیکی انرژی به همین اندازه در مورد روان نیز مصداق دارد. از لحاظ روان‌شناسی این امر به این معناست که وفور بیش از حد انرژی در یک جا نشان می‌دهد که یک عملکرد روانی دیگر از این انرژی محروم شده است و برعکس «ناپدید»شدن لیپیدو، وقتی آن‌طور که به عنوان مثال در هنگام افسردگی مشاهده می‌شود، می‌بایست در قالب یک علامت بیماری ظاهر شود و پدید بیاید.

فهرست مطالب کتاب:

مقدمه

توضیح مترجم

فهرست مفاهیم و اصطلاحات روان‌شناسی

فهرست انگلیسی مفاهیم