معرفی کتاب

برای دیدن بخشی از صفحات کتاب، لینک فایل پی دی اف (pdf) را ببینید.

شاید بتوان گفت هاروکی موراکامی پرمناقشه‌ترین و عجیب‌ترین پدیدۀ ادبیات جهان در چند دهۀ گذشته است. رمان‌ها و داستان‌های کوتاه او از منظر بخش بزرگی از خوانندگان و منتقدان جدی ادبیات در سرتاسر جهان، شاهکارهایی بی‌مثالند، درحالی که به زعم بخشی از منتقدان و خوانندگان متفکر و رادیکال، این نویسندۀ شهیر ژاپنی بخشی از جریان فرهنگی شکل‌گرفته در جهان پسامدرن است که درحال قالب کردن نوشته‌های به‌ظاهر مهم ولی فاقد آن ارزش واقعی، به عنوان آثار ادبی درجه یک هستند. با این ‌همه و با وجود همۀ این ماجراهای پیرامون موراکامی، تأثیر او بر تاریخ ادبیات چنان بوده و هست که می‌توان به درستی از سبک موراکامی حرف زد.

موراکامی یکی از مشهورترین و مهم‌ترین داستان‌نویسان زندۀ دنیاست که تاکنون داستان‌هایش به بیش از پنجاه زبان ترجمه شده و میلیون‌ها نسخه از آنها در سراسر جهان انتشار یافته‌اند. اغلب آثار موراکامی به زبان فارسی نیز برگردانده شده و انتشار یافته‌اند و خوانندگان و طرفداران بی‌شماری پیدا کرده‌اند.

موراکامی در یادداشت‌های پراکنده‌ای که پیش از این کتاب نوشته است، به شیوۀ داستان‌نویسی خودش اشاره‌هایی کرده است؛ اما در این کتاب برای نخستین بار، دربارۀ نگاهش به داستان‌نویسی و نیز دربارۀ فرایند داستان‌نویسی خودش به صراحت و تفصیل سخن می‌گوید.

پرسش‌های اصلی که موراکامی در این کتاب می‌کوشد به آن پاسخ دهد، این است که چگونه می‌توان داستان نوشت و چگونه می‌توان داستان‌نویس حرفه‌ای شد و در این شغل دوام آورد. او برای پاسخ به این پرسش، با ذکر تجربه‌ها و خاطرات خود، ویژگی‌های لازم برای داستان‌نویس‌شدن را برمی‌شمارد و از نحوۀ کسب آمادگی روحی و جسمی برای این کار می‌گوید.

موراکامی در این کتاب با جزئیات شرح می‌دهد که داستان‌هایش را چگونه می‌نویسد؛ یعنی توضیح می‌دهد که سوژه‌هایش را چگونه انتخاب می‌کند؛ شخصیت‌هایش را از کجا می‌آورد و چگونه خلق می‌کند و چطور رویشان اسم می‌گذارد؛ راوی داستانش را بر چه اساسی برمی‌گزیند؛ چگونه به قصه‌هایی که در ذهن دارد، جامۀ کلمات می‌پوشاند؛ چگونه در چند مرحله داستان را بازنویسی و اصلاح می‌کند؛ چگونه زمان را مدیریت می‌کند و برای آنکه ترجمۀ آثارش در دنیا مورد استقبال قرار بگیرد، چه تمهیداتی می‌اندیشد.

او در این کتاب همچنین دربارۀ جهان‌بینی خود و نگاهش به ادبیات و هنر سخن می‌گوید؛ مفهوم «اصالت» در هنر را از دید خود تعریف می‌کند؛ از نگاهش به جوایز ادبی و ارزش و اهمیت آنها می‌گوید و با زبانی تند از جامعۀ امروز ژاپن و به‌ویژه از نظام آموزشی آن انتقاد می‌کند. منتقدان ژاپنی تاکنون ایرادهای بسیاری به فرم و محتوای داستان‌های موراکامی وارد کرده‌اند؛ موراکامی در این کتاب به گفتۀ خودش، برای نخستین بار به برخی از این انتقادها پاسخ می‌دهد. اهمیت دیگر کتاب در این است که با اینکه نویسنده آن را به قصد حسب‌حال‌نویسی ننوشته است، اما اطلاعات ارزشمند و دوست اول فراوانی دربارۀ زندگی و احوال موراکامی به دست می‌دهد.

به طور خلاصه این کتاب برای خوانندگان دریچه‌ای بی‌مانند به دنیای هاروکی موراکامی می‌گشاید و آنها را با زندگی، افکار و جهان‌بینی این نویسنده آشنا می‌کند. خواننده با خواندن این کتاب درمی‌یابد که موراکامی داستان‌هایش را چگونه می‌نویسد و چگونه در حرفۀ داستان‌نویسی دوام آورده و موفق شده است.

در بخشی از کتاب، موراکامی دربارۀ حجم و اندازۀ داستان‌هایش می‌نویسد: «حجم و اندازۀ داستانم به حس من در زمان نوشتن بستگی دارد. کوتاه و بلند بودن داستان‌هایم تناوبی نیست و از هیچ قاعده‌ای پیروی نمی‌کند، بلکه به خواست دلم در آن لحظه گوش می‌دهم یا به سیر طبیعی خود داستان واگذار می‌کنم. گاه احساس می‌کنم که دوست دارم رمان بنویسم و گاه هوس می‌کنم داستان کوتاه بنویسم و بر اساس خواستۀ قلبم در آن لحظه ظرف موردنظر برای داستانم را آزادانه انتخاب می‌کنم. هرگز پیش نمی‌آید که در این انتخاب مردد شوم». (ص 158)

فهرست مطالب کتاب:

مقدمۀ مترجم

پیش‌گفتار

فصل اول: آیا داستان‌نویس‌ها آدم‌های سخاوتمندی هستند؟

فصل دوم: وقتی که داستان‌نویس شدم

فصل سوم: دربارۀ جوایز ادبی

فصل چهارم: دربارۀ اصالت

فصل پنجم: حالا چه بنویسیم؟

فصل ششم: زمان را یار خود کردن؛ نوشتن رمان

فصل هفتم: داستان‌نویسی فعالیتی کاملاً شخصی و بدنی

فصل هشتم: دربارۀ مدرسه

فصل نهم: چه شخصیت‌هایی خلق کنیم؟

فصل دهم: برای چه کسی بنویسیم؟

فصل یازدهم: گذشتن از مرزها؛ قلمروهای جدید

فصل دوازدهم: جایی که قصه هست؛ یادی از استاد هایائو کاوایی