۹۵۳
۲۳۵
«اشاره»های استاد پرویز شهریاری: گزیدۀ «اشاره»های استاد پرویز شهریاری در مجله «چیستا»

«اشاره»های استاد پرویز شهریاری: گزیدۀ «اشاره»های استاد پرویز شهریاری در مجله «چیستا»

پدیدآور: پرویز شهریاری به کوشش خسرو باقری ناشر: پژواک فرزانتاریخ چاپ: ۱۴۰۰مکان چاپ: تهرانتیراژ: ۱۰۰شابک: 8ـ29ـ8991ـ600ـ978 تعداد صفحات: ۵۷۴

خلاصه

«اشاره‌»های پرویز شهریاری تا آخرین شمارۀ مجلۀ چیستا یعنی تا بهمن سال 1390 ادامه می‌یابد. چیستا جز در نخستین سال‌ها که ماهانه منتشر می‌شد، به صورت دو ماه‌نامه و گاه در موارد کمی به صورت فصل‌نامه منتشر می‌شد.

معرفی کتاب

برای دیدن بخشی از صفحات کتاب، لینک فایل پی دی اف (pdf) را ببینید.


نخستین شمارۀ مجلۀ «چیستا» ـ ماه‌نامۀ فرهنگی، اجتماعی و علمی ـ در شهریور ماه سال 1360 منتشر شد. صاحب‌امتیاز مجله مهندس پرویز ملک‌پور نمایندۀ آن زمان زرتشتیان در مجلس بود و سردبیری آن را استاد پرویز شهریاری ریاضی‌دان، نویسنده، مترجم و بهبودخواه اجتماعی سرشناس بر عهده داشت. در اوستا و سنسکریت ریشۀ واژۀ «چیت» به معنی اندیشیدن، دانستن، فهمیدن و خود و پیرامون را از راه پژوهش و کاوش دریافتن است و «چیستا» از این ریشه برآمده و همان معنی و مفهوم را می‌داد.

تا شمارۀ چهارم سال 1360، سرمقاله‌های این نشریه را پرویز ملک‌پور می‌نوشت؛ اما سرمقالۀ شمارۀ پنجم این سال را با عنوان «راه دشوار ما» پرویز شهریاری نوشته است. سرمقالۀ شمارۀ ششم این سال را دوباره پرویز ملک‌پور نوشته است. در شمارۀ هفتم این سال، پرویز شهریاری نخستین «اشاره» خود را در جایگاه مقدمۀ مجله می‌نویسد. ایشان در همان شماره به یکی از مهم‌ترین مسائل سیاسی و اجتماعی اشاره می‌کند و با آگاهی درخشان هشدار می‌دهد که: «کارتر و ریگان در هیچ یکشنبه‌ای کلیسا را فراموش نمی‌کنند. آیا تنها به همین دلیل باید در کنار کاخ سفید و مثلا در مقابل فیدل کاسترو ایستاد؟ یا از رئیس‌جمهور مسیحی کره‌جنوبی در برابر کره شمالی دفاع نکرد؟ نه بدون هیچ تردیدی هیچ انسان آزاده‌ای چنین حکمی نمی‌کند». در شمارۀ هشتم این سال، ایشان «اشاره‌»ای ننوشته‌اند؛ اما به عنوان سرمقاله مطلبی با عنوان «بهاران خجسته باد» نوشته‌اند. در شمارۀ نهم پس از سرمقالۀ پرویز ملک‌پور، شهریاری «اشاره‌ای دیگر» را نوشته است. در شمارۀ دهم که آخرین شمارۀ این سال است، ایشان بار دیگر سرمقاله نوشته‌اند و نه «اشاره».

در نخستین شمارۀ سال 1361، سرمقالۀ کوتاهی آمده که نام استاد شهریاری را بر خود ندارد. در شماره‌های دوم و سوم نه سرمقاله وجود دارد و نه اشاره. سرمقاله‌های شماره‌های چهارم و پنجم را ایشان نوشته‌اند. شمارۀ ششم سرمقاله و اشاره ندارد؛ شماره‌های هفتم و هشتم که در یک شماره درآمده و شمارۀ نهم سرمقاله دارند، اما نام نویسنده ندارند. از شمارۀ دهم نام پرویز شهریاری به عنوان سردبیر از پیشانی مجله حذف می‌شود.

چیستان که از مهرماه 1362 از انتشار بازمانده بود، از شهریور 1364 انتشار خود را آغاز می‌کند؛ اما از نام پرویز شهریاری نه در مقام سردبیری و نه به عنوان نویسنده «اشاره» اثری وجود ندارد. در مهرماه سال 1364 باز هم نام ایشان به عنوان سردبیر در مجله وجود ندارد، اما «اشاره» چاپ شده است. در باقی شماره‌های این سال «اشاره» در کنار سرمقاله چاپ شده است.

در سال 1365 گرچه نام استاد به عنوان سردبیر در صفحه فهرست‌های چیستا وجود ندارد، اما «اشاره‌»های استاد ادامه می‌یابند. از شمارۀ مهرماه سال 1366 پرویز شهریاری به عنوان سردبیر به چیستا بازمی‌گردد.

«اشاره‌»های پرویز شهریاری تا آخرین شمارۀ مجلۀ چیستا یعنی تا بهمن سال 1390 ادامه می‌یابد. چیستا جز در نخستین سال‌ها که ماهانه منتشر می‌شد، به صورت دو ماه‌نامه و گاه در موارد کمی به صورت فصل‌نامه منتشر می‌شد. در این کتاب ماه انتشار مورد استناد قرار گرفته است. بنابراین باید در نظر داشت که بسیاری از اشاره‌ها مربوط به دوماه و گاه سه ماه مجله هستند. در برخی موارد در یک شماره استاد دو و گاه سه «اشاره» نوشته‌اند و در بعضی مواقع اندک «اشاره»ای وجود ندارد.

استاد شهریاری در «اشاره»های خود با اشاره به رویدادها و سرگذشت‌های تاریخی با ظرافت مسائل سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی معاصر را با کلامی ساده، پرمغز، شیوا و منسجم مطرح کرده و راه‌حل‌های انسان‌مدارانه را ارائه داده‌اند. عدالت اجتماعی، آزادی، همبستگی بشری، ایران‌دوستی، ابراز دوستی و احترام نسبت به مردم جهان، دانشوری و هنرپروری و بهبودخواهی برای مردم به‌ویژه زحمتکشان و رنج‌دیدگان و احترام به شخصیت‌های علمی، اجتماعی، سیاسی و هنری و تأکید فراوان بر حفظ آثار گذشتگان و ... مضمون اصلی «اشاره‌»های شهریاری را شکل می‌دهد.

استاد پرویز شهریاری، گوهری از گوهرهای مردم زحمت‌کش و محروم جهان بود که در زمانه خروش برای آزادی و عدالت اجتماعی، از میان آلام و دردها برخاست و تابیدن گرفت؛ آرشی بود از آرش‌های جهان، که در دامن پرمهر مردم فرودست بالید تا افق‌های جهان را با تیر ترکش دانش و فرهیختگی خود، گسترده‌تر کند. پرویز شهریاری، تداوم‌دهنده راه دانشوران و فرهیختگان ایرانی بود که در دشوارترین و تیره‌ترین دوره‌های پادشاهان، خلفا، خان‌ها و سوداگران تبه‌کار، فضیلت انسان ایرانی را پاس داشت و سهم خود را در بنای تمدن و مدنیت بشری ایفا کرد. شاید گوته، شاعر بزرگ جهان، در توصیف چنین انسان‌هایی است که گفته است: «انسان در جستجو و تلاش جاودانه‌اش در راه حقیقت، زیبا و بزرگ است».

فهرست مطالب کتاب:

اشاره

اشاره‌های چیستا سال 1360

اشاره‌های چیستا سال 1361

اشاره‌های چیستا سال 1364

اشاره‌های چیستا سال 1365

اشاره‌های چیستا سال 1366

اشاره‌های چیستا سال 1367

اشاره‌های چیستا سال 1368

اشاره‌های چیستا سال 1369

اشاره‌های چیستا سال 1370

اشاره‌های چیستا سال 1371

اشاره‌های چیستا سال 1372

اشاره‌های چیستا سال 1373

اشاره‌های چیستا سال 1374

اشاره‌های چیستا سال 1375

اشاره‌های چیستا سال 1376

اشاره‌های چیستا سال 1377

اشاره‌های چیستا سال 1378

اشاره‌های چیستا سال 1379

اشاره‌های چیستا سال 1380

اشاره‌های چیستا سال 1381

اشاره‌های چیستا سال 1382

اشاره‌های چیستا سال 1383

اشاره‌های چیستا سال 1384

اشاره‌های چیستا سال 1385

اشاره‌های چیستا سال 1386

اشاره‌های چیستا سال 1387

اشاره‌های چیستا سال 1388

اشاره‌های چیستا سال 1389

اشاره‌های چیستا سال 1390

نظر شما ۰ نظر

نظری یافت نشد.

پربازدید ها بیشتر ...

ایران در آینۀ شعر روس

ایران در آینۀ شعر روس

میخاییل سینلنیکوف

این کتاب برگرفته از کتاب «ایران و درون‌مایه‌های ایرانی در شعر شاعران روس» اثر میخاییل سینلنیکوف شاعر

منابع مشابه بیشتر ...

نام ها و یادها: تحشیه‌ای بر آدم‌ها و کتاب‌ها

نام ها و یادها: تحشیه‌ای بر آدم‌ها و کتاب‌ها

ناصر علیخواه به کوشش مونا علیخواه

علیخواه در این كتاب، تحشیه‌هایی بر مهم‌ترین آدم‌ها و كتاب‌های زندگی‌اش زده و با هر حاشیه‌نویسی، خوان