معرفی کتاب

برای دیدن بخشی از صفحات کتاب، لینک فایل پی دی اف (pdf) را ببینید.

آلبر کامو روزنامه‌نگار، نمایش‌نامه‌نویس، مقاله‌نویس و رمان‌نویس فرانسوی ـ الجزایری بود که موفق به دریافت جایزۀ نوبل شد. او با اینکه فیلسوف حرفه‌ای نبود و در این زمینه آموزش رسمی ندیده بود، در رمان‌ها، نقدها، مقالات و سخنرانی‌هایش حرف‌های محکم و پرنفوذی در مورد طیف وسیعی از مسائل در باب فلسفۀ اخلاق بیان کرده است؛ از تروریسم و خشونت سیاسی گرفته تا مجازات اعدام.

اغلب از کامو به عنوان نویسنده‌ای اگزیستانسیالیست یاد می‌کنند، هرچند خودش این لقب را نمی‌پذیرد. فعالیت ادبی‌اش را به عنوان روزنامه‌نگار فلسفی، بازیگر، کارگردان و نمایش‌نامه‌نویس در وطنش الجزایر آغاز کرد. بعدها در زمان جنگ جهانی دوم، در حالی که در فرانسۀ تحت اشغال زندگی می‌کرد، وارد جبهۀ مقاومت شد و بین سال‌های 1944 تا 1947 سردبیری روزنامۀ «نبرد» را بر عهده داشت. در اواسط قرن به واسطۀ تأثیر سه رمان (بیگانه، طاعون و سقوط) و دو مقالۀ بلند فلسفی که دست‌کمی از کتاب نداشتند («افسانۀ سیزیف» و «انسان طاغی») صاحب شهرتی جهانی شد و آثارش خوانندگانی پیدا کرد. در همین آثار کامو ایدۀ فلسفی دوگانه را معرفی کرد: پوچی و عصیان. کامو شهرت خود را مدیون همین مفاهیم است. این روزها همین که نام آلبر کامو به گوش مردم می‌خورد، فورا به یاد این ایده‌ها می‌افتند.

پوچی را می‌توان تحت عنوان کشش یا مقاومتی متافیزیکی تعریف کرد که ناشی از وجود آگاهی انسان در جهانی کاملاً بی‌معنا و بی‌تفاوت است. در حالی که مدام تمنای نظم و معنا در زندگی دارد. کامو پوچی را ویژگی اساسی و حتی تعیین‌کنندۀ انسان مدرن می‌داند. مفهوم عصیان هم به مسیر عملی قاطعانه اشاره دارد و هم به حالتی از ذهن. عصیان در شدیدترین حالت می‌تواند در قالب تروریسم یا بی‌پروایی و خودخواهی مهارنشده بروز پیدا کند که کامو هر دو را نفی می‌کند؛ اما اساساً و به عبارتی ساده، عصیان همان مبارزه‌طلبی و مقاومت قهرمانانه در مقابل تمام چیزهایی است که انسان را سرکوب می‌کند.

در سال 1957، هیئت نوبل هنگام اهدال جایزۀ نوبل ادبی به کامو، از تلاش بی‌وقفه‌اش برای «روشن کردن مسئلۀ وجدان انسان آن زمان» تقدیر کرد. کامو میان هم‌عصرانش از احترام ویژه‌ای برخوردار بود. هنوز هم به عنوان نویسنده‌ای باوجدان و حامی ادبیات تخیلی مایۀ تحسین است. کامو ادبیات تخیلی را ابزاری برای به تصویر کشیدن بینش فلسفی و حقیقت اخلاق می‌دانست.

به عقیدۀ سارتر، کامو بیشتر نویسندۀ قصه‌های فلسفی و حکایت‌های تمثیلی به سبک ولتر است تا رمان‌نویس. خود کامو نیز معتقد بود که آثار داستانی‌اش در واقع رمان نیستند. او قالب رمان را متعلق به نویسندگانی نظیر بالزاک، تولستوی و پروست می‌داند که نوشته‌هایشان سرشار از شخصیت و صحنه‌های پرجزئیات است. در عوض نوشته‌هایش را داستان‌هایی می‌داند که به ایده‌های فلسفی و روان‌شناسی آغشته شده‌اند. دیوید سیمپسون در این کتاب به زندگی و آثار کامو و تضمن‌های فلسفی اندیشه‌های او می‌پردازد.

فهرست مطالب کتاب:

مقدمه

زندگی‌نامه

فعالیت ادبی

کامو، ادبیات فلسفی و رمان ایده‌ها

آثار

فلسفه

اگزیستانسیالیسم

کامو، استعمار و الجزایر

اهمیت و تأثیرگذاری

منابع و مطالعۀ بیشتر