نمایندگان امر، نمایندگان کلام: دوازده سال با کانون نویسندگان ایران و اهالی آن از سال 1345 تا 1357
خلاصه
بررسی این کتاب از روزهای شکلگیری دورۀ اول کانون در سال 1345 آغاز میشود و تا آخرین روزهای اسفند 1357 ادامه مییابد. در این کتاب کوشیده شده بیشتر نوشتهها، روایتها و گزارشهای مستقیم و غیرمستقیم با کانون نویسندگان بررسی شود.معرفی کتاب
برای دیدن بخشی از صفحات کتاب، لینک فایل پی دی اف (pdf) را ببینید.
کانون نویسندگان ایران به عنوان یکی از نقاط تلاقی اجتماعی از روشنفکران ایرانی با گرایشهای متفاوت، محل بسیاری از مناقشات روشنفکری و در مواردی محل مسائل سیاسی و بدتر از آن امنیتی بوده است. روشنفکر حتما در کنش و واکنش خود با اجتماع از گذرگاه سیاست هم عبور میکند و بسته به نوع فعالیت و نیروی مقابل، شدت و حدت مسئلۀ امنیتش هم کم و زیاد میشود. موضوع کانون نویسندگان ایران بهویژه بعد از وقایع دهۀ هفتاد شمسی و جریان قتلهای زنجیرهای، میشود بهراحتی در هر بررسیای کنار گذاشت و گفت «سری را که درد نمیکند، نباید دستمال بست»؛ ولی گاهی دیدن یک برگ سند منتشرنشده، یک گزارش که سالها بعد زندگی آدمها را تحت تأثیر قرار داده است، دو روایت صددرصد متناقض و شنیدن بارها و بارهای یک روایت تکراری، شاید برای تحرک موجب انگیزه شود.
بررسی این کتاب از روزهای شکلگیری دورۀ اول کانون در سال 1345 آغاز میشود و تا آخرین روزهای اسفند 1357 ادامه مییابد. در این کتاب کوشیده شده بیشتر نوشتهها، روایتها و گزارشهای مستقیم و غیرمستقیم با کانون نویسندگان بررسی شود. بهعلاوه دوازده هزار برگه سند منتشرنشده شامل پروندههای افراد و گروههای مختلف از نظر گذشته و استفاده شده است. سرنخهای اولیۀ تمام یافتهها از گفتهها و نوشتههای خود اهالی کانون بوده و اسناد منتشرنشده فقط به منظور تکمیل تاریخچه به کار رفته است.
کتاب شامل چهار بخش و یک مؤخره و یک پیوست است. در بخش اول که از سال 1345 شروع و در سال 1346 ختم میشود، به زمینههای شکلگیری کانون نویسندگان و فعالیتهای اهالیای میانجامد که به ایجاد این کانون منجر شده است. در بخش دوم که شامل سالهای 1347، 48 و 49 است، از اولین جلسات کانون تا آخرین روزهای دور هم نشستن رسمی نویسندگان و شاعران بررسی شده است. بخش سوم کتاب یک بررسی کلی بین سالهای 1350 تا 1350 است.
در این بررسی به دلیل نبود تشکلی به نام کانون نویسندگان، مسیر دیگری در نظر گرفته شده است؛ از اسناد موجود، روایتهایی استخراج و انتخاب شده که شامل بررسی پروندههای شخصی اشخاص، خاطرات و روایتهایی است که از این دوران دربارۀ تنی چند از اهالی قلم وجود دارد؛ اهالیای که بعدتر به اعضای مهمتر کانون تبدیل شدند. بخش چهارم و آخر کتاب شامل سالهای 1356 تا 1357 میشود. در این بخش به بررسی فعالیتهای آشکار و پنهان کانون نویسندگان و اهالی آن در آستانۀ انقلاب 1357 پرداخته شده است. در مؤخرۀ کتاب هم با اشارۀ جزئی به وقایع سال 1358، نگاهی انداخته شده به جریان اخراج اعضای حزب توده.
در بررسی اسناد، گفتگوها، روایتها و تاریخنگاریهای موجود دربارۀ کانون نویسندگان و اهالی آن، مکتوبات موجود، اعم از اسناد آشکار و پنهان به سه قسمت تقسیم شدهاند. اولویت اول متعلق به اسناد منتشرنشده است. قسمت دوم روایتها و تاریخنگاریهای دستۀ یک است؛ هم آنهایی که از قدیم عضو بودهاند، هم دیگرانی که در وقایع تاریخی مثل جریان حادثۀ دانشگاه صنعتی در آبان 1356 شاهد دستۀ اول حساب میشدند. دستۀ سوم مکتوباتی است که نگارندگان خود ارتباط مستقیمی با واقعه نداشتهاند، بلکه راویهای قسمتهای مختلف وقایع بودهاند. اینها به عنوان اسناد دستۀ سوم استفاده شده و نقش تکمیلی/ تصحیحی داشتهاند.
در بخش پیوست هم کوشیده شده تمام اسناد رسمی (بیانیهها و اساسنامهها) در دسترس کانون نویسندگان در طول دورۀ مورد بررسی به ترتیب روز و سال گردآوری شود.
فهرست مطالب کتاب:
مقدمه
بخش اول: دربارۀ کدام ضرورت؟ 1345 تا 1346
45: با هویدا دیدار میکنند ....
46: بیانیهای برای آخر سال
بخش دوم: آمدیم ولی به سادگی نرفتیم: سال 1347 تا 1349
47: مرام ما و حق مؤلف
48: ادبیات بی جلال
49: «فایده نداره!»
بخش سوم: آتش زیر خاکستر ممنوع القلمان: 1350 تا 1355
1350 تا 55: از موج سیاهکل تا حرکت به سوی فضای باز دموکراتها
بخش چهارم: بازگشت پرسروصدا: 1356 تا 1357
56: گزارش ششماهۀ اول
56: ششماه دوم؛ شبهای شعر سفارت به دانشگاه صنعتی میکشد
57: و بالاخره انقلاب ....
مؤخره: خداحافظ رفقا
پایانها
اعلامیهها و بیانیهها از سال 1346 تا 1357
تصاویر
اسناد
فهرست منابع
نمایه
پربازدید ها بیشتر ...
پابرهنه در برادوی: زندگی و آثار نیل سایمون
مجید مصطفوینیل سایمون (1927 ـ 2018) یکی از پرکارترین، موفقترین و محبوبترین نمایشنامهنویسان جهان و یکی از بهت
زبان ملت، هستی ملت
امامعلی رحمانزبان تاجیکستان با استقلال وطن پیوند ناگسستنی دارد؛ یعنی وقتی که وطن آزاد و مستقل بوده است، زبان هم ش
منابع مشابه بیشتر ...
کارنامۀ فیاض: مجموعۀ آثار دکتر علیاکبر فیاض به انضمام مقالهها و یادداشتها دربارۀ او، اسناد و تصاویر
به کوشش سلمان ساکت با همکاری اعظم رمضانی کامهعلیادکتر علیاکبر فیاض یکی از بنامترین چهرههای علمی و فرهنگی خراسان در صدسال اخیر است. او با وجود عمر
نظری یافت نشد.