معرفی کتاب

برای دیدن بخشی از صفحات کتاب، لینک فایل پی دی اف (pdf) را ببینید.

اومبرتو اكو كه تخصص ژرفی در نشانه‌شناسی و مطالعات تاریخی ـ فلسفی دوران قرون وسطی دارد، به عنوان یكی از مشهورترین روشنفكران قرن بیستم شناخته می‌شود. اكو همچنین به عنوان یك رمان‌نویس برجسته مطرح است كه آثارش به زبان‌های مختلف ترجمه شده است.

این کتاب دربرگیرنده پنج نوشتار و سه گفتگو با امبرتو اکو با مباحثی در حوزۀ نشانه‌شناسی، ادبیات و مطالعات فرهنگی است كه با نگاهی انتقادی سعی در روشن شدن اندیشه‌های این فیلسوف ایتالیایی دارد.

اکو در نوشتار «حافظۀ گیاهی و معدنی: آینده كتاب» كه دومین متن كتاب «گل سرخ با هر نام دیگر» است می‌گوید: كتاب تا به امروز باصرفه‌ترین، انعطاف‌پذیرترین و راحت‌ترین وسیله برای انتقال اطلاعات با كمترین هزینه ممكن بوده است. كامپیوتر و پیام‌های مربوطه همواره جلوتر از بشر حركت می‌كنند در حالی كه كتاب همراه و هم‌پای اوست. از طرفی حتی هنگام خواندن یک کتاب الکترونیکی هم عملاً ما با یک کتاب سروکار داریم. اکو پیش‌بینی می‌کند که کتاب‌های الکترونیکی به عنوان واژه‌نامه و مرجع خاص کارسازتر باشند و شواهد و قرائنی را برمی‌ شمارد که طبق آنها همه ما ترجیح می‌دهیم هنگام خواندن یک رمان یا شعر با همان شکل و شمایل همیشگی کتاب روبرو شویم.

در دومین نوشتار کتاب اکو در موقعیت جالب و سؤال‌برانگیزی دیده می‌شود. اکو در کتاب اثر گشوده به جانبداری از نقش فعال تاویل‌کننده در خوانش متن‌هایی پرداخت که واجد ارزش‌های زیبایی‌شناسانه هستند. به بیانی ساده‌تر اکو به خواننده اجازه داد که با اثر به شکلی پویا برخورد کند و بنابر ادراک خود قرائت تازه‌ای از اثر ارائه دهد. در نگاه او متن عملاً از اختیار مولف خود نیز خارج می‌شود و برهانی وجود ندارد که طبق آن مولف اصلح‌ترین شخص برای تاویل اثر قلمداد شود. در واقع هرگاه یکی از دو طرف این بده‌بستان فکری بخواهند خواست‌های خود را بر اثر و بر طرف دیگر تحمیل کنند از حالت خواننده/ مولف الگو به حالت خواننده/ مولف تجربی تغییر شکل می‌دهند.

«نام گل سرخ» عنوان مشهورترین رمان اومبرتو اكو است كه شرایط گذار از دوارن قرون وسطی به دوره مدرن را در یك فضای دینی و كلیسای تحت تسلط آموزه‌های مسیحی قرون وسطایی ترسیم می‌کند. زبان كنایه‌آمیز اكو معروف است و او با همین ابزار در مقاله‌ای با عنوان «گل سرخ با هر نام دیگر» به بحث ترجمۀ متن می‌پردازد و توضیح می‌دهد كه متن چگونه در ترجمه عمل می‌كند و سازوكارهای متنی‌ای كه مترجم و مؤلف را درگیر می‌كند، كدام است.

مفصل‌ترین گفتگوی کتاب در سال ۱۹۹۵ انجام شده است و پرسش‌ها درباره تحولاتی است که کامپیوتر و اینترنت در حوزۀ تألیف و تحقیق ادبی به وجود آورده است. اکو در پاسخ به سؤالی می‌گوید: «یک منتقد یا یک فرد ادیب بعد از پنجاه سالگی دیگر نباید به جنبش‌های پیشرو توجهی داشته باشد، بلکه فقط باید درباره شاعران دوره الیزابت مطلب بنویسد».

فهرست مطالب کتاب:

هدیه‌ای از آسمان/ نگاهی به زندگی اومبرتو اکو

1. حافظۀ گیاهی و معدنی: آیندۀ کتاب

2. مؤلف و تأویل‌گران

3. گل سرخ با هر نام دیگر/ نویسنده و ترجمۀ اثرش

4. هنر خلق حماسه

5. بازی ادبی پیش‌نویس‌ها

6. عصر اطلاعات و فرایندهای تحول فرهنگی (گفتگو)

7. دروغگوی تمام‌عیار (گفتگو)

8. شعلۀ اسرارآمیز (گفتگو)

نمایه