۱۲۷۵
۳۹۶
روایت شناسی و نقد روایت در داستان‌های معاصر

روایت شناسی و نقد روایت در داستان‌های معاصر

پدیدآور: الهام حدادی، فرهاد درودگریان ناشر: نیلوفرتاریخ چاپ: ۱۳۹۹مکان چاپ: تهرانتیراژ: ۷۷۰شابک: 2ـ69ـ6654ـ622ـ978تعداد صفحات: ۲۹۳

خلاصه

این کتاب با هدف چگونگی کاربرد عناصر بنیادین روایت در تحلیل داستان‌های فارسی راه خود را پیش گرفته و دلیل ضرورت و چرایی آن، افق‌های تازه‌ای است که هم‌اکنون در بحث روایت‌شناسی در ارتباط با حوزه‌های مختلف علوم مطرح شده است و روایت را به مفهومی فرافرهنگی، فراکشوری و فراملیتی تبدیل کرده است.

معرفی کتاب

برای دیدن بخشی از صفحات کتاب، لینک فایل پی دی اف (pdf) را ببینید.​


این روزها، روایت اصطلاح ادبی آشنایی بین منتقدان ادبی است و کتاب‌ها، ترجمه‌ها و مقالات بسیاری در این حوزه در داخل و خارج از کشور منتشر شده است. اما این کتاب با هدف چگونگی کاربرد عناصر بنیادین روایت در تحلیل داستان‌های فارسی راه خود را پیش گرفته و دلیل ضرورت و چرایی آن، افق‌های تازه‌ای است که هم‌اکنون در بحث روایت‌شناسی در ارتباط با حوزه‌های مختلف علوم مطرح شده است و روایت را به مفهومی فرافرهنگی، فراکشوری و فراملیتی تبدیل کرده است. در حال حاضر با توجه به تحولات چشمگیر روایت‌شناسی کلاسیک و پساکلاسیک و ماهیت میان‌رشته‌ای آن دیگر نمی‌توان جهان داستان را از منظر کانون‌های محدود یک رشته یا یک نظریه نگریست، بلکه با چنین منظر وسیعی دربارۀ نقش روایت در میان علوم بشری در دورۀ روایت‌شناسی پساکلاسیک، بعضی روایت‌شناسان به این نتیجه رسیده‌اند که روایت را باید از درون روایت و بنیان‌های سازندۀ آن بررسی کرد؛ یعنی اینکه یک روایت از چه عناصر و اجزائی تشکیل شده تا بتوان با تحلیل جزء به جزء آن عناصر، روایت را در رسانه‌ها و ژانرهای مختلف با هدف چگونگی درک شناخت ذهنی انسان از مسائل پیرامون خود بررسی کرد.

این کتاب با شناخت ویژگی‌های نقش روایت در دورۀ روایت‌شناسی پساکلاسیک، روایت را از درون روایت و بنیان‌های سازندۀ آن در داستان‌های انتخابی معاصر فارسی بررسی می‌کند. نویسندگان در این کتاب با نظریۀ عناصر بنیادین روایت (2009) اثر دیوید هرمن به شناسایی این عناصر در داستان‌های انتخابی مانند سلوک، همنوایی شبانه ارکستر چوبها، رود راوی، چراغ‌ها را من خاموش می‌کنم، جایی دیگر، آداب بی‌قراری، آبی ماورای بحار، باغ ملی، دکتر نون زنش را بیشتر از مصدق دوست دارد، دو پله گودتر و .... می‌پردازد.

این کتاب در چهار فصل تحلیل عناصر بنیادین روایت را در داستان‌های انتخابی به پیش برده است. در فصل اول، چارچوب نظری روایت و عنصر اول، واقع‌شدگی با تحلیل نمونه‌های داستانی با تأکید بر بافتی که بازنمودهای روایی در آن اتفاق می‌افتد، بر مبنای دیدگاه‌های مطرح در حوزه‌های گوناگون زبان‌شناسی اجتماعی، روان‌شناسی اجتماعی و روایت‌شناسی تحلیل شده است.

در فصل دوم، عنصر توالی رویدادها به عنوان دومین عنصر بنیادین روایت به ارزیابی جایگاه داستان میان مقوله‌های مختلف «متن‌گونه» پرداخته شده است. همچنین توالی رویدادها به عنوان شاخصی داستان را از غیرداستان جدا می‌کند و به این پرسش پاسخ می‌دهد که داستان‌های انتخابی در کدام متن‌گونۀ توصیف، روایت و تشریح قرار می‌گیرد؟ و ویژگی‌های منحصربه‌فرد متن‌گونۀ داستان‌های انتخابی چیست؟ همچنین چینش علّی‌وار پیش‌نمونه‌های داستان‌ها در کدام متن‌گونۀ توصیف، روایت و تشریح قرار می‌گیرند؟

در فصل سوم در جهان‌پردازی داستانی به عنوان سومین عنصر بنیادین روایت، روند انگاره‌سازی جهان داستان اهمیت دارد تا از این طریق بتوان جدایی روایت را از دیگر الگوهای نشانه‌پردازی نشان داد. از این‌رو برای تحلیل جهان‌پردازی روایی به بحث دربارۀ جهان‌های مرجع و ممکن داستان‌ها، چگونگی اقامت‌گزینی مخاطب در داستان‌ها و سفر قهرمان داستان برای شناختن خود و جهان اطرافش و انواع شگردهای جهان‌پردازی داستان‌ها پرداخته می‌شود.

در فصل چهارم، هم‌بوم‌پنداری، عنصر بنیادین روایت با تکیه بر دیدگاه‌های حوزۀ فلسفۀ ذهن به این موضوع پرداخته شده که مخاطب چگونه می‌تواند با جهان هنجارشکن داستان ارتباط برقرار کند و مضمون شناخت و احساس درد چگونه مخاطب را با داستان هم‌بوم می‌کند. در سخن آخر نیز کاربرد عناصر بنیادین روایت در داستان‌های انتخابی نشان داده شده است.

فهرست مطالب کتاب:

درآمد

فصل اول: عنصر اول روایت: واقع‌شدگی

فصل دوم: عنصر دوم روایت: توالی رویدادها

فصل سوم: عنصر سوم روایت: جهان‌پردازی داستانی

فصل چهارم: عنصر چهارم روایت: هم‌بوم‌پنداری

سخن آخر

پیشنهادهایی برای مطالعۀ بیشتر

کتاب‌نامه

فهرست نمودارها

 

نظر شما ۰ نظر

نظری یافت نشد.

پربازدید ها بیشتر ...

ایل بختیاری در دورۀ قاجار

ایل بختیاری در دورۀ قاجار

آرش خازنی

موضوع این کتاب تأثیر متقابل حکومت و ایل در حاشیۀ ایران در دورۀ قاجار است. بررسی تاریخ اتحادیۀ ایلی ب

قفل‌های دست‌ساز آذربایجان

قفل‌های دست‌ساز آذربایجان

رحمان احمدی ملکی

از بین آثار فلزی، قفل به دلیل دارابودن نوعی رمز عملکرد و درون‌مایۀ رازگون، از اهمیت زیادی در حیطۀ تل

منابع مشابه بیشتر ...

داستان نویسان ایران از انقلاب تا انقلاب

داستان نویسان ایران از انقلاب تا انقلاب

به کوشش یعقوب آژند

در این کتاب داستان‌نویسان در حد فاصل دو انقلاب، از مشروطه تا انقلاب اسلامی معرفی شده‌اند. در این کتا

زندگی علیه مرگ: یادنامه‌ای برای صادق چوبک (چند جستار و سه طرح چاپ‌نشده از او)

زندگی علیه مرگ: یادنامه‌ای برای صادق چوبک (چند جستار و سه طرح چاپ‌نشده از او)

علی فردوسی

این کتاب افزون بر جستارهایی که در کنفرانس‌ها خوانده شده یا در نشریات منتشر شده است، دربرگیرندۀ مطالب