ازدواج مقدس در ایران باستان/ خویدودَه
خلاصه
در این کتاب دربارۀ ازدواج با محارم به تفصیل توضیح داده شده است؛ گفتنی است که مطالب این کتاب خارج از نوشتهها و رسالههای مذهبی موبدان/ مغان و مفسران متون اوستایی نبوده است.معرفی کتاب
برای دیدن بخشی از صفحات کتاب، لینک فایل پی دی اف (pdf) را ببینید.
دربارۀ مقولۀ ازدواج مقدس و بهروشنی ازدواج با محارم درجۀ اول که در ایران پیش از اسلام بهویژه در نیمۀ دوم حکومت ساسانیان رایج بود، مناقشاتی به وجود آمده بود. دو طرف این مناقشات، زرتشتیان مزدیسنی مغان که اکثریت زرتشتیان ساکن در هند بودند و زرتشتیان ایران قرار داشتند. این ماجرا از سویی عدم آشنایی پارسیان نسبت به مآثر گذشته و بهویژه تعصب سختی بود که به دین خود داشتند و از دیرزمان حتی در دوران ساسانیان مورد سؤال و انتقاد و گاه تحقیر ملل و مذاهب دیگر قرار میگرفتند؛ از سوی دیگر به کاربرد اوستایی ترکیب «خوئت و ـ دثه» اوستایی توجه داشتند که حدود پنج بار در متون اوستایی آمده و نقل بود که یک بار حتی در «فرورانه یعنی اقرار میکنم یا شهادت میدهم به قبول دین زردشتی دشمن دیوها [که آن را خویدوده] محترم شناخته و اجرا کنم».
تا زمان شاپور اول، شاه ساسانی به نظر میرسد این رسم مغانه در فراموشی قرار داشت و فشاری که پیش از آن بر این رسم از سوی مغان که یکی از شش تیره و قوم مادی بودند برای اجرای همگانی میشد، در بوتۀ نسیان قرار داشت. پس از حکومت مادها، که مغان امور دینی و تفألها و زایچهگیری و سحر و جادو و پیشگویی و ... را مباشرت میکردند و در دربار شاهان موقعیتهای سعد و نحس را برای شاهان و هنگام جنگ یا بر تخت نشستن و سفر و حضر را معین میکردند و تعیین ولیعهد را موافقت یا مخالفت مینمودند و همۀ امور پیچیدۀ مذهبی و رسوم تطهیر و مرگ و میر و زایمان و عروسی را بر عهده داشتند و در ستارهشناسی و علم کواکب و رابطه با خدایان و سفرهای خلسهآمیز و بنگ و منگ مصرف کردن و آموزهها و امور سحر و جادو را در اختیار داشتند، کوشیدند تا با حیل و نیرنگهای گوناگون حکومت و شاهی را از هخامنشیان ساقط کرده و خود در اختیار بگیرند. سرانجام دست به کودتایی نافرجام زدند و گئومات مغ، شاهنشاهی خود را برقرار کرد. اما داریوش هخامنشی بر علیه وی دست به اقدام زد و گئومات و پیروانش را کشت و پس از آن تا مدتی در سالروز مرگ این گئومات، با عنوان جشن «مغکشان» مردم دست به کشتار آنان میزدند. پس از داریوش، مغان دوباره دست به دسیسه و تبلیغ معتقدات خود زدند و در زمان خشایارشا قدرتشان فزونی یافت. در زمان حملۀ اسکندر، ایران دچار شکستی سخت شده و تکهتکه به سرداران اسکندر رسید. در این میان در بخشی کوچک از استخر فارس، مغان و پیروانشان حکومتی محدود برای خود برپا کرده و حتی سکههایی تازه ضرب کردند. مغان بعد از انتشار دین زرتشت و پذیراشدن مردم با زیرکی و نیرنگ بهره برده و با برنامهریزیهای درست خود را مبلغین این دین معرفی بیشتر و سازمانیافتۀ آن کردند و بهزودی دامنۀ نفوذ آیینهای خود را در آن داخل کرده و بهزودی «دین مزدیسنی زرتشتی ضد دیوان [وندیداد]» به آن نام نهاده و اغلب سرزمینهای غربی و مرکزی ایران را جولانگاه خود قرار دادند و بعد از رخنه در شرق ایران انتشار دادند که زادگاه زرتشت، غرب ایران و آذرپاتکان است.
مغان در چند رکن از ارکان اساسی و احکام شرعی با دین زرتشت مباینت و مغایرت دارد و هم پیش از آن مورد اجرا در جایی نداشته و خاص خود این تیره است؛ از جمله ازدواج با محارم درجۀ اول که کرتیر خود بدان اشاره میکند. چند اصل از شرایع مغان و باورها و رسومشان که حتمیالاجرا بود و نقضکنندگان آن مرتکب گناهان نابخشوده و سزاوار اعدام و انواع مرگهای فجیع میشدند که هیچگاه به بهشت نمیرسیدند؛ از جمله ازدواج با محارم درجۀ اول، اعتقاد به ثنویت، آیینها و احکام و مقررات بسیار سخت و دشوار و تا حد مرگ وسواسگونه و ... .
در این کتاب دربارۀ مورد اول یعنی ازدواج با محارم به تفصیل توضیح داده شده است؛ گفتنی است که مطالب این کتاب خارج از نوشتهها و رسالههای مذهبی موبدان/ مغان و مفسران متون اوستایی نبوده است. معنی عملی و مکتوب واژۀ اوستایی/ پهلوی مطابق دین و مذاهب ایران عصر ساسانی، یعنی مزدیسنی زرتشتی دیوستیز به عنوان «ازدواج با محارم درجۀ اول» چیز دیگری نمیباشد. آنچه به عنوان قوانین و احکام شرعی و کیفری و حقوقی مترتب بر ازدواج با محارم در این کتاب نقل شده، در نهایت دقت و امانت میباشد. همۀ این شرایط تا نهایت که بهروشنی تا پایان زادواج نقل شده و فرزندانی که از این نوع ازدواجها متولد میشوند، درجاتشان از جنبۀ وارث القاب و مناصب بودن و .... در این کتاب آورده شده است.
فهرست مطالب کتاب:
پیشگفتار
بخش اول:
خوئت ودثه، ازدواج با خویشاوندان درجۀ یک/ ازدواج مقدس
خوئت ودثه، ازدواج با محارم/ ازدواج مقدس
کرتیر رواجدهندۀ سرسخت ازدواج با خویشاوندان
متن ترجمۀ یادداشتهای کتاب روایت پهلوی
شکلگیری و تکامل جنین در حوزۀ تفکر حکمای اشراقی مجوس و تأویل ازدواج مقدس
شرحی دربارۀ احکام شرعی و قانونی خویدون ـ ده
دینکرد ترجمۀ کامل و پازند اوستای کامل زمان ساسانیان
آغاز تناسل در مذهب مانی
مجارات سخت برای عدم اجرا و آسایش فراوان برای اجراکنندگان ازدواج مقدس
گشتاسپ شاه حامی زرتشت
ازدواج مقدس میان شاهان هخامنشی و ساسانی
ازدواج مقدس اهریمنی
خیتوک دس، ازدواج با محارم درجۀ یک که بنیاد دین است
بخش دوم: ازدواج، اوضاع خانواده، احکام حقوق شرعی، توارث
بخش سوم:
نقل پژوهشهایی دیگر از بعضی نویسندگان در باب ازدواج مقدس و قوانین موضوعه دربارۀ وضع زنان در زمان ساسانیان و انواع ازدواجهای مشروع و نامشروع
تحلیلی از مقولۀ خویدوده
تحلیل و پژوهشی دربارۀ مقولۀ خویدده
وضع و موقع زناشویی در وصلتهای موقت
وضع ازدواج بر سبیل کفالت و هرج و مرج و اشتراک زنان
بخش چهارم:
لواط، فعل حرام و مجازاتها، زنا و زناکاری
لواط، حرمت و احکام مجازات و حد شرعی گناهان کبیره ومرگ ارزان
زنا و زناکاری
گفتگوی سروش با دیو
بخش پنجم: مسئلۀ زناشوییهای همخون
بخش ششم: مشکل جمعیت و موقعیت زن
بخش هفتم: نقل متنهای پهلوی و اوستایی و پازندها دربارۀ ازدواج مقدس
بخش هشتم: پرسش دربارۀ لواط و خویدوده
کفارۀ بعضی گناهان: همبستری در دوران دشتان
فهرست نامهای عمومی: جایها و مکانها و ...
فهرست کتابها، رسالهها و نوشتهها و بعضی ترکیبها و نامها
پربازدید ها بیشتر ...
گزارشهایی دربارۀ مختصر عملیاتی در جنوب ایران: رویارویی نظامی بریتانیا و ایل قشقایی در بهار و تابستان 1918 م/ 1336 هـ.ق
سر پرسی سایکس، کلنل ای.اف. اورتون و دیگرانآنچه در این کتاب آمده، مجموعهای از گزارشهای فرماندهان بریتانیایی رشتهعملیاتی است که در بهار و تاب
ماهنامۀ خبری، آموزشی و اطلاعرسانی «جهان کتاب»، سال بیستودوم، فروردین و اردیبهشت 1396، شماره 1و 2
جمعی از نویسندگان به مدیرمسئولی طلیعه خادمیانشمارۀ اول و دوم ماهنامۀ جهان کتاب (پیاپی 335 و 336) ویژۀ فروردین و اردیبهشت 1396 منتشر شده است.
دیگر آثار نویسنده
تاریخ زرتشتیان ایران: اوضاع سیاسی، اقتصادی و فرهنگی زرتشتیان
هاشم رضیقسمت اعظم این کتاب را مأموریت و شرح حال مانکجی و نامههای او و سپس تحقیقاتی دربارۀ زرتشتیان هند و پ
نظری یافت نشد.