معرفی کتاب

برای دیدن بخشی از صفحات کتاب، لینک فایل پی دی اف (pdf) را ببینید.​

روایت در این روزها اصطلاح ادبی آشنایی بین منتقدان ادبی است و کتاب‌ها، ترجمه‌ها و مقالات بسیاری در این حوزه در خارج و داخل کشور منتشر شده است؛ اما این کتاب با هدف چگونگی کاربرد عناصر بنیادین روایت در تحلیل داستان‌های فارسی راه خود را پیش گرفته و دلیل ضرورت و چرایی آن، افق‌های تازه‌ای است که هم‌اکنون در بحث روایت‌شناسی در ارتباط با حوزه‌های مختلف علوم مطرح شده است و روایت را به مفهومی فرافرهنگی، فراکشوری و فراملیتی تبدیل کرده است.

این کتاب در چهار فصل، تحلیل عناصر بنیادین روایت را در داستان‌های انتخابی به پیش برده است. در فصل اول، چارچوب نظری روایت و عنصر اول، واقع‌شدگی با تحلیل نمونه‌های داستانی با تأکید بر بافتی که بازنمودهای روایی در آن اتفاق می‌افتد، بر مبنای دیدگاه‌های مطرح در حوزه‌های گوناگون زبان‌شناسی اجتماعی، روان‌شناسی اجتماعی و روایت‌شناسی تحلیل شده است.

در فصل دوم، عنصر توالی رویدادها به عنوان دومین عنصر بنیادین روایت به ارزیابی جایگاه داستان در میان مقوله‌های مختلف «متن‌گونه» پرداخته می‌شود. همچنین توالی رویدادها به عنوان شاخصی داستان را از غیرداستان جدا می‌کند و به این سؤال پاسخ می‌دهد که داستان‌های انتخابی در کدام متن‌گونۀ توصیف، روایت و تشریح قرار می‌گیرد؟ و ویژگی‌های منحصربه‌فرد متن‌گونۀ داستان‌های انتخابی چیست؟ همچنین چینش علّی‌وار پیش‌نمونه‌های داستان‌ها در کدام متن‌گونۀ توصیف، روایت و تشریح قرار می‌گیرند؟

در فصل سوم در جهان‌پردازی داستانی به عنوان سومین عنصر بنیادین روایت، روند انگاره‌سازی جهان داستان اهمیت دارد تا از این طریق بتوان جدایی روایت را از دیگر الگوهای نشانه‌پردازی نشان داد. از این‌رو برای تحلیل جهان‌پردازی روایی به بحث دربارۀ جهان‌های مرجع و ممکن داستان‌ها، چگونگی اقامت‌گزینی مخاطب در داستان‌ها و سفر قهرمان داستان برای شناختن خود و جهان اطرافش و انواع شگردهای جهان‌پردازی داستان‌ها پرداخته می‌شود.

در فصل چهارم، هم‌بوم‌پنداری، چهارمین عنصر بنیادین روایت با تکیه بر دیدگاه‌های حوزۀ فلسفۀ ذهن به این موضوع پرداخته شده که مخاطب چگونه می‌تواند با جهان هنجارشکن داستان ارتباط برقرار کند و مضمون شناخت و احساس درد چگونه مخاطب را با داستان هم‌بوم می‌کند. در سخن آخر نیز کاربرد عناصر بنیادین روایت در داستان‌های انتخابی نشان داده شده است.

فهرست مطالب کتاب:

درآمد

فصل اول: عنصر اول روایت: واقع‌شدگی

فصل دوم: عنصر دوم روایت: توالی رویدادها

فصل سوم: عنصر سوم روایت: جهان‌ پردازی داستانی

فصل چهارم: عنصر چهارم روایت: هم‌بوم‌پنداری

سخن آخر

پیشنهادهایی برای مطالعۀ بیشتر

کتاب‌نامه

فهرست نمودارها