معرفی کتاب

برای دیدن بخشی از صفحات کتاب، لینک فایل پی دی اف (pdf) را ببینید.​

چگونه شهری کوچک واقع در جنوب شرفی فرانسه و با جمعیتی در حدود سیصدهزار نفر، تبدیل به یکی از نام‌های پراعتبار تئاتر جهان می‌شود؟ جشنوارۀ آوینیون یکی از چند رخداد معتبر تئاتر در اروپاست که شرکت در آن از جمله آرزوی گروه‌های تئاتر است؛ گو اینکه طی سال‌های برگزاری این رویداد، تعدادی از گروه‌های تئاتر از جمله گروه نمایش سنتی ایران در آن حضور یافتند.

واقعیتی است که فستیوال آوینیون هم میان گروه‌های خارج از محیط‌های دانشگاهی تئاتر و هم میان دانشگاهیان و هنرمندان دانش‌آموخته، هموراه به یک میزان اعتبار داشته و هنوز هم دارد و در دوره‌هایی نیز گروه‌های هنری موفق شدند عازم این فستیوال شده و در دو بخش موسیقی و هنرهای نمایشی اعتبار ایران را به نمایش بگذارند؛ مانند دورۀ چهل‌وپنجم که شهرام ناظری با گروه موسیقی و زنده‌یاد هاشم فیاض با گروه تعزیه در این فستیوال اجرای برنامه کردند. در سال‌های بعد هم به‌ویژه هنرمندان جوان و نوگرای تئاتر توانستند در دوره‌هایی در این فستیوال حضور یابند که البته مهم‌ترین و ارزشمندترین حضور ایرانیان در فستیوال تئاتر آوینیون، مربوط به امیررضا کوهستانی است که موفق می‌شود دو دوره در سال‌های 2016 و 2048 با نمایش‌های «شنیدن» و «بی تابستان» با دعوت رسمی رئیس این فستیوال در بخش اصلی آن شرکت کند.

فستیوال آوینیون همچون جشنی بزرگ که پیوسته توسط نسل‌های مختلف برپا شده است، جایگاه مهمی هم در آموزش ملی و هم سیاست فرهنگی کشور فرانسه دارد و بیش از همه این جشن بزرگ با حضور نسل‌های جوان، تازه و باطراوت باقی مانده است. هنر تئاتر در آوینیون هر سال (هنگام تابستان) همچون یک نیاز مهم اجتماعی و سیاسی از نو برپا می‌شود.

امروزه فستیوال آوینیون در گذر از مبارزه چنددهه‌ای برای رسیدن به جایگاه فعلی‌اش، خود را به عنوان چهارراه فرهنگی فرانسویان الزام کرده است. در طی این هفتاد سال، نه‌تنها آوینیون شاهد بخش بزرگی از مهم‌ترین اسامی تئاتر جهان بوده، همچنین نسل‌های زیادی از تماشاگران و نیز کسانی که به دنبال تازه‌های هنرهای نمایشی و تبادل اندیشه در این حوزه بوده‌اند و همۀ مردان و زنان متولی برنامه‌ریزی و توسعۀ فرهنگی در فرانسه نیز جزء مسافران به مقصد آوینیون بوده‌اند. فستیوال آوینیون بدین ترتیب در مرکز تاریخ تئاتر معاصر قرار می‌گیرد. اما آوینیون بازتاب برخی مسائل و پرسش‌های بنیادین نیز می‌باشد؛ پیشبرد ایدۀ تئاتر مردمی، نیروی محرکه سیاست تمرکززدایی در فرانسه، لابراتوار آزمایش سیاست‌های فرهنگی، محلی برای تربیت سلیقه مخاطبان، آینه‌ای در برابر جهان و بحران‌هایش، فستیوالی برجسته و در نهایت معاصر در رویکردهای سیاسی و زیبایی‌شناختی‌اش.

این کتاب دربرگیرندۀ تاریخچۀ فستیوال تئاتر آوینیون است که از طریق دسترسی به منابع غنی کتابخانۀ دانشگاه آوینیون تهیه شده است. کتاب جامع «تاریخ فستیوال تئاتر آوینیون» نوشتۀ مشترک امانوئل لویر و آنتوان دوباک در میان انبوه منابع نوشتاری و فضای اینترنتی، بیشترین نقش را برای گردآوری این کتاب داشته است. این کتاب در واقع تلاشی است که نتیجۀ حضور بی‌واسطۀ پدیدآورندگانش در شهر آوینیون فرانسه است؛ شهری که فستیوال معتبرش امروزه در شمار بزرگ‌ترین رخدادهای هنری و تئاتری جهان است. در واقع این کتاب تلاشی است برای ارائۀ تاریخ و تصویری واقعی از فستیوال آوینیون، فستیوالی که در آن فرم‌های مختلف تئاتری و تفسیرهای آنها از شرایط سیاسی و اجتماعی روز با یکدیگر تلاقی می‌کنند. تاریخ فستیوال آوینیون در حد امکان به اختصار در این کتاب روایت شده است؛ تاریخ‌هایی همچون بیوگرافی ایجادکنندۀ آن، مدیران این فستیوال، هنرمندانی که در این فستیوال درخشیده‌اند، فرم‌های تئاتری، سیاست‌ها و نهاد های فرهنگی پیرامون این فستیوال، تاریخ سیاسی و اجتماعی آوینیون و .... . برای بررسی بهتر تاریخ این فستیوال، تقسیم‌بندی زمانی مدنظر بوده و به پنج دوره تقسیم شده است.

فهرست مطالب کتاب:

پیش‌گفتار

گفتاری از «اولیویه پی» دبیر کنونی فستیوال آوینیون

مقدمه

سال 1947

دورۀ نخست: از 1947 تا 1963

دورۀ دوم: از 1964 تا 1979

دورۀ سوم: از 1980 تا 2003

دورۀ چهارم: از 2004 تا 2013

دورۀ پنجم: از 2014 تا کنون

ضمیمۀ یک: فستیوال آف آوینیون

ضمیمۀ دو: کارگردانان تأثیرگذار در همۀ ادوار فستیوال تئاتر آوینیون

منابع