تاریخ ادبیات عرب در ایران (جلد سوم): شاعران عرب خوزستان از صدر اسلام تا دورۀ معاصر
خلاصه
در این کتاب به زندگی و اشعار شاعران خوزستانی عرب از صدر اسلام تاکنون پرداخته شده است. در فصل اول شاعران قرن دوم تا قرن ششم، فصل دوم شاعران قرن یازدهم تا قرن سیزدهم و فصل پایانی شعرای قرنهای چهاردهم و پانزدهم معرفی شدهاند. ضمن معرفی هر شاعر، اشعاری از او نیز آورده شده است.معرفی کتاب
برای دیدن بخشی از صفحات کتاب، لینک فایل پی دی اف (pdf) را ببینید.
خوزستان از دیرباز دارای میراث فرهنگی و فکری غنی بوده است؛ به گونهای که در ساختن بنای تمدن اسلامی در عصر بنی امیه و بنی عباس سهم بسزایی داشته و علما، متفکران، شعرا، لغویون، فلاسفه و پزشکان زیادی را به خود دیده است که نامشان کتابها را پر کرده و مؤلفاتشان کتابخانههای جهان و سرزمینهای اسلامی را آکنده کرده است.
راههای زمینی و دریایی خوزستان در قرون اولیۀ اسلامی به منزلۀ گذرگاهی بین شرق و غرب امپراتوری گسترۀ اسلامی به شمار میرفت. بدیهی است که ورود کاروانها و کشتیهای مختلف، فرهنگ و تمدن ملتهای دیگر را با خود حمل مینمود؛ در نتیچه بر تحول علوم و فرهنگ و ادب خوزستان تأثیر مستقیم میگذاشت تا جایی که کثرت علما و ادبای خوزستان از قرن دوم تا حملۀ مغول در قرن هفتم شگفتانگیز جلوه میکند.
با یورش مغولان و پس از آن تیموریان علم و فرهنگ در خوزستان متحمل ضربههای شدیدی میشود و به مدت تقریباً دو قرن علم و ادب دچار رکود سختی میگردد؛ به گونهای که در این دوره نام هیچ دانشمند و عالم و شاعر اهل خوزستان در تاریخ یافت نمیشود. تا اینکه در اوایل قرن نهم هجری شرایطی به وجود میآید که مذهب تشیع خوزستان گسترش و استحکام مییابد.
به قدرت رسیدن مشعشعیان در قرن نهم جانی تازه در روح و جان علم و ادب خوزستان میدمد؛ به گونهای که در این دوره علما و شعرایی بنام که صبغۀ مذهبی بر گرایشات آنان غلبه دارد، بروز پیدا میکند؛ شاعران این دوره در اشعار خود بر مدح و رثای اهل بیت پیامبر تکیه میکنند.
در دورۀ فرمانروایی کعبیان بر فلاحیه، حرکت علمی و فرهنگی دچار پسرفت فاحشی میشود؛ به گونهای که تنها شاعر سرشناس این دوره هاشم بن حردان کعبی است. قدرت گرفتن آلبوکاسب در خرمشهر این شهر را کانون توجه شاعران و نویسندگان بزرگ از سایر کشورهای عربی بهویژه در دورۀ شیخ خزعل قرار داد. شیخ خزعل به ادبیات و بهویژه شعر علاقۀ فراوانی داشت؛ از اینرو در محضر او جلسات شعر و شعرخوانی برقرار بود. با فروپاشی حکومت شیخ خزعل و ورود این استان به دورهای از رکود فکری و فرهنگی ناشی از تغییرات حاصل از جابجایی قدرت، ورد گفتمانهای نوین فرهنگی، فشارها و محدودیتهای نظام سیاسی جدید بهویژه در دورۀ پهلوی اول، شعر و ادبیات عرب در این استان رو به اضمحلال نهاده و در سراشیبی سقوط قرار گرفت.
با بهبود شرایط فرهنگی و اجتماعی مردم استان ناشی از سقوط حکومت رضاشاه پهلوی و آزادیهای نسبی که در ابتدای حکومت پهلوی دوم به وجود آمد، رویش و نوزایی جدیدی در زمینههای فرهنگی و اجتماعی به وجود میآید که این رویش بیشتر در زمینۀ شعر و ادبیات تبلور یافت. در این دوره دو نوع شعر بین شعرا و ادبا پدیدار شد؛ نوع اول همان شعر سنتی و کلاسیک که بیشتر بین طبقۀ علما و روحانیون باقی ماند و نوع دوم شعر شعبی یا شعر محلی که از آن به «اللغة الدراجة» یاد میشود، بین عامۀ مردم رونق بیشتری یافت و شعرای بزرگی در این زمینه ظهور کردند.
در این کتاب به زندگی و اشعار شاعران خوزستانی عرب از صدر اسلام تاکنون پرداخته شده است. در فصل اول شاعران قرن دوم تا قرن ششم، فصل دوم شاعران قرن یازدهم تا قرن سیزدهم و فصل پایانی شعرای قرنهای چهاردهم و پانزدهم معرفی شدهاند. ضمن معرفی هر شاعر، اشعاری از او نیز آورده شده است.
فهرست مطالب کتاب:
مقدمه
فصل اول: شاعران قرن دوم تا قرن ششم
فصل دوم: شاعران قرن یازدهم تا قرن سیزدهم
فصل سوم: شعرای قرن چهاردهم و پانزدهم
منابع و مآخذ
پربازدید ها بیشتر ...
بازخوانی انتقادی سیاستگذاریهای آموزشی در ایران معاصر
سیدجواد میری، مهرنوش خرمینژادضروری است که فهم ما از جایگاه آموزش و پرورش به صورت بنیادی و از منظر ارزشگذاری اجتماعی تغییر کند؛ ز
خط و نوشتار
اندرو رابینسونخط، هنر تثبیت ذهنیات است. خط را میتوان بزرگترین اختراع بشر دانست. به کمک این اختراع، تاریخ تمدن بش
منابع مشابه بیشتر ...
ویتمن ایرانی: فراتر از پذیرش ادبی
بهنام فومشیاین کتاب به پذیرش والت ویتمن، شاعر نامدار آمریکایی در یک دورۀ تقریباً صدساله در ایران معاصر میپرداز
زندگی پرتنش، زمانۀ پرآشوب: جستاری در زندگی سیاسی سلیمان میرزا اسکندری
ایرج ورفینژادسلیمان میرزا اسکندری وی شاهزادهای قاجاری بود که نسبش به عباس میرزا ولیعهد ایران میرسید. او با بروز
دیگر آثار نویسنده
تاریخ ادبیات عرب در ایران (جلد اول و دوم): عربیسرایان ایرانی از صدر اسلام تا دورۀ معاصر
یاسر خلفیاین کتاب در دو جلد به تاریخ ادبیات عرب در ایران و بهطور خاص به عربیسرایان ایرانی اختصاص دارد. در ج
نظری یافت نشد.