معرفی کتاب

برای دیدن بخشی از صفحات کتاب، لینک فایل پی دی اف (pdf) را ببینید.​

این یادداشت‌ها در واقع حواشی یا روزنوشت کتاب «گفتگو با نجف دریابندری» است که چاپ نخست آن در سال 1388 منتشر شده است. اصل گفتگو حاصل سال‌های 1384 تا 1385 است و این یادداشت‌ها نیز نتیجۀ همان ایام؛ روزهایی که نویسنده به دیدار ایشان رفته و استاد به هر دلیل گفتگوی رسمی را به جلسۀ دیگر موکول می‌کرده است. به عبارتی نتیجۀ مکالمات ضبط‌نشده و در مورادی ضبط‌شدۀ نویسنده با ایشان است که بعد از هر دیدار به روی کاغذ آمده است.

نجف دریابندری از آن دست مترجمانی است که امروزه به‌ندرت می‌توان شاهد ظهور آنها در عرصۀ زبان و ادبیات فارسی بود. او راه‌های زبان فارسی را مثل راه‌های زبان انگلیسی می‌شناخت و بر زیروبم و رموز ترجمه و تحریر، اشراف و اشعاری شایان داشت که نمونه‌اش را در کمتر کسی می‌توان سراغ گرفت. مترجمی که با خلاقیت و نبوغ منحصربه‌فردش توانست توجه طیف وسیعی از مخاطبان زبان و ادبیات فارسی را به خود جلب کند و چشم‌انداز زیبایی از معانی و مفاهیم بدیع و بی‌بدیل بیافریند.

دربارۀ رابطۀ سینما و همینگ‌وی دریابندری می‌گوید: «اصولاً داستان‌های همینگ‌وی بر حسب تصاویر ساخته شده است. یعنی در واقع کنار هم قرارگرفتن یکسری تصاویر است که داستان را به وجود می‌آورد. خوب طبیعی است که یک چنین داستان‌هایی برای سینما خیلی قابل استفاده است. این است که کارگردان‌های سینما از آثار او خیلی استقبال کرده‌اند. مثلاً از روی داستان «زندگی خوش کوتاه فرانسیس مکومبر» که در حدود پنجاه شصت صفحه است، فیلم خیلی قشنگی ساخته شده که گریگوری پک هم در آن بازی می‌کند. آدم وقتی این داستان را می‌خواند می‌بیند که تمام نماهای سینما، یعنی به اصطلاح شات‌های سینما در خود داستان هست. کافی است شما این نماها را کنار هم بگذارید. اصلاً کنار هم است و باید فقط سروته آن را برای تبدیل به فیلم معلوم کرد. به همین دلیل است که خیلی از کارگردان‌های سینما از همینگ‌وی استقبال کرده‌اند». (ص 29)

دربارۀ ابراهیم گلستان و داستان‌های او در این کتاب آمده است: «البته در داستان‌هایش یکی دو داستان خوب پیدا می‌شود، شاید هم بیشتر. ولی این حرف شما درست است. اما اگر بخواهیم دربارۀ ترجمه‌هایش صحبت کنیم، باید بگوییم که دیگر دورۀ آنها تمام شده، یعنی ترجمه‌هایش الان کهنه است. حتی مقاله‌ای که دربارۀ همینگ‌وی نوشته و آن زمان به نظر ما بسیار جالب می‌آمد، الآن دیگر کهنه است، ولی خوب، این آدم کار خودش را کرده». (ص 68)

دریابندری دربارۀ صادق هدایت و تأثیرگذاری او می‌گوید: «تأثیر هدایت روی چوبک و بعد از آن روی گلستان مشهود است. یعنی این دو نویسنده، به یک معنی شاگرد او هستند. البته شما در کارهای چوبک، هیچ داستانی را نمی‌توانید نشان دهید و بگویید که این مثلاً از روی فلان کار هدایت نوشته شده، ولی به طور کلی تأثیر غیرمستقیم هدایت روی داستان‌نویسان بعد از خودش غیرقابل انکار است. یعنی نویسنده‌ای پیدا شده و سبک مخصوص خودش را هم به وجود آورده، ولی پیداست که مثلاً تحت تأثیر هدایت است». (ص 102)

فهرست مطالب کتاب:

مقدمه بر چاپ چهارم

شنبه، 3/2/1384 ـ مجموعه داستان‌های همینگ‌وی

دوشنبه، 5/2/1384 ـ شرکت نفت، گلستان فیلم

دوشنبه، 19/2/1384 ـ فرانکلین

پنج‌شنبه، 5/3/1384 ـ دکتر محمد مصدق

پنج‌شنبه، 12/3/1384 ـ سینما، ادبیات و همینگ‌وی

یک‌شنبه، 15/3/1384 ـ خسرو گلسرخی

جمعه، 20/3/1384 ـ لنین، راسل، مارکس و انگلس

یک‌شنبه، 5/4/1384 ـ در آمریکا

چهارشنبه، 8/4/1384 ـ انتخابات ریاست جمهوری ایران

چهارشنبه، 15/4/1384 ـ «نوشتن با دوربین»

پنج‌شنبه، 23/4/1384 ـ احمد شاملو و «کتاب کوچه»

یک‌شنبه، 26/4/1384 ـ ابوالحسن نجفی و «فرهنگ عامیانه»

چهارشنبه، 5/5/1384 ـ حزب توده، به‌آذین

جمعه، 21/5/1384 ـ «دن کیشوت» و محمد قاضی

شنبه، 29/5/1384 ـ «بیگانۀ اسرارآمیز»

جمعه، 4/6/1384 ـ سکتۀ مغزی

پنج‌شنبه، 10/6/1384 ـ شکسپیر

شنبه، 26/6/1384 ـ محمدتقی جعفری و راسل

شنبه، 2/7/1384 ـ معماری، قرینه‌سازی، «رگتایم»

دوشنبه، 11/7/1384 ـ سزان و همینگ‌وی

دوشنبه، 17/11/1384 ـ گلستان نویسنده و مترجم

پنج‌شنبه، 20/11/1384 ـ تئاتر

جمعه، 21/11/1384 ـ عبدالحسین نوشین

چهارشنبه، 26/11/1384 ـ تعزیه

جمعه، 5/12/1384 ـ فیلم‌های گلستان

یک‌شنبه، 7/12/1384 ـ سینمای وسترن، سینمای انگلیس

دوشنبه، 8/12/1384 ـ کمدی

دوشنبه، 15/12/1384 ـ دکتر شفیعی کدکنی، ابتهاج

سه‌شنبه، 16/12/1384 ـ صادق هدایت و دیگر نویسندگان

شنبه، 19/1/1385 ـ سینما

سه‌شنبه، 22/1/1385 ـ سهراب شهید ثالث و دیگران

یک‌شنبه، 3/2/1385 ـ چارلی چاپلین، لورل و هاردی، دانی کی

فهرست اعلام