معرفی کتاب

برای دیدن بخشی از صفحات کتاب، لینک فایل پی دی اف (pdf) را ببینید.​

فرهنگ ایرانی، فرهنگی مانا و پایدار است و سبب این ماندگار، سه ویژگی انعطاف‌پذیری، تعامل فرهنگی و در نهایت هویت ملی است که با وجود تنوع و تکثر موجود در جامعۀ امروزی به انسجام ملی کمک نموده است. شناخت فرهنگ گستردۀ این سرزمین کهنسال، تنها راه شناخت هویت ملی است و آن نیز عزت ملی را به همراه می‌آورد. عزت ملی از گسیختگی فرهنگی ممانعت نموده و سرانجام انسجام و قدرت ملی را فراهم می‌سازد.

بخش مهمی از روابط میان فرهنگ‌ها و تمدن‌های بشری در امتزاج میراث روایی آنان متجلی می‌شود؛ به گونه‌ای که می‌توان از سفر بن‌مایه‌های اسطوره‌ای و افسانه‌ای از سرزمینی به سرزمین دیگر سخن گفت. از این منظر برخی از قصه‌پژوهانی چون استیت تامپسون ردپای قصه‌های عامیانه را در سفر از سرزمین‌هایی چون هند به دیگر نقاط جهان جستجو کرده‌اند.

مهرداد ملکزاده که یکی از دغدغه‌های اصلی او تحلیل روابط فرهنگی و تمدنی در لابلای اسناد تاریخی و میراث روایی ملت‌هاست، در این کتاب کوشیده تا نشان دهد چگونه یک قصه از سرزمینی و تمدنی به سرزمین و تمدنی دیگر سفر می‌کند. او قصه‌ای را برگزیده که در صورت‌های ریخت‌شناسی روایت‌های مردمی، خواننده را با بن‌مایه‌ای آشنا روبرو می‌کند. صحنه‌ای از نمایش و بازی آیینی که در آن پیشگویی آینده رخ می‌دهد و نقشی که بازی می‌شود، نقشی واقعی و تاریخی بدل می‌گردد.

دو نویسنده از دو جهان جدای از هم و در دو زمان دور از هم، یکی هرودُتوس هایکارناسوسی در «تواریخ» (کتاب یکم، بند 114) و دیگری منهاج سراج جوزجانی در «طبقات ناصری» (الطبقة الثامنه) داستانی یکسان را بازگو می‌کنند؛ داستانی دربارۀ یک بازی شاه و وزیر کودکانه؛ چه پیوندی میان این دو روایت از آن داستان یکسان برقرار است؟ این کتاب برای پاسخ دادن به این پرسش به رشتۀ تحریر درآمده است.

فهرست مطالب کتاب:

دیباچه

سرسخن

چکیده

یادداشت

1. داستان کهن ایرانی

2. روایت یونانی

3. شاه‌بازی یا بازی شاه و وزیر

4. از زادبوم تا میهن هرودتوس

فرجام سخن

کتاب‌نامه

نمایۀ عمومی