۷۸۶
۲۱۵
از آزادی تا هرج و مرج: گزیده‌ای از داستان‌های کوتاه طنز

از آزادی تا هرج و مرج: گزیده‌ای از داستان‌های کوتاه طنز

پدیدآور: اسلامیر مروژک ناشر: گویاتاریخ چاپ: ۱۳۹۹مترجم: داریوش مؤدبیان مکان چاپ: تهرانتیراژ: ۳۰۰شابک: 9ـ17ـ7291ـ622ـ978تعداد صفحات: ۲۴۷

خلاصه

مروژک در نوشته‌هایش آدمی است سیاسی، اما در زندگانی هرگز با سیاست‌بازان کنار نمی‌آید. همیشه به‌روز است اما هرگز تحت تأثیر هیجان‌های روزمرگی قرار نمی‌گیرد. سال‌های دهۀ هفتاد و هشتاد میلادی سدۀ پیشین، سال‌های تنهایی، سفر، سخنرانی‌های بی‌شمار و کار مداوم و خستگی‌ناپذیر در نگارش آثار برتر نمایش و داستانی برای مروژک است.

معرفی کتاب

برای دیدن بخشی از صفحات کتاب، لینک فایل پی دی اف (pdf) را ببینید.​

 

اسلامیر مروژک کاریکاتوریست، داستان‌نویس، فیلم‌نامه‌نویس و نمایش‌نامه‌نویس لهستانی است. او در سال 1930 در دهکدۀ «بورزسین» در نزدیکی شهر کراکوف لهستان به دنیا آمد. او در هجده سالگی به دانشگاه رفت؛ سالی را به تحصیل در معماری گذراند و نیم‌سالی هم در «هنرهای زیبای» کراکوف، مشق نقاشی و طراحی کرد؛ اما همۀ اینها را رها کرد و در بیست‌سالگی حرفۀ روزنامه‌نگاری و نگارش داستان‌های کوتاه طنز و طراحی کاریکاتور را پیشۀ خود ساخت. بیش از همه با نشریات فکاهی و معتبر «زویش» و «اسزپیلکی» همکاری مستمر داشت. جبهه‌گیری‌های او در مقابل قدرت استالین و حکومت وابستۀ لهستان و بازتاب طنزآلود آن در آثارش سبب محبوبیت او در لهستان بود. در این سال‌ها (1950 ـ 1954) مروژک به سرعت چند زبان خارجی را فراگرفت و به طرزی موشکافانه آثار برتر ادبی غرب را مطالعه کرد.

نخستین نمایش‌نامۀ کوتاه طنز خود را با عنوان «پرفسور» در سال 1955 نوشت که سالی بعد از آن در «تئاتر کوچک گدانسک» به روی صحنه رفت. این اثر که او هیچ‌گاه از آن یاد نمی‌کرد و در مجموعۀ آثار خود قرار نمی‌داد، در واقع سیاه مشقی است در سبک طنزنویسان لهستانی پیش از او از جمله: الکساندر فردرو، یاروسلاو ایواژکیویچ و گابریلا زاپولسکا.

در سال 1957 نمایش‌نامۀ طنز دوپرده‌ای «پلیس» را نگاشت و به چاپ رساند. اجرای این نمایش‌نامه در همان سال در لهستان، ترجمه و اجرای موفقیت‌آمیز آن در چند پایتخت اروپایی، پس از آن مروژک جوان را در صف نمایش‌نامه‌نویسان پیشتاز و نوآور دهۀ پنجاه قرن پیشین اروپا قرار داد. این نمایش‌نامه نخستین نمایش‌نامۀ تمام و کمال مروژک است و بیش و کم همان ساخت‌وساز و همان درون‌مایه‌ای را عرضه می‌دارد که بعدها و تا پایان عمر وی، بسیاری از نمایش‌نامه‌‌های او در خود پنهان دارند.

مروژک در نوشته‌هایش آدمی است سیاسی، اما در زندگانی هرگز با سیاست‌بازان کنار نمی‌آید. همیشه به‌روز است اما هرگز تحت تأثیر هیجان‌های روزمرگی قرار نمی‌گیرد. سال‌های دهۀ هفتاد و هشتاد میلادی سدۀ پیشین، سال‌های تنهایی، سفر، سخنرانی‌های بی‌شمار و کار مداوم و خستگی‌ناپذیر در نگارش آثار برتر نمایش و داستانی برای مروژک است. طی این دو دهه، سیزده نمایش‌نامۀ بلند و سه نمایش‌نامۀ تک‌پرده‌ای نگاشت.

او بعد از سال‌ها خانه به‌دوشی، سفر و حضر، مهاجرت و بازگشت به وطن، نشست‌ها و برخاست‌ها، تحمل بیماری‌های گوناگون، کار و تلاش مداوم، بالاخره در پانزدهم اوت سال 2013 در شهر نیس و در خانۀ مسکونی‌اش در سن 83 سالگی رخت از این جهان برکشید.

مروژک یک لهستانی است و در سخت‌ترین لحظه‌های حیات خویش، یک لهستانی به طنز و مزاح پناه می‌برد. او در پناه شوخ‌طبعی، موقعیت‌های نمایش‌نامه‌ها و داستان‌هایش را پیچیده و پیچیده‌تر می‌کند و آنگاه ترس و اضطراب از درگیری در موقعیت‌های رعب‌آوری را که خلق کرده با همان ابزار طنز از خود دور می‌کند. هجو و حتی گاه هزل در جامعۀ زمخت و درشت‌گویی‌اش برای مروژک حربه‌ای محسوب می‌شود که در پناه آن دشمن را خلع سلاح کند و این چنین دیدگاه‌های سیاسی ـ اجتماعی خود را در عریان‌‌ترین وجه نمایان می‌سازد.

اسلاومیر مروژک طنزپرداز است؛ او چه در زمینۀ کاریکاتور و چه در پهنۀ قصه‌نویسی و عاقبت چه در صحنۀ تئاتر به عنوان نمایش‌نامه‌نویس ذوق‌آزمایی کرده که البته باید پذیرفت در تئاتر موفقیت او بیشتر بوده است. طنز او در تئاتر همچون طنز آثار داستانی‌اش، طنز موقعیت است، آن هم موقعیتی استثنایی، شگفت‌آور و بدیع با بیانی روشن، کلامی بی‌پرده و عریان و گاه خشن و بی‌رحم.

این کتاب با عنوان «مروژک کوچولو» کتابی است در قطع کوچک در 178 صفحه و 38 داستان که همۀ آنها در این ترجمه آورده شده‌اند. اما باقی داستان‌های این کتاب از سه مجموعۀ «فیل»، «قلمدان» و «موش در کمد» برگزیده شده است.

فهرست مطالب کتاب:

پیش‌گفتار

آرمان‌گرایی

آزادی

آموزش

آینده‌نگری

ادبیات

اراده

ازدواج

افتخار

افسردگی

انسان‌دوستی

انقلاب

بازنشستگی

بچه‌ها

بدگمانی

برابری و مساوات

بزرگ‌طلبی

بی‌عدالتی

پرورش

پیشرفت

.....

نظر شما ۰ نظر

نظری یافت نشد.

پربازدید ها بیشتر ...

ایل بختیاری در دورۀ قاجار

ایل بختیاری در دورۀ قاجار

آرش خازنی

موضوع این کتاب تأثیر متقابل حکومت و ایل در حاشیۀ ایران در دورۀ قاجار است. بررسی تاریخ اتحادیۀ ایلی ب

قصۀ ما به خر رسید: خر و خرپژوهی در شعر فارسی

قصۀ ما به خر رسید: خر و خرپژوهی در شعر فارسی

غلامعلی گرایی، زهراسادات حسینی

خرپژوهی در شعر طنز فارسی یکی از زمینه‌های طنز بوده که باید به‌جد مورد تحقیق و پژوهش قرار می‌گرفت. نو