۱۰۰۵
۳۰۳
تقریرات مصدق در زندان دربارۀ حوادث زندگی خویش

تقریرات مصدق در زندان دربارۀ حوادث زندگی خویش

پدیدآور: یادداشت‌شده به اهتمام جلیل بزرگمهر؛ تنظیم و تحریر از ایرج افشار ناشر: بنیاد موقوفات دکتر افشار با همکاری نشر سخنتاریخ چاپ: ۱۳۹۹مکان چاپ: تهرانتیراژ: ۲۲۰۰شابک: 7ـ53ـ6441ـ622ـ978 تعداد صفحات: ۲۵۰

خلاصه

این کتاب دربرگیرندۀ یادداشت‌هایی است که سرهنگ جلیل بزرگمهر، وکیل مصدق در دادگاه‌های نظامی، از گفته‌های مصدق در زندان جمع‌آوری کرده است.

معرفی کتاب

برای دیدن بخشی از صفحات کتاب، لینک فایل پی دی اف (pdf) را ببینید.​

 

بی‌تردید دکتر محمد مصدق در تاریخ ایران منشأ تأثیری عظیم شد. پس برای داوری درست و بی‌غرضانۀ تاریخ در حق او، شناخت گوشه‌های مختلف سرگذشت او لازم است و برای رسیدن به چنین مقصودی، به اسناد و مدارک اساسی و اصیلی مانند آنچه در این کتاب آمده، احتیاج است. این کتاب دربرگیرندۀ یادداشت‌هایی است که سرهنگ جلیل بزرگمهر، وکیل مصدق در دادگاه‌های نظامی، از گفته‌های مصدق در زندان جمع‌آوری کرده است.

بزرگمهر این یادداشت‌ها را پس از هر مذاکره و ملاقات (22 جلسه) که با آن مرحوم می‌کرده، در حدی که حافظه‌اش یاری می‌رسانیده بر روی کاغذ آورده است. مهم‌ آن است که او بعضی از آنها را بر مرحوم مصدق خوانده است و آن مرحوم به طور شفاهی اصلاحات لازمی را نسبت به آنها متذکر شده بوده است یا با مداد کنار مطالبی که محتاج اصلاح می‌بوده، علامت + یا + + زده است. نخواسته است که خود با قلم در آنها دست ببرد، طبعاً به ملاحظۀ آنکه برای بزرگمهر ایجاد اشکالی نشود.

مصدق نسبت به بزرگمهر محبت و الفتی پیدا کرده بود و چون راستی و صداقت در اعمال و رفتار او دیده بود، چنین دوستانه مطالب مربوط به حیات شخصی و وقایع سیاسی زندگی را بر او تقریر کرده بود. گواه صادق این امر، پیام نواری است که مرحوم مصدث در «کاست»، حدود یک سال قبل از وفات ضبط می‌کند و از احمدآباد به وسیلۀ جناب آقای احمد مصدق ـ فرزند ارشد خود ـ برای بزرگمهر فرستاده است.

صورت اصلی یادداشت‌های مرحوم بزرگمهر به همان ترتیب زمانی استماع از زنده‌یاد مصدق (22 جلسه) بنا به نظر دل‌پسند یادداشت‌کنندۀ ارجمند به نام «رنج‌های سیاسی دکتر محمد مصدق» به اهتمام عبدالله برهان هم به چاپ رسیده، با حواشی که بر آن افزوده شده است. پس لزوماً یادآوری می‌شود که ترتیب گفته‌های مصدق به بزرگمهر در این کتاب به نظم تاریخی است، از باب آنکه خواننده با توالی سنوات و حوادث پیش برود.

فهرست مطالب کتاب:

یادداشت بر چاپ دوم

یادداشت چاپ اول

متن تشکر مصدق از بزرگمهر

یادداشت جلیل بزرگمهر

1. خاطراتی از دوران مشروطیت، دو ملاقات با محمدعلی شاه

2. واقعه‌ای در تفلیس و باطوم

3. تحصیل در پاریس

4. بازگشت به ایران

5. عزیمت به اروپا و تحصیل در سوئیس، اقامت در نوشاتل

6. بازگشت دوم به ایران، عضویت در حزب اعتدالی ـ تأسیس شرکت خیریه

7. عضویت در کمیسیون تطبیق حوالجات و معاونت وزارت مالیه

8. قرارداد 1919 و عزیمت به سوئیس

9. از سوئیس تا قفقاز و بازگشت به سوئیس

10. مسافرت از سوئیس به بوشهر

11. تصدی ایالت فارسی

پیوست: دو نامه از مصدق

12. اقامت در بختیاری

13. وزارت مالیه در دولت قوام السلطنه

14. وقایعی از دوران تصدی ایالت آذربایجان

15. وزارت امور خارچه در دولت مشیرالدوله

16. هیئت مشاورتی سردار سپه (رئیس الوزرا)

17. خلع قاجاریه از سلطنت

18. تشکیل جبهۀ ملی، ملی شدن نفت و تشکیل دولت

19. قضیۀ بستن کنسولگری‌های انگلیس

20. وقایع نهم اسفند 1331

21. حزب توده، کمونیسم، خیانت قوای انتظامی و کودتای 28 مرداد

22. حزب در ایران ـ مجمع بین الاحزاب

23. حسب حال در زندان زرهی

24. چند اظهارنظر کوتاه؛ دولت، شاه و ثریا

25. چند خاطره

توارد مطلب میان تفکر مصدق و دهخدا

سال‌شمار زندگی دکتر محمد مصدق

حواشی پی‌نوشت سال‌شمار زندگی دکتر محمد مصدق

نام‌های اشخاص

نمایۀ ویراست دوم

نظر شما ۰ نظر

نظری یافت نشد.

پربازدید ها بیشتر ...

ایل بختیاری در دورۀ قاجار

ایل بختیاری در دورۀ قاجار

آرش خازنی

موضوع این کتاب تأثیر متقابل حکومت و ایل در حاشیۀ ایران در دورۀ قاجار است. بررسی تاریخ اتحادیۀ ایلی ب

قفل‌های دست‌ساز آذربایجان

قفل‌های دست‌ساز آذربایجان

رحمان احمدی ملکی

از بین آثار فلزی، قفل به دلیل دارابودن نوعی رمز عملکرد و درون‌مایۀ رازگون، از اهمیت زیادی در حیطۀ تل

منابع مشابه بیشتر ...

دولت و هویت: مدرن‌شدن دولت و برساخت هویت سراسری در دورۀ پهلوی اول

دولت و هویت: مدرن‌شدن دولت و برساخت هویت سراسری در دورۀ پهلوی اول

فرهاد نصرتی‌نژاد

این کتاب تلاش می‌کند به این پرسش کلیدی پاسخ دهد؛ یعنی چرایی تغییر نهادی دولت در دورۀ پهلوی اول و تغی

فرهنگ سینمای فارسی: 1309 ـ 1357 (دو جلد)

فرهنگ سینمای فارسی: 1309 ـ 1357 (دو جلد)

وحید علیرضائی زیرنظر فرهاد قائمیان

در این فرهنگ دو جلدی که در ۱۱۵۲ صفحه و در قطع وزیری چاپ شده، اطلاعات بیش از ۱۲۰۰ فیلم ایرانی ساخته‌ش