
روند دگرگونی ادبیات نمایشی زنان ایران (از 1289 تا 1357)
خلاصه
این پژوهش میكوشد بخشی از خلأ پژوهشی ادبیات نمایشی زنان ایران و ناگفتههای آن را پر كند و ادامۀ راه نسلی باشد كه امروز به جز چند مقاله و داستان و متن نمایشی از آنها چیز زیادی نمیدانیم.معرفی کتاب
برای دیدن بخشی از صفحات کتاب، لینک فایل پی دی اف (pdf) را ببینید.
ادبیات نمایشی زنان ایران همواره طی سالهای بسیاری مورد كمتوجهی بسیار بوده است. هنوز هیچ سند و آرشیو و مجموعه خاصی در این مورد وجود ندارد. متنها و عكسها، اسناد فعالیتهای نمایشی زنان طی سالها و دهههای گوناگون نامنسجم و پراكنده و در حال نابودی است. بسیاری از آنها جایی ثبت نشدهاند و عكس یا مجموعهای از روند كاری آنها وجود ندارد. این پژوهش میكوشد بخشی از خلأ پژوهشی ادبیات نمایشی زنان ایران و ناگفتههای آن را پر كند و ادامۀ راه نسلی باشد كه امروز به جز چند مقاله و داستان و متن نمایشی از آنها چیز زیادی نمیدانیم. با مطالعه این آثار درمییابیم میان چالشها و مشكلات و بحرانهای زنان نسلهای گذشته با بحرانهای امروز زنان پیوستگی ریشهدار وجود دارد. هر چند اولویتها و چشمانداز فعالیتهای زنان امروز با دیروز متفاوت باشد.
ادبیات نمایشی زنان ایران تا دهۀ 40 همواره در جنب سازمانها، انجمنها و ضمیمۀ نشریات زنان قرار دارد و هدفش جذب مخاطب برای تهذیب اخلاق و تنویر افکار بوده است. هدف آموزش و سرگرمی در کنار استفاده از تئاتر برای آگاهیبخشی وضعیت زنان در آغاز تجددگرایی در ایران بود. هدف ترغیب به تحصیل، بهداشت، تربیت و دوری از خرافات و دیگر ملاحظات شهرنشینی و ... بود. در این مسیر همواره تقابل زندگی سنتی و مدرن و مواجهه با طرز تفکر زنان سنتی با مقتضیات زندگی مورد توجه بوده است.
متنها و نمایشنامههای زنان بعد از انقلاب از 1357 تا امروز کمابیش به صورت کتاب موجود هست و حتی کتاب تحقیقی درباره آنها وجود دارد. آنچه مورد توجه نویسنده در این کتاب است، تحقیق در قلمرو ناشناختهها و نادیده گرفته شدهها و ناشنیده ماندهها بوده است. از اینرو پس از بررسی متنهای گوناگون، تاریخ 1289 که نخستین تکپردهای نمایشی ایرانی به قلم یک زن ایرانی در روزنامه "دانش" به قلم ع – صفوت به چاپ رسید، مبنای پژوهش انتخاب شده و دهه به دهه متنهای نمایشی زنان تا 1357 مورد بررسی قرار گرفته است.
چنانکه در این کتاب دیده میشود با کنار هم قرار دادن صداهای گوناگون این متنها، یک روند و پیوستگی در آنها وجود دارد که مرتبط با زمینه تحولات اجتماعی، سیاسی، شهری و محلی دوران خود است. یعنی نمایشنامهها و بحرانهای درون خانهها و خانوادهها یا در میان روابط، ریشه در کمتوجهی و چشم بستن بر نقصانهای حقوقی و قانونی دارد که نسبت به چند و چون آنها بیاطلاع و چشم بسته عمل شده است که همینها، بعدها موجب بحرانها و درامهای تراژیک در زندگی زنان و دختران در یک متن نمایشی به قلم خود زنان به شمار رفته است. فصل آخر کتاب نیز به بررسی این ساختمایهها و زمینهها اختصاص یافته است.
فهرست مطالب کتاب:
* مقدمه
* نگاهی به شخصیت زنان در آثار پایهگذاران نمایشنامهنویسی ایران
* پیشگامان: تجربههای نخست (از 1289 تا 1320)
ع. صفوت (سردبیر روزنامۀ دانش)
صدیقه دولتآبادی
ملکه خانم رحمدل
مدحت تهرانی
ماهطلعت پسیان
بدر منیر علوی
اختر معدلی
* گامی به پیش؛ تقابلها
فریده فرجام
نصرت پرتوی
مهین تجدد
اختر راستکار
شکوفه بیات ـ منصوره عصری
منیژه نقیبی
ماهمنیر مینوی
شهرو خردمند
شکوه میرزادگی
اکرم امیر افشاری
نسرین پاکخو
* شکلهای درونی/ دغدغههای ذهنی
خجسته کیا
مهین تجدد
سودابه فضایلی
تهمینه میرمیرانی
شکوه میرزادگی
* نگاهی به زمینهها و ساختمایههای ادبیات نمایشی زنان ایران
پربازدید ها بیشتر ...

مقالهنویسی؛ از بحثهای نظری تا رویههای عملی
خلیل میرزاییاین کتاب، یک کتاب عملگرا، اما با بنیانهای نظری متناسبی است که تا حدود زیادی مورد قبول بسیاری از نش

مصائب ارومیه: خاطرات سرگرد اسکندر افشارپناه
اسکندر افشارپناه به کوشش مجید خلیلزادهیکی از مهمترین بخشهای ایران که در خلال جنگ جهانی اول به دلیل چهار سال تاختوتاز سپاهیان روسیه و عث
منابع مشابه

فراتاریخنگاری در درام ایرانی: پژوهشی دربارۀ تاریخ، روایت و ادبیات نمایشی ایران
محمدجعفر یوسفیان کناریدر این کتاب الگوهای خلاقانۀ روایت تاریخ در چارچوب فراتاریخنگاری مورد توجه قرار گرفته است؛ به شکلی ک

کارنامۀ تلخکان؛ بازشناخت اطوار تلخکی و دلقکی با نگاهی به متون نمایشی امروزی، میانگاهی و کهن
شیوا مسعودینویسنده در این کتاب به شناخت نیاکان دلقک و بازیابی حضور او در ادبیات نمایشی ایران، با ردیابی شکلهای
دیگر آثار نویسنده

فراسوی نگاتیوها: ساختار گفتمانی در فیلمهای سینمای ایران
رسول نظرزادهروششناسی هر مطالعه در این کتاب اینگونه است: نخست در مقدمه یا بخش اول، نگاه و نگره و اهمیت و چارچوب

زنان نمایشنامهنویس (نسل اول و دوم)
رسول نظرزادهنمایشنامههای این کتاب، از دل جستجوی گسترده در منابع و آرشیوها و کتابخانهها و نشریات گذشته طی چند س
نظری یافت نشد.