۱۲۵۳
۳۷۶
گزارش دیگری؛ جستارهایی برای درک شعر معاصر

گزارش دیگری؛ جستارهایی برای درک شعر معاصر

پدیدآور: علیرضا بهنام ناشر: سیب سرختاریخ چاپ: ۱۳۹۹مکان چاپ: تهرانتیراژ: ۳۰۰شابک: 1ـ67ـ6442ـ622ـ978 تعداد صفحات: ۱۰۵

خلاصه

این کتاب به قصد ارائۀ گزارشی هرچند ناقص از نظریات نگارنده دربارۀ جریان‌ها و پدیده‌های ادبی هم‌روزگارش تدوین شده است. این کتاب ادبیات را فارغ از دوقطبی خوب و بد گزارش کرده و به‌نوعی حاصل جمع تلاش نگارنده را برای دستیابی به روابطی منطقی میان پاره‌های گسستۀ ادبیات و فرهنگ ادبی معاصر نمایان می‌سازد.

معرفی کتاب

برای دیدن بخشی از صفحات کتاب، لینک فایل پی دی اف (pdf) را ببینید.​

 

روزگاری پیش از این در سپیده‌دم پیدایی ادبیات مدرن در ایران، دانش نقد ادبی معیارهای روشنی داشت که به یاری آنها می‌شد به نقد به مثابۀ تمیزدهندۀ سره از ناسره نگاه کرد. طبقه‌بندی‌های ادبی آنگونه که مثلا نزد ملک‌الشعراء بهار دیده می‌شود، پژوهندۀ ادبی را قادر می‌کرد هر اثری را با استفاده از معیارهای ازپیش تعیین‌شده‌ای بررسی کرده و آن را با معیارهای گذشته از آزمون قرون به بوتۀ نقد بگذارد. این در حالی است که در روزگار حاضر، خودآگاهی بشر نسبت به نسبیت آنچه در گذشته حقیقت نامیده می‌شد و کنارگذاشتن منطق استعلایی در برخورد با پدیده‌ها، نقد به شیوۀ مرسوم گذشته را به امری ناممکن تبدیل کرده است.

این کتاب به قصد ارائۀ گزارشی هرچند ناقص از نظریات نگارنده دربارۀ جریان‌ها و پدیده‌های ادبی هم‌روزگارش تدوین شده است. این کتاب ادبیات را فارغ از دوقطبی خوب و بد گزارش کرده و به‌نوعی حاصل جمع تلاش نگارنده را برای دستیابی به روابطی منطقی میان پاره‌های گسستۀ ادبیات و فرهنگ ادبی معاصر نمایان می‌سازد.

کتاب به دو بخش «شعر و نظریه» و «چهره‌های شعر امروز» تقسیم شده است. بخش اول مقالات نظری در زمینه تاریخچه شعر فارسی یا نسبت آن با اندیشه مدرن است و اولین مقالۀ آن به بررسی «جایگاه فرم در موفقیت شعر حافظ» و «خوانش ساختارگرا از شعر حافظ» اختصاص دارد و در مابقی مقاله‌ها به شعر نیما تا اشعار امروز پرداخته شده است بنابراین این کتاب به ارائه گزارشی از نظریات نویسنده درباره جریان‌ها و پدیده‌های ادبی هم‌روزگارش هم پرداخته است که بخش نخست آن به کندوکاوهای نگارنده در مقولات عام ادبی اختصاص یافته و در بخش دوم گزارشی مختصر از پاره‌ای وجوه گفتمان ادبی حال حاضر ایران ارائه شده است.

در بخش دوم کتاب به تعدادی از مهم‌ترین شاعرانی که در دو یا سه دهۀ اخیر کماکان در حال آفرینش شعر هستند و نیز شاعران دهۀ چهل و نسل جدید پرداخته شده است. البته برای این مهم از بین همه شاعران، انتخابی صورت گرفته و کسانی انتخاب شده‌اند که به نظر نگارنده می‌توانستند نمایندۀ جریان‌هایی باشند که در حال حاضر در فضای ادبی کشور وجود دارند و در مورد مجموعه آثار این شاعران در کتاب صحبت و تک‌نویسی شده است. از شاعران دهۀ چهل می‌توان از محمدعلی سپانلو، جواد مجابی، علی باباچاهی، عمران صلاحی و .... نام برد و از شاعران نسل جدید‌تر می‌توان به افرادی همچون شمس آقاجانی، هوشیار انصاری فر و...... اشاره کرد.

این کتاب برای علاقمندان به شعر و شاعری مفید است و مخاطب آن می‌تواند عموم مردم جامعه باشد. در دوران کنونی که جامعۀ دانشگاهی کمتر به نگاه مدرن در شعر توجه نشان داده است، ممکن است این کتاب راهی برای این گروه باشد تا این جریان را بشناسند و این نوع طرز تلقی از ادبیات در دانشگاه‌ها هم راه پیدا کند. در این کتاب نشان داده می‌شود که چگونه در طول کار شاعرانی که از آنها یاد شده است در جاهایی تغییر جهت رخ داده و به مقتضای عوض شدن شرایط و گفتمان اجتماعی، گفتمان شعری شاعران عوض شده است.

فهرست مطالب کتاب:

پیش‌گفتار

جایگاه فرم در موفقیت شعر حافظ

شعر نیما؛ موقعیت تغییر نگاه

نام‌ناپذیر

مفهوم اقتدار در متن ادبی

شاعر و اجتماع در شرایط پسامدرن

درآویختن با مفاهیم جاودانه

محمدعلی سپانلو؛ راوی اسطوره‌های دگرگون

عمران صلاحی؛ دگردیسی تصویر و روایت

رضا براهنی؛ شعر الهام‌بخش، شعر انقلابی

علی باباچاهی؛ شاعر استعاره و تغزل

منوچهر آتشی؛ لحن باستانی عشق

جواد مجابی؛ ابداع جهان‌های شاعرانۀ جدید

هرمز علیپور؛ پرتاب به ناخودآگاه زبان

سهراب سپهری؛ شاعری دارای لحن شخصی

شمس لنگرودی؛ در فاصلۀ دوگونه از شعر

مهرداد فلاح؛ راوی در کوچه‌های پریشانی

عباس صفاری؛ خیال‌پرداز نترس

پگاه احمدی؛ شعر زنانه، شعر پسااستعماری

مهرنوش قربانعلی؛ یک تخیل محافظه‌کار

شمس آقاجانی؛ روایت غیرقطعی

بهزاد خواجات؛ شعری میان دو دنیا

هوشیار انصاری‌فر؛ شاعر منطق تداعی

نظر شما ۰ نظر

نظری یافت نشد.

پربازدید ها بیشتر ...

شکونتلا

شکونتلا

کالی داسه

جهانیان کالی داسه را به نام شاعر «شکونتلا» می‌شناسند. هندیان همواره خود شیفتۀ این اثر بوده‌اند؛ چه د

منابع مشابه بیشتر ...

نفت خام و سراب آبادانی: تجربۀ نفت در ادبیات داستانی مدرن ایران

نفت خام و سراب آبادانی: تجربۀ نفت در ادبیات داستانی مدرن ایران

رؤیا خوشنویس

این کتاب به بازنمایی نفت در ادبیات مدرن ایران، در فاصلۀ دهۀ 1320 تا دهۀ 1390 می‌پردازد. نویسنده تصوی

به جستجوی گلستان: نگاهی به قصه‌های ابراهیم گلستان

به جستجوی گلستان: نگاهی به قصه‌های ابراهیم گلستان

ناستین (آسیه) جوادی

ساختار کلی کتاب بدین‌صورت است که ابتدا به شرح مختصر قصه یا رمان پرداخته شده است؛ سپس شخصیت‌ها به دو

دیگر آثار نویسنده

نشانه‌شناسی و شعر

نشانه‌شناسی و شعر

علیرضا بهنام

در این کتاب نگارنده بر آن است تا به شکلی اجمالی با به‌کارگیری ترکیبی از دو نظریۀ اصلی نشانه‌شناسی به