بانگ خاموش؛ نوشتههایی دربارۀ شاهنامه و فردوسی، مولانا و آثارش
خلاصه
این کتاب در سه بخش دربرگیرندۀ مجموعهای از نوشتارها و مقالات دربارۀ شاهنامه و فردوسی و همچنین مولانا و آثار اوست. نویسنده در کتاب جدید خود کوشیده تا با توجه به تجربیاتش در حوزه تألیف و ترجمه، به نکاتی دربارۀ فردوسی و اثر سترگ او شاهنامه و همچنین مولانا و مثنوی اشاره کند.معرفی کتاب
برای دیدن بخشی از صفحات کتاب، لینک فایل پی دی اف (pdf) را ببینید.
این کتاب در سه بخش دربرگیرندۀ مجموعهای از نوشتارها و مقالات دربارۀ شاهنامه و فردوسی و همچنین مولانا و آثار اوست. نویسنده در کتاب جدید خود کوشیده تا با توجه به تجربیاتش در حوزه تألیف و ترجمه، به نکاتی دربارۀ فردوسی و اثر سترگ او شاهنامه و همچنین مولانا و مثنوی اشاره کند.
بخش اول کتاب که به شاهنامه و فردوسی اختصاص دارد، دربرگیرندۀ هشت نوشتار است. نویسنده در بخشی از این کتاب به ترجمههایی که از شاهنامه در سالهای متمادی به زبانهای مختلف صورت گرفته، میپردازد و معتقد است ترجمه شاهنامه به زبانهای اروپایی سبب شد تا این اثر شهرتی عالمگیر یابد و در نظر اهل فن، به عنوان یک شاهکار ادبی معرفی شود.
در بخشی از اولین نوشتار این بخش میخوانیم: «شاهنامه با آنکه از نظر صور خیال ترجمهناپذیر است، محتوای آن طوری است که تاکنون به بسیاری از زبانها ترجمه شده است. اصولی که فردوسی خود بدانها معتقد بوده، پنج اصل است که در جایجای شاهنامه تکرار شده است. ترکی زبانی است که 12 ترجمه از شاهنامه از آن زبان در دست است. شاهنامه در دربار پادشاهان ترک خوانده میشد. دانشوران ترک، فردوسی را بزرگ میداشتند. شریف معروف به شریفی از شاعران سدۀ دهم هجری شاهنامه را در بحر هزج مسدّس (مفاعیلن مفاعیلن مفاعیل یا فعولن) به ترکی ترجمه کرده است».
«اما از روزی که شاهنامه به زبانهای اروپایی ترجمه شده، با آنکه دقایق و ظرایف فکری و هنری شاهنامه در ترجمه انتقالپذیر نبوده، ادبشناسان اروپایی پیامهای انسانی و لطایف اندیشۀ فردوسی را نیک دریافتهاند و آن را از شاهکارهای ادبی و فکری جهان شمردهاند. یان ریپکا، خاورشناس نامدار چک، دربارۀ شاهنامه نوشته است: «حقیقتی مسلّم است که در پهنۀ گیتی هیچ ملّت دیگری دارای یک چنین حماسۀ با عظمتی نیست که مشتمل بر تمام سنّتهای تاریخی وی از دوران تاریک اساطیر تا اواسط سدۀ هفتم باشد».
بخش دوم کتاب با سیزده نوشتار اختصاص به مولوی و آثار او بهویژه مثنوی دارد. در این بخش نویسنده افزون بر اشارهای به زندگی و حیات و ممات شمس تبریزی و حسامالدین چلبی، به ارتباط مولانا و شمس تبریزی نیز نظری افکنده است. در قسمتی از نوشتار «مولوی و آثار او» دربارۀ مولانا میخوانیم: «مولانا با دیروز و فردا کاری ندارد. او انگشت روی نقطههایی میگذارد که از آغاز انسان اولیه روی آن نقطهها اندیشیده است، امروز هم میاندیشد. میتوان این اندیشهها را مشترکات اندیشۀ بشری نامید. آنچه بشر دیروز را خوشحال یا غمگین میکرد، امروز هم به قدرت خود باقی است. مولانا آن نقطهها را شناخته است. مگر جدیدترین حرفی که ما امروز میزنیم، گفتگوی تمدنها نیست؟ مولانا این گفتگو را از قرن هفتم آغاز کرده است. داستانهایی که از زندگی مولانا نقل شده است که نشان میدهد که وی در قرن هفتم با کشیشان مسیحی و خاخامهای یهودی نشست و برخاست داشته و احترامآمیز با آنان رفتار میکرده است». (ص 259)
بخش سوم این کتاب با نه نوشتار اختصاص به مباحثی پیرامون مکاتب عرفانی و مباحثی از این قبیل دارد. در این بخش سه نوشتار نیز به یونس امره اختصاص داده شده است.
فهرست مطالب کتاب:
دربارۀ این اثر
* بخش اول:
گویی شاهنامه تاریخ همۀ ملتهاست
تاریخ نظم شاهنامه
حکیم طوس و شاهنامه
فردوسی، شاهنامه و پیام آن
عفت بیان در شاهنامۀ فردوسی
لغت شاهنامه
شاهنامۀ بُنداری
فرامرزنامه
* بخش دوم:
بازبینی مکتوبات مولانا جلالالدین بلخی و نقد نقدهای آن
بازتاب محیط جغرافیایی در زبان و بیان مولانا
بگذارید شمس تبریزی باشد
حسامالدین چلبی و جایگاه او
حیات و ممات شمس
دربارۀ دیوان کبیر
گفتم ز کجایی تو؟
مثنوی
مثنوی و اسلوب آن
مولانا جلالالدین و شمس تبریزی
مولوی و آثار او
نشان برخی اندیشههای تصوف ایرانی، بهویژه مثنوی در اندیشههای مهاتما گاندی
فراسوی افسانه و افسون
* بخش سوم:
حاجی بکتاش ولی و طریقت بکتاشیه
سبک بیان ملاصدرا در رسالۀ سه اصل
شیعیان و بکتاشیان در قرن دهم / شانزدهم
فرهنگ اصطلاحات شیخ اشراق
صوفیان نخستین در ادبیات ترک
یونس امره و شطحیهگونۀ او شرح نیازی مصری بر آن
شرح نطق یونس امره
یونس امره بر سر خوان مولوی و سعدی
دربارۀ سیرت شیخ ابوبکر عبدالله بن خفیف شیرازی
پربازدید ها بیشتر ...
گزارشهایی دربارۀ مختصر عملیاتی در جنوب ایران: رویارویی نظامی بریتانیا و ایل قشقایی در بهار و تابستان 1918 م/ 1336 هـ.ق
سر پرسی سایکس، کلنل ای.اف. اورتون و دیگرانآنچه در این کتاب آمده، مجموعهای از گزارشهای فرماندهان بریتانیایی رشتهعملیاتی است که در بهار و تاب
ایل بختیاری در دورۀ قاجار
آرش خازنیموضوع این کتاب تأثیر متقابل حکومت و ایل در حاشیۀ ایران در دورۀ قاجار است. بررسی تاریخ اتحادیۀ ایلی ب
منابع مشابه بیشتر ...
کارنامۀ فیاض: مجموعۀ آثار دکتر علیاکبر فیاض به انضمام مقالهها و یادداشتها دربارۀ او، اسناد و تصاویر
به کوشش سلمان ساکت با همکاری اعظم رمضانی کامهعلیادکتر علیاکبر فیاض یکی از بنامترین چهرههای علمی و فرهنگی خراسان در صدسال اخیر است. او با وجود عمر
نام ها و یادها: تحشیهای بر آدمها و کتابها
ناصر علیخواه به کوشش مونا علیخواهعلیخواه در این كتاب، تحشیههایی بر مهمترین آدمها و كتابهای زندگیاش زده و با هر حاشیهنویسی، خوان
دیگر آثار نویسنده بیشتر ...
برگهای بادآورده؛ نوشتههایی دربارۀ مولانا و آثارش
توفیق هـ. سبحانیاین کتاب دربرگیرندۀ نوزده مقاله و نوشتار در موضوعات گوناگون است که همه دربارۀ مولانا جلالالدین محمد
کلیات شمس تبریزی؛ مولانا جلال الدین محمد مولوی بلخی (دو جلد)؛ براساس تصحیح بدیع الزمان فروزانفز
به کوشش توفیق هـ. سبحانیاین کتاب براساس نسخهای با تصحیح و حواشی مرحوم استاد بدیعالزمان فروزانفر تدوین شده که بین سالهای 1
نظری یافت نشد.