دانشگاه در قرون وسطی
خلاصه
این کتاب اثری موجز ولی جامع از سیر تحول شکل‌گیری دانشگاه‌ها در غرب از ابتدای قرن سیزدهم تا پایان قرن پانزدهم است.معرفی کتاب
برای دیدن بخشی از صفحات کتاب، لینک فایل پی دی اف (pdf) را ببینید.
دانشگاه‌های قرون وسطی، به منزلۀ یکی از اصلی‌ترین تأسیسات تمدن غزبی این دوره، مدت‌ها مورد توجه مورخان بوده است. در واقع دوران باستان فاقد این نهادها بود؛ نهادهایی که به روشنی تعریف شده‌اند، به‌شدت سازمان‌یافته‌اند و طی سه قرن، شبه انحصارگونۀ مشخصی از آموزش و تا حد زیادی فرهنگ را بر عهده گرفته‌اند؛ همه یا تقریباً همۀ آنچه در حوزۀ الهیات، فلسفه، حقوق، علوم و ... به وجود آمد، در دانشگاه‌ها شکل گرفته‌اند.
رئیس و معلمان این مدارس عموماً جزء رؤسای کشیشان کلیسا بودند. در این مدارس هفت صنایع فکری تدریس می‌شد که پایۀ آموزش بودند و الهیات در پایان آنها بود. این هفت صنعت به دو بخش تقسیم می‌شد: یکی صنایع ثلاثی شامل دستور زبان، فن جدل، فن خطابه و دیگری صنعت رباعی شامل ریاضیات، هندسه، موسیقی و نجوم. این طبقه‌بندی در سراسر قرون وسطی ادامه داشت.
در تأسیس دانشگاه‌ها هم پاپ‌ها نقش داشتند و هم امپراتورها. در واقع پاپ‌ها در توسعۀ دانشگاه‌ها نقش تعیین‌کننده‌ای بازی کردند. احکام پاپ‌ها کاملاً در راستایی بود که دانشگاهیان می‌خواستند. مقام پاپ انحصار کلیسا را در زمینۀ آموزش و اعطای لیسانس را از نظر حقوقی نگه داشت و برای تأسیس هر «دانشگاه عمومی» جدید فرمان پاپ لازم بود.
دولت‌ها نیز امتیازاتی را برای دانشگاه‌ها فراهم آوردند؛ زیرا دانشگاه‌ها برای شهرهایی که آنها را می‌پذیرفتند حیثیت و ثروت به همراه می‌آوردند. دانشگاه‌ها می‌توانستند برای حکومت حقوق‌دانانی کیفی را که با تحصیل حقوق روم تربیت می‌شدند، فراهم آورند. آنها بیش از هر کسی طرفدار حاکمیت دولت در مقابل رعایای بزرگ، کمون‌ها و پاپ بودند.
دانشجویان از قشرهای مختلف بودند؛ از جمله قشر خرده‌اشرافی، بورژوازی و دهقانان مرفه، عده‌ای دانشجویان حقوق که متعلق به خانواده‌های ثروتمند و اشرافی بودند. در کنار این دانشجویان، دانشجویان فقیر هم وجود داشتند.
قرون چهارده و پانزدهم دورۀ فراموش‌شدۀ تاریخ دانشگاه است. این قرون در حیطۀ نهادها و سازمان آموزش قرن سیزدهم را تکرار کردند. البته دانشگاه‌ها نهادهای کلیسا باقی ماندند. گرچه برخی امتیازات کلیسایی دانشگاهیان توسط مقامات دولتی کاهش یافت. در این دوره نسبت لاییک‌ها میان استادان و دانشجویان افزایش یافت؛ به‌ویژه در دانشگاه‌های ایتالیا و جنوب فرانسه.
این کتاب اثری موجز ولی جامع از سیر تحول شکل‌گیری دانشگاه‌ها در غرب از ابتدای قرن سیزدهم تا پایان قرن پانزدهم است. این اثر نشان می‌دهد دانشگاه‌ها از درون مدارس وابسته به کلیساهای جامع بیرون آمدند که در ابتدا در دو شهر مهم پاریس و بولون متمرکز بودند. در کنار این مدارس وابسته به کلیسا، مدارس لاییک هم بودند که فقط در ایتالیا دوام آوردند.
فهرست مطالب کتاب:
دیباچۀ پژوهشکده
پیش‌گفتار مترجم
مقدمه
بخش اول: تولد و تأیید دانشگاه‌ها (قرون دوازدهم و سیزدهم)
فصل اول: تولد دانشگاه‌ها
فصل دوم: دانشگاه‌ها همچون صنوف
فصل سوم: مسائل و چالش‌های قرن سیزدهم
بخش دوم: پایان قرون وسطی (قرون چهاردهم و پانزدهم): زوال یا تغییر شکل
فصل چهارم: دانشگاه‌ها و کلیسا
فصل پنجم: دانشگاه‌ها و دولت‌ها
فصل ششم: دانشگاه و جامعه
نتیجه‌گیری
نمایه
پربازدید ها بیشتر ...
مطالعات ادبی هرمنوتیک متن‌شناختی
مهیار علویمقدمتأویل و رویکرد هرمنوتیکی، باعث افزایش بهره‌گیری هر چه بیشتر خواننده از ارزش‌های شناخته‌نشدۀ متن می‌ش
پابرهنه در برادوی: زندگی و آثار نیل سایمون
مجید مصطفوینیل سایمون (1927 ـ 2018) یکی از پرکارترین، موفق‌ترین و محبوب‌ترین نمایشنامه‌نویسان جهان و یکی از بهت
منابع مشابه
مجموعه مقالات اولین همایش ملی مطالعات فرهنگی و اجتماعی آموزش عالی، علم و فناوری؛ یادمان دکتر محمدامین قانعی راد
جمعی از نویسندگان به کوشش حسین میرزاییدر این کتاب 41 مطلب تخصصی گرد آمده و زوایای متعدد مطالعات فرهنگی و اجتماعی آموزش عالی، علم و فناوری
نظری یافت نشد.