معرفی کتاب

برای دیدن بخشی از صفحات کتاب، لینک فایل پی دی اف (pdf) را ببینید.​

سفر به معنای حرکت است از نقطه‌ای پیدا به نقطه‌ای ناپیدا به شرط آنکه آغاز و پایان سفر و مسیر رفتن مشخص شده باشد. آدمی از «رهگذر سفر، از آنچه می‌هراسد، رهایی می‌یابد و به آنچه میل دارد، نائل می‌شود». این ویژگی برای سفر، نکتۀ مهمی است که فیض کاشانی شاعر، عارف و حکیم دورۀ صفوی نیز بدان اشاره دارد. بر این اساس سفر بازگیرنده و بازدنده است: هراس و اضطراب را از مسافر می‌ستاند و به جای آن، محبوب و مطلوب وی را می‌نشاند. سفر به انسان می‌آموزد چگونه از ناهنجاری‌هاو ناخوشایندی‌ها بپرهیزد و آنچه را که مایۀ کمال و خرسندی است، جایگزین کند.

نخستین پرسشی که در ذهن خوانندۀ این کتاب ایجاد می‌شود، آن است که چرا یک نویسندۀ متخصص سنجش از دور، این کتاب را نوشته است؟ آن هم به گونه‌ای که همانند دیگر کتاب‌های علمی‌اش، آنچنان منسجم، وابسته و همگن به نظر نمی‌آید؟ و اینکه چرا خواننده را بر سر دوراهی‌های مختلفی قرار می‌دهد؟ گرچه این کتاب اثری عاشقانه نیست؛ اما به گفتۀ نویسنده نوشتن حتی یک سطر آن بدون عشق ممکن نبود؛ حکایتی غم‌انگیز با پایانی شورانگیز است. گرچه این اثر سنجش از دور نیست، اما درک دورسنجی است. سفرنامه نیست، اما نامۀ سرگشاده‌ای از سفر است. کتابی با رویکردی که بر اساس تأمل بر سر دوراهی‌هاست.

این کتاب جستارهایی است از تفاوت اندیشه‌ها در جهان. این کتاب مرزی است بین یک تجربه فردی و یک مقاله علمی و همین امر کتاب را جذاب کرده است. این کتاب روایتی است از تجربیات و احساسات انسانی. نویسنده با نگاهی جهان‌شمول احساسات و اندیشه‌ها آدمی را بررسی می‌کند. این کتاب تجربه‌ای متفاوت از تفکرات و نیازهای انسانی را به خواننده منتقل می‌کند.

نویسنده در این کتاب، با گزارش‌هایی از این‌سوی خشکی تا آن‌سوی آب می‌گوید! در واقع دوراهی این‌سوی آب و آن‌سوی خشکی را مطرح می‌کند. می‌خواهد از خشکی بگوید برای آنکه آن‌قدر خشک نباشیم که آب از انگشتان‌مان نچکد. می‌خواهد از دریا بگوید به این امید که آن‌قدر خشک‌بخت نباشیم که اگر آب از سرمان گذشت، تر نشود. آن‌قدر که از نرمی آب می‌گوید، از سختی خشکی نمی‌گوید؛ زیرا سختی خشکی را توان مقاومت در برابر نرمی آب نیست، چون نرمی بر سختی چیره می‌شود پس از نرمی دل می‌گوید؛ چراکه نرمی دل را کسی قیمت ننهاده. اگر از آب زیاد گفته ‌است برای آن است که آب‌گونه باشیم و هر چه پلیدی است بشوییم. ماهیان با خشکی در جنگ‌اند. ما هم اگر در خشکی گرفتاریم و از آب دور، دست‌کم مانند آب و آیینه‌سان باشیم، یعنی هر چه ندیدیم، نگوییم و هر چه دیدیم، همان را گوییم و در یک کلام دروغ نگوییم. مانند آب، روان و چون چشمه زلال باشیم تا بتوانیم در نهر عشق به سوی معشوق سرازیر شویم. این آب است که می‌داند آبادانی کجاست و به سوی آن می‌رود؛ زیرا آب، مایۀ حیات است.

فهرست مطالب کتاب:

سپاسگزاری

سرسخن

پیش‌گفتار

کتابی با عنوان خیلی دور، خیلی نزدیک

دوراهی‌ها

گزارش‌ها

یادداشت‌های پراکنده

گفتگوها

آبشخورها