معرفی کتاب

برای دیدن بخشی از صفحات کتاب، لینک فایل پی دی اف (pdf) را ببینید.​

رابیندرانات تاگور فیلسوف، شاعر و نویسندۀ هندی در سال 1311 خورشیدی به ایران سفر کرد. او در روز 24 فروردین ماه به دعوت وزارت فرهنگ از طریق بوشهر وارد ایران شد و به ترتیب چند روزی را در شهرهای بوشهر، شیراز، اصفهان و تهران گذراند و در این سفر به دیدار آرامگاه حافظ، سعدی، تخت جمشید، مساجد بزرگ اصفهان و ساختمان مجلس شورای ملی رفت. او در گردهمایی‌ها و مجالس متعددی در تهران شرکت کرد. در این سفر پراتیما دیوی عروسش، چاکراوارتی منشی‌اش، جلال‌الدین کیهان سرکنسول ایران در بمبئی، دینشاه ایرانی رئیس انجمن زرتشتیان در بمبئی و عبدالحسین سپنتا به عنوان مترجم او را همراهی می‌کردند.

مطبوعات آن زمان به تفصیل به چگونگی این سفر و برنامه‌های هیئت همراه پرداختند. روزنامۀ اطلاعات یکی از مهم‌ترین جرایدی بود که مطالب زیادی در این روزها منتشر می‌کرد. تاگور در خطابه‌هایش به وحدت نژادی و فرهنگی دو ملت ایران و هند پرداخت و به تجلیل از مقام شاعری حافظ و سعدی سخنانی ایراد کرد.

تاگور و همراهانش حدود 34 روز در ایران بودند و پس از عبور از مسیر قزوین، همدان و کرمانشاه عازم بغداد شدند. صنوف مختلفی از مردم حضور تاگور را گرامی داشتند. در این سفر شعرا و ادبای نام‌آور ایرانی با قلم خود تاگور را ستودند و از او تجلیل کردند. کسانی همچون علی اکبر دهخدا، ملک‌الشعرای بهار، رشید یاسمی، لطفعلی صورتگر، عبدالحسین سپنتا و .... قطعات منظومی در بزرگداشت او سرودند. در این کتاب بخشی از این سروده‌ها آورده شده است.

پس از بازگشت تاگور به هند بنا بر تقاضای او، استاد ابراهیم پورداود در همان سال 1311 به هندوستان سفر کرد تا در دانشگاه تاگور به تدریس تمدن ایران باستان و زبان پهلوی بپردازد.

در این کتاب ابتدا زوایای مختلف سفر تاگور به ایران بررسی شده است. در این بخش دربارۀ ملاقات‌های تاگور، اولین کنفرانس او، حضور او در شهرهای مختلف، ملاقات با شاه و .... مطالبی آورده شده است. در بخش بعدی کتاب با عنوان «پیوست‌ها» چهار نوشتار آورده شده که به ترتیب دربارۀ کنفرانس‌های دینشاه ایرانی، تدریس تاگور در شانتی نیکتان، یکصدمین سال تولد تاگور در ایران و بخشی از اسناد مربوط به تألیف کتابی توسط تاگور دربارۀ ایران اشاره شده است. در بخش بعدی نیز اشعاری که توسط نام‌آوران ایرانی در تجلیل از تاگور سروده شده بود، آورده شده است. در پایان نیز ضمن اشاره‌ای به اسناد سفر تاگور به ایران، بخشی از عکس‌های این سفر ضمیمۀ کتاب گردیده است.

فهرست مطالب کتاب:

* پیش‌گفتار

* سفر تاگور به ایران

تاگور در بوشهر

تاگور در شیراز

تاگور در اصفهان

تاگور در تهران

دیدار با رضاشاه

ملاقات‌های تاگور

اولین کنفرانس تاگور

جشن‌ها

خروج تاگور از ایران

بخشی از سفرنامۀ تاگور

گزارش‌هایی از سفر تاگور

* پیوست‌ها

کنفرانس دینشاه ایرانی

تدریس در شانتی نیکتان

یکصدمین سال تولد تاگور در ایران

کتابی که هیچ وقت نوشته نشد

* اشعاری دربارۀ تاگور

تجلیل از تاگور/ رشید یاسمی

خوش آمدی رابیندرانات/ علی اکبر دهخدا

هدیۀ تاگور/ محمدتقی بهار

به رابیندرانات تاگور/ لطفعلی صورتگر

شبی تاریک در شانتی نیکتان/ عبدالحسین سپنتا

* اسناد سفر تاگور به ایران

* عکس‌های سفر تاگور به ایران

* منابع