کتابخانه تخصصی ادبیات

۱۴۴۹

۳۵۱

فصل‌نامۀ فرهنگی، هنری، ادبی و تاریخی استارباد، سال پنجم، تابستان 1398، شمارۀ 14

پدیدآور: جمعی از نویسندگان به مدیرمسئولی و صاحب‌امتیازی علی بایزیدی ناشر: -تاریخ چاپ: ۱۳۹۸مکان چاپ: گرگانتیراژ: -شابک: -تعداد صفحات: ۸۸

مجموعه مقالات یادنامه‌ها کریم‌الله قائمی شعر فارسی معاصر داستان کوتاه گفتگوها نشریۀ «استارباد»

خلاصه

چهاردهمین شماره از فصل‌نامۀ فرهنگی، هنری، ادبی و تاریخی «استارباد» با پرونده‌ای برای شاعر و پژوهشگر فرهنگ عامه، گویش‌های محلی و رمزی سرزمین گرگان، کریم‌الله قائمی منتشر شده است.

معرفی کتاب

برای دیدن بخشی از صفحات کتاب، لینک فایل پی دی اف (pdf) را ببینید.

در ابتدای این شماره و پس از یادداشت سردبیر که دربارۀ تغییر نام استان گلستان است، یادنامه‌ها آورده شده است. در ابتدا یادنامۀ حسینعلی ملاح آمده است. زندگی و هنر این استاد موسیقی استان گلستان در این نوشتار در چند مضراب آورده شده است. به مناسبت درگذشت دو چهرۀ نام‌آشنای گرگان، یعنی محمدابراهیم قاضی و فرهاد واثقی، در ادامه یادداشتی آمده است. یاد غلام مینایی با نگاهی به تاریخچۀ نقالی در گرگان زنده نگه‌داشته شده است.

موسی زارع‌پور کافه‌اش در سال‌های پایانی دهۀ چهل و دهۀ پنجاه پاتوق شاعران نوگرا و جریان‌های شعر نوگرای معاصر بود. یاد او در نوشتاری با عنوان «موسی «ده فرمان» قهوه‌چی» گرامی داشته شده است.

در بخش شعر معاصر این شماره اشعاری از عبدالرحمن فرقانی‌فر، علی‌اکبر طوسی، زنده‌یاد سعید حامد، حمید امامی‌نیا، خدیجه محمودی و .... آورده شده است. همچنین داستان‌های کوتاه «اتوبوس شلوغ» نوشتۀ مانلی گلدسته، و «کادوو [زالو]» اثر سیدمحمد میرموسوی در این شماره آمده است. نیز بخشی از سفرنامۀ محمدحسن سالمی با عنوان «از سمرقند تا بخارا» زینت‌بخش این شماره است.

«رگ خواب» سومین اثر سینمایی حمید نعمت‌الله با سناریویی از همسرش خانم معصومه بیات، فیلمی است به سبک رئالیسم سوسیالیستی که در ابتدای تیراژ به داریوش مهرجویی، مهم‌ترین فیلم‌ساز این سبک تقدیم شده است. نقد این فیلم در این شماره توسط نویدرضا هاودی استرآباد صورت گرفته است. گفتگو با رضا پورتراب‌زاده بازیگر و کارگردان تئاتر گرگانی نیز در این شماره انجام شده است.

تمیشه نام شهری کهن در مرز دو سرزمین گرگان و مازندران است. تاریخ این شهر از آن‌روی مهم و ارزشمند است که تاکنون کتابی دربارۀ این شهر نوشته نشده و تاریخ‌نگاران نیز در کتاب‌هایشان درگاهی را ویژۀ آن نکرده‌اند. زنده‌یاد دکتر جمشید قائمی، استاد فقید تاریخ دانشگاه آزاد اسلامی شهر ری برای نخستین بار با واکاوی نوشته‌های باستانی و نوشتارهای کهن کتابی دربارۀ این شهر با عنوان «تاریخ شهر تمیشه» نگاشت که در این شماره معرفی شده است.

نشست هفتگی خانۀ ادبیات داستانی گرگان در اردیبهشت 1398، به بزرگداشت و یادمان استاد سیدحسین میرکاظمی، داستان‌نویس نامدار گرگانی اختصاص داشت. گزارشی از این نشست و نوشتارهایی دربارۀ او در این شماره آمده است.

بخش پایانی این شماره اختصاص دارد به پرونده‌ای برای کریم‌الله قائمی، شاعر، پژوهشگر تاریخ، فرهنگ و زبان‌های محلی و رمزی سرزمین گرگان که به مناسبت هشتادمین سال‌روز تولد ایشان صورت گرفته است. در این پرونده افزون بر بررسی زندگی‌نامه و آثار قائمی، متن گفتگوهای پراکنده با او دربارۀ فرهنگ واژگان گرگانی نیر آورده شده است. همچنین نوشتارهایی از دوستان و ارادتمندان ایشان دربارۀ آثارشان آورده شده است.

فهرست مطالب این شماره:

تابش روزنه‌های امید در اصلاح نام گلستان

یادنامۀ حسینعلی ملاح

درگذشت محمدابراهیم قاضی و فرهاد واثقی

تاریخچۀ نقالی در گرگان و یادنامۀ غلام مینایی

داستان «موسی ده فرمان» قهوه‌چی

شعر معاصر

اتوبوس شلوغ (داستان)

کادوو (داستان)

تقویم من و شهرداری (دل‌نوشته)

رنج‌های من (قسمت دوم)

روان در پی جوی مولیان