معرفی کتاب

برای دیدن بخشی از صفحات کتاب، لینک فایل پی دی اف (pdf) را ببینید.​

نشانه‌شناسی دانشی است که به خوانش نشانه، نماد، زبان‌ها، رمزها و فرآیندهای آن می‌پردازد. رولان بارت می‌نویسد که نشانه‌شناسی دانش ارزش‌هاست. اما نماد یا سمبل عبارت از به کار بردن نشانه‌هایی در معانی و مفاهیم گوناگون است؛ همان‌گونه که معنا مفهومی است که یک نشانه بیانگر آن است. به عبارتی دیگر نماد، نشانه، مفهوم و آواشناسی و معنا پیوند تنگاتنگی با هم دارند. انسان‌های نخستین برای درک زندگی، طبیعت، مرگ، باران، تندباد، بیماری، شب و روز، آسمان، ستاره‌ها، خورشید و .... برای خود معانی، نشانه و باورهایی ساخته بودند و برخی از این نمادها، نشانه‌ها، باورها و معانی تا زمانه ما باشندگی دارند.

یگان شمارش و شمارگان در روزگار کهن، نه‌تنها برای شماردن به کار می‌رفت، بلکه بن‌مایه‌ای معنی، نماد و نشانه برای انسان‌ها داشت. برخی از شماره‌ها فراتر از یک شماره کاربرد داشتند، چه در مفاهیم سیاسی، فلسفی و چه در ریاضیات و ستاره‌شناسی و چه در تاریخ و اسطوره‌شناسی.

صفر، یک، دو، سه، چهار، پنج، شش، هفت، هشت، نه، یازده، دوازده، سیزده، بیست، بیست‌ویک، بیست‌ودو، بیست‌وچهار، سی، سی‌وشش، چهل، هفتاد، هفتادودو، هشتاد، صد، هزار، ده هزار از این شماره‌ها هستند.

بازنمایی واکاوی شماره‌ها از دیرباز تاکنون کانون توجه اندیشمندان، ستاره‌شناسان، فیلسوفان و .... بوده و هست. جالب‌تر اینکه اقوام، تیره‌ها و فرهنگ‌های گوناگون در این‌باره یا با هم پیوندهایی دارند یا از هم وام‌گیری کرده‌اند. برای مثال اشوزرتشت به همراه 72 تن از یارانش در آتشکده بلخ به دست لشکر توربراتوش تورانی کشته می‌شوند. در رویداد کربلا نیز حسین به علی (ع) به همراه 72 تن از یارانش به دست لشکر ابن زیاد به شهادت می‌رسند. یا دوازده ماه سال که در بیشتر کشورها یا اقوام یکی هستند، تنها نام‌هایشان با هم متفاوت است. افلاطون برای دانش شمارگان جایگاهی بسیار بلند از شناخت و آگاهی می‌دید و شماره‌ها را گوهر هماهنگ‌کننده میان کیهان و درون انسان می‌دانست. فیثاغورس و بویتیوس نیز باوری همانند افلاطون داشتند. فیثاغورس گفته بود که جهان را شماره‌ها اداره می‌کنند.

در اندیشۀ آزتک‌ها، شماره‌ها دارای فرهمندی کیهانی هستند. هر یک از شماره‌ها به خدایی، به رنگی، به جایگاهی در کهکشان‌ها و به شومی و خجستگی روزها بستگی داشتند. مارتین قدیس می‌گفت: شمارگان تنها آشکاره‌های ریاضی نیستند، بلکه پایه‌های جاودان حقیقت و راستی هستند. شمارگان اندیشه‌ها و چگونگی را نمایان می‌کنند. چینی‌ها در واکاوی شمارگان به جستجوی کلید هماهنگی میان جهان مهین و جهان کهین و هماهنگی میان قوانین کشور با قوانین آسمانی می‌پرداختند.

پ. ان. کو رخدادنگار روزگار خاقان یائو، دانش بازنمایی شمارگان را در مینگ دانگ (زیچ‌خانه) به دو دسته هی و هو بخش می‌کند، جهان کوچک (زمین) و جهان بزرگ (کیهان بی‌کران).

در برخی قوم‌های آفریقایی، افراد شمار همسران یا فرزندان یا دام‌های خود را به کسی نمی‌گفتند؛ زیرا شمارگان را دارای روح، رازآمیز، آن‌جهانی و نادیدنی می‌پنداشتند. شمارگان و یگان شمارش همچنین در پیشرفت و دگرگونی زندگی آدمی نقش پررنگی داشته‌اند؛ از ترکیب مواد شیمیایی، گیاهی تا دارو، و از رصد ستارگان و اباختران (سیارات)، هندسه، ریاضی، آمار، فیزیک، شیمی، تاریخ‌نگاری، زایش و مرگ تا شمارش فاصله میان شهرها، کشورها و از محاسبه سرمایه تا اندازه‌گیری میعانات نفتی و گازی، و از حسابداری و آمار تا ورزش و زمان‌سنجی، همه و همه با دانش حساب و شماره‌ها انجام گرفته است و نه‌تنها از نگاهی کمّی، بلکه از نگاه کیفی بر زندگی و آفرینش تأثیر بسزایی داشته است.