شرقشناسی هالیوود؛ تحلیل روایت پسااستعماری مسلمانان در دنیای هالیوود
خلاصه
نویسنده در این کتاب به دنبال پاسخ به این پرسش است که بازنمایی ملل شرق، خصوصاً اسلام و مسلمانان در سینمای هالیوود چگونه رخ میدهد و این بازنمایی در حوزههایی همچون «جنسیت و زنان مسلمان»، «قومیت و نژاد»، «سیاست و اسلام سیاسی» و «هراس، ترور و وحشت» چگونه دنبال شده است.معرفی کتاب
برای دیدن بخشی از صفحات کتاب، لینک فایل پی دی اف (pdf) را ببینید.
جهان روایتها منقطع از جهان انسانی نیست. روایتها و انسانها در رابطهای دیالکتیکی با یکدیگر معنا را میسازند و ساختارهای معنایی و روایی را تعین میبخشند. از وجهی باید گفت که ساختارهای روایتی نه از قبل موجود بودهاند و نه از منظری دیگر، صرفاً ساختۀ انسان هستند. بااینحال، آنها اتفاقی نیستند و در ساختارهایی از معنا مرتباً در حال تجربه و تغییر بوده و به زندگی انسانها معنا میبخشند. بنابراین قابلیت شناخت دارند، هرچند که «زمان» بر آنها عارض است و فهمِ زمانمند روایتها کار علمی را دچار مشکل میکند. زیرا انباشت تجارب زیسته هر لحظه امکان گونهای از فهم را ممکن میسازد که زمانمند است. اما این توضیح هرگز بدین معنا نیست که انسان قدرت مداخله در ساختار روایتها را ندارد، بلکه گروهی از انسانها میتوانند از هنر داستانپردازی و روایتگری بهره برند و جلوۀ روایت خود را فزونی دهند و در برابر دیگر روایتها توفیق بیشتری داشته باشند.
برای ارایۀ قدرتمند روایتهای برگزیده، سینما ساختاری هنری دارد که منشأ آن قدرت و ایدئولوژی است. تقابلهای روایی عرض اندام میکنند و آنکه در جایگاه قدرت است روایتی از مفاهیم بشر ارایه میکند که در تداوم سلطۀ خود باشد. در شکلگیری روایتها، مفهوم سلطه نیز هنگامی معنا مییابد که با مفهوم «انحصار» همراه باشد. به نظر میرسد که روایتهای سینمایی هالیوود واجد چنین معنایی باشد. در این صورت، روایتهای اکثریت در برابر روایتهای «اقلیت» جنسیتی و اقتصادی و نژادی و قومی قرار میگیرد و یک روایت خاص از معنای انسان و جهان ارائه میشود. روایتهای سینمای هالیوود از اسلام و مسلمانان در همین قالب قابل فهم است.
نویسنده در این کتاب به دنبال پاسخ به این پرسش است که بازنمایی ملل شرق، خصوصاً اسلام و مسلمانان در سینمای هالیوود چگونه رخ میدهد و این بازنمایی در حوزههایی همچون «جنسیت و زنان مسلمان»، «قومیت و نژاد»، «سیاست و اسلام سیاسی» و «هراس، ترور و وحشت» چگونه دنبال شده است. بنابراین مجموعهای از دلایل تاریخی شکلگیری تصویر مسلمانان را مورد اشاره قرار داده و مبانی نظری نظریه بازنمایی، نظریه روایت و مطالعات انتقادی در حوزه شرقشناسی و مطالعات پسااستعماری را بررسی کرده است. این کتاب نشان میدهد که نگاه به مسلمانان بهعنوان «دیگری» از دانش شرقشناسی ناشی میشود؛ اما وقایعی مانند واقعه ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ نیز نقطه عطفی در رویکرد اسلامهراسانه تمدن غربی محسوب میشود. نتایج تحلیل روایت چهار فیلم «در سرزمین خون و عسل»، «ملکۀ صحرا»، «حرارت جاوا» و «غیرقابل درک» نیز بازنمایی دانش شرقشناسی، تحولات تاریخی و سیاستهای کنونی ایالات متحده را در سینمای هالیوود را نشان میدهد، اما وضعیت بازنمایی مسلمانان در سینمای هالیوود، نسبت به سالهای گذشته وضعیت متفاوتی یافته است.
توجه به قومیتهای متنوع مسلمانان به غیر از اعراب، پیچیده شدن روایتهای داستانی و شخصیتهای مسلمان در فیلمها، نقد حاکمان و حکومتهای مسلمان و توجه به درخواستهای سیاسی و اجتماعی مسلمانان، از جمله مواردی است که در سالهای اخیر در سینمای هالیوود بدان توجه شده است. همچنین نویسنده در این کتاب معتقد است که فیلمهای اخیر، از روایتهای ساده و کلیشهای از مسلمانان فاصله گرفتهاند و مسلمانان را در روایتهایی محکوم میکنند که با استدلال همراه است.
نویسنده در این کتاب اعتقاد دارد که ذهنیت شرقشناسانه، سیاست «اسلامهراسی» در رسانهها را شکل میدهد و این سیاست نیز بهعنوان عنصری محوری، جریانهای اجتماعی و سیاسی جهان اسلام را مورد هدف قرار داده است. بنابراین مسئله اصلی این کتاب این است که روایت از اسلام و مسلمانان در سینمای هالیوود، با توجه به سیاستهای راهبردی ایالات متحده و پیشینه تاریخی دانش شرقشناسی چگونه بازنمایی میشود؛ زیرا فرض این است که روندهای بازنمایی متوقف نمیشوند و روایت کماکان ادامه دارد.
بنابراین این کتاب با «تحلیل روایت پسااستعماری فیلم» به شناسایی روایتهای هالیوود میپردازد. تحلیل روایت پسااستعماری، نقطه تلاقی «نظریه و روش تحلیل روایت ساختاگرا» با «نظریه و مطالعات پسااستعماری» است. مطالعه ساختاری و انتقادی متن رسانهای، با بهره گرفتن از تحلیل ساختاری روایت در فیلم و نظریات انتقادی پسااستعماری میتواند وضعیت و موقعیت کنونی بازنمایی را روشن سازد. خصوصاً آنکه در مطالعات بازنمایی، هم پیشینه تاریخی و هم سیاستگذاریهای کنونی موردتوجه قرار میگیرد.
فهرست مطالب کتاب:
مقدمه
فصل اول: مقدمهای بر تاریخ شرقشناسی و نظریۀ پسااستعماری
فصل دوم: بازنمایی و روایت در تحلیل پسااستعماری فیلم
فصل سوم: برساختهای جنسیتی و فمینیسم لیبرال؛ تحلیل روایت پسااستعماری فیلم در سرزمین خون و عسل
فصل چهارم: نوشرقشناسی و نظم سیاسی جدید در قلمرو مسلمانان؛ تحلیل روایت پسااستعماری فیلم «ملکۀ صحرا»
فصل پنجم: برساختهای قومیتی از مسلمانان؛ تحلیل روایت پسااستعماری فیلم «حرارت جاوه»
فصل ششم: مسئلۀ مسلمانان غربی و مهاجران مسلمان؛ تحلیل روایت پسااستعماری فیلم غیر قابل درک
نتیجهگیری
منابع
پربازدید ها بیشتر ...
دربارۀ ارتباطات: ارتباطات و تجلی آن در ادبیات و شعر فارسی
حمید مولانادر این کتاب ابتدا دایره یا جهان و عالم ارتباطات انسان را در یک الگوی پنجگانه به این ترتیب خلاصه شده
درآمدی بر شناخت هنر مدرن
مانیکا بوم ـ داچن و جَنِت کوکاین کتاب به جای آنکه به توالی تاریخ جنبشهای هنری بپردازد، با رویکردی موضوعی، برخی شاهکارهای هنر مدر
نظری یافت نشد.