۱۱۴۷
۴۱۰
سینمای سرگرمی و ادبیات کلاسیک فارسی

سینمای سرگرمی و ادبیات کلاسیک فارسی

پدیدآور: علی‌رضا پورشبانان ناشر: پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطاتتاریخ چاپ: ۱۳۹۸مکان چاپ: تهرانتیراژ: ۲۵۰شابک: 2ـ23ـ6513ـ600ـ978 تعداد صفحات: ۲۶۷

خلاصه

برای بررسی بهتر و دقیق‌تر مسئلۀ اقتباس از آثار ادبیات کلاسیک فارسی با رویکردی نمونه‌محور، در این کتاب، به همسازی آثار منتخب با برخی ملاک‌های مطلوب سینمای پرمخاطب و سرگرمی‌ساز توجه شده و تلاش گردیده شاخص‌های مناسب این نوع سینما در آثار برگزیده در دو حوزۀ نظم و نثر تحلیل و نمایانده شود.

معرفی کتاب

برای دیدن بخشی از صفحات کتاب، لینک فایل پی دی اف (pdf) را ببینید.​

 

اقتباس از ادبیات کلاسیک فارسی برای تولید فیلم‌های سینمایی از جمله مسائلی است که پرداختن به آن در قالب تحقیقات و پژوهش‌های تازه، امری کاربردی و مهم است که می‌تواند در گام اول تا حدی نیازهای نظری معطوف به استفاده از متون غنی ادبیات کلاسیک فارسی در سینمای امروز ایران و حتی جهان را مرتفع نماید. براین‌اساس این کتاب  تلاشی است که در راستای سایر تألیفات نگارنده در این حوزه، معرفی آثار منتخب ادبیات کلاسیک فارسی را برای تولید نسخه‌های نمایشی مد نظر قرار داده و در آن سعی شده با رویکردی پژوهشی و نگاهی میان‌رشته‌ای وجوه مطلوب آثار شاخص این ادبیات برای انجام اقتباس سینمایی به مخاطبان ارائه گردد.

برای بررسی بهتر و دقیق‌تر مسئلۀ اقتباس از آثار ادبیات کلاسیک فارسی با رویکردی نمونه‌محور، در این کتاب، به همسازی آثار منتخب با برخی ملاک‌های مطلوب سینمای پرمخاطب و سرگرمی‌ساز توجه شده و تلاش گردیده شاخص‌های مناسب این نوع سینما در آثار برگزیده در دو حوزۀ نظم و نثر تحلیل و نمایانده شود.

پس از بیان برخی کلیات و تعاریف نظری در پیشگفتار، در فصل‌های اول و دوم، برای آشنایی بیشتر خوانندگان با اثر و زمینه‌های تولید ادبی آن، بعد از معرفی اجمالی مؤلف و طریقۀ ویژۀ ادبی او، مختصری دربارۀ سبک، شیوه و ویژگی‌های‌ خاص متن مطالبی ارائه شده، در نهایت پس از بیان خلاصۀ داستان اثر، عناصر نمایشی مطلوب اقتباس در گسترۀ سینمای سرگرمی در آن تحلیل شده است.

براین اساس، برای تحلیل هر‌چه جامع‌تر متون ادبی برگزیده از منظر وجود وجوه مطلوب اقتباس سینمایی و در نهایت تبدیل آنها به نسخه‌های تصویری، در بخش پیشگفتار به عناصر نمایشی مناسب برای اقتباس که می‌توانند باعث تصویری شدن یک روایت و در نهایت بالا بردن ظرفیت اقتباس سینمایی از آن شوند، با توجه به دیدگاه‌ها و شاخص‌های معتبری که از سوی پژوهشگران برتر این حوزه، ارائه گردیده، اشاره شده و در فصل‌های بعد و بر مبنای توجه به نظم و نثر بودن آثار منتخب و رعایت تقدم و تأخر تاریخی، وجوه تصویری این آثار براساس شاخص‌های تفسیر شده، ارزیابی می‌شود. برای تجسم بهتر فضای تحلیل در برخی از موارد، ذیل عناصر نمایشی و اقتباسی هر متن، سعی شده از برخی تصاویر گرافیکی خیال‌انگیز و یاری‌رسان به مخاطب در راستای درک  سریع‌تر و بهتر نمایشی‌بودن ابعاد مختلف داستان، مانند ظاهر و فیزیک اشخاص (مثبت و منفی، انسان و غیر انسان و ...) در کنار تصویری از کشمکش‌های گوناگون و پرهیجان فردی و گروهی، استفاده شود. در پایان بررسی هر اثر نیز، با توجه به مجموع آراء نظریه‌پردازان و فیلم‌سازان سینما که روش‌های اقتباسی را در سه دستۀ کلی برداشت آزاد، اقتباس وفادار و اقتباس لفظ‌به‌لفظ دسته‌بندی می‌کنند، با توجه به ظرفیت‌های هر متن، روش اقتباسی مناسب‌تر برای هر اثر پیشنهاد می‌شود.

بدیهی است که در برخی موارد به‌دلیل نزدیکی ساختار آثار ادبی، شباهت‌ها و حتی نوعی تکرار در تحلیل عناصر نمایشی در متون به چشم‌بخورد که سعی گردیده تا حد امکان تعدیل شود؛ اما به‌دلیل آنکه این آثار هر یک نمایندۀ ژانر یا زیرزانر خاصی بوده‌اند، ضروری می‌نمود که به هر یک از آنها به‌عنوان نمونه‌هایی از گونۀ خود پرداخت شود تا براساس آن، بتوان نتایج را به آثار بیشتری تعمیم داد.

نمونه‌های برگزیده شده از متون ادبیات کلاسیک فارسی برای تحلیل وجوه تصویری در این کتاب، براساس دو رویکرد انتخاب شده‌اند؛ رویکرد اول، اهمیت هر یک از این آثار در ژانر خود ـ با توجه به نظر مؤلف ـ و اهمیت آنها در ادبیات فارسی و نزد بیشتر استادان، منتقدان و پژوهشگران است و دوم رویکرد دقت‌گرایی و ژرف‌نگری با محدود کردن نمونه‌های آماری است که بتواند ارزش پژوهشی اثر را در سطح قابل قبولی حفظ نماید. چه بسا آثار دیگری هم باشند که به نظر برخی مخاطبان محترم، از ظرفیت‌های اقتباسی و نمایشی بارزی برای سینمای سرگرمی برخوردارند، اما در این کتاب به آنها پرداخته نشده که با توجه به دو رویکرد بیان شده، این تفاوت نظر قابل تفسیر است.

فهرست مطالب کتاب:

مقدمه مؤلف

پیشگفتار

فصل اول: نثر

فصل دوم: نظم

منابع

نمایه

نظر شما ۰ نظر

نظری یافت نشد.