معرفی کتاب

برای دیدن بخشی از صفحات کتاب، لینک فایل پی دی اف (pdf) را ببینید.​

قرن‌هاست که بشر علی‌رغم همه مشکلات و مصائب زیستن در این عالم، امیدوارانه زندگی کرده و امید را در تجربه‌های زیستی خود مهم و مؤثر دانسته است. بشری که برای دفاع از هستی خود ناگزیر از به‌کارگیری ابزارهای متعددی شده، امید را نیز ابزاری کارآمد دانسته است و تا جایی‌پیش رفته که حکمت‌هایی جهانی ساخته که در آن میان دوان امید و زندگی رابطه‌ای ناگسستنی بیان شده است. هر چیزی که یادآور امید باشد برای انسان می‌تواند یادآور زندگی باشد.

به امید، بشر به همه جهش‌ها و رویش‌ها نظر داشت. اینکه انسان‌ها بارها در حیاتشان شکست خورده‌اند و باز دست بر زانو نهاده و برخاسته‌اند، نشان از کارکرد بی‌نظیر و بی‌بدیل امید دارد. چه بسیار شهرهایی که اغلب ساکنانشان از حوادث طبیعی مانند زلزله و سیل و بیماری‌های همه‌گیر و حوادث غیرطبیعی مانند جنگ و قتل‌ عام سر به سر ویران شده‌اند و چراگاه کفتاران و لاشخوران گردیده‌اند، اما باز هم رونق گرفته و اینک مردمان بسیاری در آن شهرها زندگی می‌کنند. تنها امید است که می‌تواند از ویرانه‌های وحشت‌آفرین هیروشیما و ناکازاکی و تمام شهرهای ویران اروپا در جنگ جهانی دوم، سرزمین‌هایی زیبا و خرم پدید آورد. تنها امید است که می‌تواند سخت‌ترین مصائب حیات را تحملپذیرد و حتی قابل شکست کند. امید مرهم زخم‌های همه زخم‌خوردگان این زندگی پر از شر و شور است و چه امیدورزی‌ها، از منظر فیلسوفان و متفکران عقلانی باشند و چه عقلانی نباشند، گاهی در دستان آدمی دوستدارِ زیستن چیزی جز امید نیست و همین است که رشته حیات او را حفظ می‌کند. امید شاعرانه‌ترین داشته انسان‌هاست و شعر، هنری است که می‌تواند ساحات تازه‌ای از وجود را خلق کند. ما با شعر شاعران در جهانی متفاوت از این جهان زندگی می‌کنیم، از این روست که دلبستگان شعر و شاعری هماره به خیالبافی‌های دور از واقعیت متهم شده‌‌اند، اما واقعیتی از این مهم‌تر وجود ندارد که ما انسان‌ها گاهی برای تحمل این جهان باید بر بال خیال شاعرانه‌مان بنشینیم و ساکن جهانی دیگر شویم.

امید منفعل نیست. افراد امیدوار در گوشه‌ای نمی‌نشینند تا اتفاقات خوب به نحوی سحرآمیز در زندگیشان رخ دهند. آنها به طور مداوم درگیر امیدند: دستیابی به امکاناتی که به آنها قدرت می‌بخشد، ایجاد و حفظ ارتباطات، هموارسازی راه‌هایی به سوی رهایی و تقویت منابع مدیریت ترس و بحران در زندگی ... امید مهارتی است که می‌توان آن را فراگرفت، بسط داد و بهبود بخشید. این کاملاً با رده‌بندی قدیمی امید به عنوان یکی از فضائل اخلاقی در یک راستا قرار دارد، که به این معناست که امید نیرو یا قدرتی است که شدت و ضعف ایجاد آن در هر فردی فرق می‌کند. در هیچ زمینه‌ای از زندگی نمی‌توان مهارتی را توسط تفکرات آرزومندانه، دلمشغولی‌های گذرا یا انفعال به دست آورد. باید حفر کنید و دوستان‌تان را در گِل فرو کنید. برای اینکه امید به درون‌تان راه یابد باید در ماهیت تسلط بر زندگی، وابستگی، بقا و معنویت کند و کاو کنید و یاد بگیرید که چطور باید این مهارت‌های فرعی سازنده امید را در کنار هم قرار دهید.

امید را احساسی منفعل و کور تعریف کردن خطایی بزرگ است که مشکلات عملی فراوانی را در زندگی انسان‌ها به وجود می‌آورد. امید هر چند احساس مثبت به تغییراتی در آینده است، اما تنها کسی به کارکردهای سودمند آن دست می‌یابد که اولاً تفکری هدف‌گرا دارد و ثانیاً دائم در جست‌وجوی مسیرهایی برای رسیدن به هدف است و ثالثاً در این مسیر از پای نمی‌نشیند.

این کتاب روایتی است از امید و آنچه بدان مربوط است. همه آنچه باید درباره امید و دفاع از آن گفته شود، در این کتاب آمده است و تنها یک نکته را باید بارها و بارها تکرار کرد و خسته نشد: امید انفعال نیست، امید همان طلب است، طلبی که به تعبیر مولانا گروگان خدا نزد ماست و گواهی می‌دهد بر وجود وضعیتی بهتر، همان‌گونه با بروز بیماری‌ای، داروها را کشف و خود را درمان می‌کنیم، با بروز طلبی از وضعیتی نیک، امیدوارانه آن را می‌یابیم یا می‌سازیم.

فهرست مطالب کتاب:

پیش‌گفتار

فصل اول: چیستی امید

فصل دوم: کارکردهای امید

فصل سوم: مخالفان امید

فصل چهارم: استعاره‌های امید

فصل پنجم: بسترهای امید

فصل ششم: سرچشمه‌های امید در سبک‌های سه‌گانه زیستن (به چه چیزها و کسان امید تعلق می‌گیرد؟)

فصل هفتم: امید و اخلاق

منابع