۱۱۰۳
۴۴۷
گردباد شور جنون؛ سبک هندی و احوال و اشعار کلیم کاشانی

گردباد شور جنون؛ سبک هندی و احوال و اشعار کلیم کاشانی

پدیدآور: محمد شمس لنگرودی ناشر: نگاهتاریخ چاپ: ۱۳۹۸مکان چاپ: تهرانتیراژ: ۵۰۰شابک: 1ـ311ـ376ـ600ـ978 تعداد صفحات: ۳۰۴

خلاصه

سبک هندی (اصفهانی)، سبک مسلط بر شعر قرون دهم و یازدهم هجری قمری ایران و هندوستان بود. هدف از این کتاب تلاش برای به دست دادن شناختی همه‌جانبه و واقع‌بینانه از سبک هندی از طریق جمع‌بندی و تحلیل نظراتی است که تاکنون ارائه شده است؛ با اتکا به اشعار شاعران این سبک.

معرفی کتاب

برای دیدن بخشی از صفحات کتاب، لینک فایل پی دی اف (pdf) را ببینید.

 

سبک هندی (اصفهانی)، سبک مسلط بر شعر قرون دهم و یازدهم هجری قمری ایران و هندوستان بود. هدف از این کتاب تلاش برای به دست دادن شناختی همه‌جانبه و واقع‌بینانه از سبک هندی از طریق جمع‌بندی و تحلیل نظراتی است که تاکنون ارائه شده است؛ با اتکا به اشعار شاعران این سبک.

اکنون، شناخت سبک هندی (اصفهانی) یک ضرورت اجتناب‌ناپذیر است: نخست به عنوان یک سبک شعر در ادبیات فارسی؛ دوم به عنوان سبکی که از ویژگی‌های برجسته نسبت به سبک‌های پیش از خود برخوردار است؛ سوم به دلیل صورت نگرفتن پژوهشی واقع‌بینانه و در نتیجه ناشناخته ماندن آن؛ و چهارم اینکه بسیاری از غزلیات امروز به دلایلی سخت تحت تأثیر زیبایی‌شناسی شعر سبک هندی است. و این ناگزیر به ویژه برای مؤلف این کتاب دو چندان است، چراکه نگارنده کوشش جدی شاعران سبک هندی را برای رهایی از صور خیال مکرر و کسل‌کننده و مرده سبک‌های گذشته و جستجوی خستگی‌ناپذیرشان را در کشف عناصر خیال در زندگی روزمرۀ مردم کوچه و بازار، بی‌ارتباط با مرحلۀ تحولی جامعۀ صفوی ـ که به گمانم عصر نطفه‌بندی در دوران بورژوازی در ایران است ـ نمی‌داند. و از این دیدگاه، طبیعتاً سیر منطقی شعر فارسی بعد از سبک هندی، در حقیقت باید سبک نیمایی باشد. پس، پیدا شدن «مکتب اصفهان» و شعر بازگشت در این میانه، نه یک مرحلۀ تکاملی، بلکه همان‌طور که بنیانگذاران آن نیز آگاهانه نام مکتب «بازگشت» را بر آن نهاده‌اند، یک حرکت واپس‌گرا و قهقرایی و کودتایی ـ ارتجاعی است. شناخت درست سبک هندی، مقدمۀ شناخت تاریخی سبک نیمایی است و یکی از اهداف این تحقیق نیز همین است.

پس از غور در اشعار سبک هندی (اصفهانی) به روشنی درمی‌یابیم که چطور قالب و چارچوب تنگ اشکال کهن شعر فارسی ظرفیت این همه تغبیر و تصویر و اشیاء و بالندگی و گستردگی زندگی خشن و پرتحرک و دقیق دوران نوین را ندارد. شعر سبک هندی از بسیاری اشیاء و تعابیر در حال انفجار است. و شعر نیمایی شکل کمال یافته و منفجر شدۀ شعر هندی (اصفهانی) است.

البته این کتاب شاید هنوز تنها یک جمع‌بندی مقدماتی از تمام نظرات و گمان‌هایی است که پیرامون این سبک اظهار شده است. این کتاب آغاز حرکت است. این کتاب در حقیقت مجموعه‌ای است از دو کتاب به شرح ذیل: کتاب اول تحقیقی است پیرامون سبک هندی در چهار بخش: بخش اول: بررسی ناگزیری، علت و چگونگی وابستگی هنرمندان و اندیشیمندان اعصار گذشته به حکومت‌ها و کیفیت ارتباط شاعران عصر صفوی (دوران مورد بحث این کتاب) است با پادشاهان سلسله صفوی و علل سفرشان به هندوستان. بخش دوم: جستجو و تحقیقی است در یافتن مولد و موطن سبک هندی و نخستین شاعر یا شاعرانی که اولین جرقه‌های این سبک در دیوان آنها جلوه کرده است. بخش سوم: بحثی است پیرامون درستی و نادرستی نام‌های مختلف این سبک. بخش چهارم: بررسی ویژگی‌های سبک هندی.

کتاب دوم نیز در سه بخش تنظیم شده است: بخش اول: شرح زندگانی کلیم کاشانی. بخش دوم: نقد مجمل اشعار کلیم. بخش سوم: برگزیدۀ اشعار کلیم.

فهرست مطالب کتاب:

پیش‌سخن

کتاب اول: صدای پای خیال

کتاب دوم: گردباد شور جنون

فهرست اعلام

منابع و مآخذ

نظر شما ۰ نظر

نظری یافت نشد.

پربازدید ها بیشتر ...

ایل بختیاری در دورۀ قاجار

ایل بختیاری در دورۀ قاجار

آرش خازنی

موضوع این کتاب تأثیر متقابل حکومت و ایل در حاشیۀ ایران در دورۀ قاجار است. بررسی تاریخ اتحادیۀ ایلی ب

قصۀ ما به خر رسید: خر و خرپژوهی در شعر فارسی

قصۀ ما به خر رسید: خر و خرپژوهی در شعر فارسی

غلامعلی گرایی، زهراسادات حسینی

خرپژوهی در شعر طنز فارسی یکی از زمینه‌های طنز بوده که باید به‌جد مورد تحقیق و پژوهش قرار می‌گرفت. نو

دیگر آثار نویسنده

شعر دورۀ بازگشت؛ بررسی شعر دوره‌های افشاریه، زندیه و قاجاریه

شعر دورۀ بازگشت؛ بررسی شعر دوره‌های افشاریه، زندیه و قاجاریه

محمد شمس لنگرودی

«شعر دورۀ بازگشت» که به «مکتب بازگشت» شهرت دارد، به قول نیما یوشیج محصول «عجز تاریخی» در دوره‌ای از