معرفی کتاب

برای دیدن بخشی از صفحات کتاب، لینک فایل پی دی اف (pdf) را ببینید.

سرزمین پهناور ایران با همۀ تنوع سرزمینی و قویمتی، مردان و زنان فرهنگ‌ساز بسیار دارد. کسانی که به تنهایی وظایف یک نهاد را بر دوش می‌کشند و سعی در بازنمایی ارزش‌های اصیل تمدن ایرانی دارند. به همین دلیل است که همواره معتقد بوده‌ایم ایران ما را نه با برج و باروهایش، بلکه با فرهنگ‌سازانش می‌شناسند.

مرحوم کی‌عطا طاهری بویراحمدی یکی از این مردان فرهنگ‌ساز ایران است. با اینکه دل در گرو زادگاه خود داشت و پروردۀ ایل بود، اما میهن خود را از بن دندان دوست داشت و در راه اعتلای آن هیچ فروگذار نکرد؛ چون پروردۀ طبیعت بود و فرهنگ اصیلی ایلی داشت، در خانه‌اش به روی باز بود. همه از خوان نعمتش بهره می‌بردند. از استاد ایرج افشار، ایران‌شناس نامی و دکتر محمدرضا شفیعی کدکنی، استاد مسلم ادبیات فارسی تا جوانان گم‌نام ولی جویای معرفت به خانۀ کی‌عطا رفت و آمد داشتند. هر چه داشت سخاوتمندانه با ایشان تقسیم می‌کرد. از نان و نمک تا کتاب و آخرین یافته‌های علمی‌اش را در طبق اخلاص می‌گذاشت و این سخاوت طبیعت و ایل است. خانه‌اش بسان آرامگاه عشاق و میعادگاه دوستان و مخزن‌الاسرار مردم بود و چه صبورانه مسائل و مشکلات مردم را می‌شنید و به دنبال چاره‌جویی برای آنها بود.

کتاب‌خوانی جدی بود و در امامت‌دادن آن دستی گشاده داشت. زندگی خود را صرف آموختن و آموزاندن کرده بود و در این راه هیچ دل‌سرد نشد. کتابخانه‌اش برای وی مرکز جهان بود و برای جوانان آن دیار محل معرفت‌اندوزی و عشق‌ورزی یا پیر خود بود. قلمی روان و خوش‌خوان داشت و این لطف نوشته‌هایش را می‌افزود. آثارش به یک معنا حافظۀ تاریخی و تصویری ایل بود و در راه شناساندن آداب و رسوم ایل منبعی گران‌سنگ به حساب می‌آید، زمانۀ خود را به نیکی درک کرده بود و سعی در شناخت درست و شایستۀ آن داشت. این مهم را از نحوۀ مراوادت و تحقیقاتش می‌توان درک کرد. راستش هر چه از سجایای اخلاقی او بگوییم باز نیز می‌توان گفت. کی‌عطا طاهری بویراحمدی آموزگار فرهیخته‌ای بود که در کورۀ سوزندۀ روزگار سوخت تا چراغی باشد فرا راه رهروانی که دل در گرو ایل و ایران دارند. او این قرن را به نام خود ثبت کرده است و آموخته آموزش داده و رازها معنا کرده است.

این کتاب شامل ۵ بخش مقالات، یادداشت‌ها، دل‌نوشته‌ها، اشعار کی‌عطا و تصاویری از اوست. مقاله‌های «نگاهی مختصر به حیات سیاسی، اجتماعی و فرهنگی عطا طاهری بویراحمدی»، «کوچ، کوچ: تجربه نیم قرن زندگی در کهکیلویه و بویراحمد»، «نقدی بر کتاب کوچ، کوچ عطا طاهری بویر احمدی»، «عطا طاهری در آدینه کوچ، کوچ»، «کوچ، کوچ تجربه نیم قرن زندگی در کهگیلویه و بویر احمد»، «ممیرو کتابی برای همه» و… در بخش مقالات این کتاب چاپ شده‌اند.

فهرست مطالب کتاب:

* پیش‌گفتار

یاد مرحوم کی‌‌عطا طاهری بویراحمدی/ نیکنام حسینی‌پور

* به جای مقدمه

بشنو زلابه‌لای سخن‌ها، صدای ما/ امراله نصرالهی

* مقالات

نگاهی مختصر به حیات سیاسی، اجتماعی و فرهنگی عطا طاهری بویراحمدی/ کشواد سیاهپور

کوچ، کوچ: تجربۀ نیم قرن زندگی در کهگیلویه و بویراحمد/ جواد صفی‌نژاد

نقدی بر کتاب کوچ، کوچ، عطا طاهری بویراحمدی/ عزت‌الله سام‌آرام

عطا طاهری در آئینۀ کوچ، کوچ/ ناصر زرافشان

کوچ، کوچ تجربه نیم قرن زندگی در کهگیلویه و بویراحمد/ کاوه بیات

«ممیرو» کتابی برای همه/ افضل مقیمی

عطا طاهری، نویسنده‌ای با اخلاق و منصف/ جلیل نظری

درخت سایه گستر ایل/ مهدی فاموری

آگاهی، بن‌مایه‌ای غالب در قصه‌های کتاب ممیرو/ امراله نصرالهی

عطا طاهری؛ آزاد مرد فرزانه! (در آیینۀ نوشته‌هایش)/ مهدی غفاری

روایتگر ناچیزها/ خشایار کرمی

یادی و اشاره‌ای از تاریخ کوچ و کتاب کوچ، کوچ/ منوچهر سیف‌السادات

عطا طاهری آفرینشگرقصه‌های مکتوب/ حسن بهرامی

دو قاب نگاه به عطا طاهری/ محمدرضا شریعتی‌راد

زندگی در کوچ، کوچ/ روح‌الله عسکری

* یادداشت‌ها

دری که بسته شد (آخرین دیدار) هجیر تشکری

برای آن که نوشت (کوچ تاریخ به ادبیات)/ امراله نصرالهی

کتابخانه‌ای بزرگ اثری به جا مانده از انسانی بزرگ/ یعقوب غفاری

آن عاشقان شرزه/ علی مندنی‌پور

کنار بنگشتون/ علی مندنی‌پور

سخن گفتن از دوست بعد از مرگ بسیار دشوار است/ حسن حسینی موردراز

او به تنهایی، یک ایل بود/ بهمن ایزدی

در سوگ قلم سالار خوش‌گفتار، کی‌عطا طاهری بویراحمدی/ سیدعلی سینا رخشنده‌مند

اندوه دل نگفتیم الا یک از هزاران/ صدراله فرخیانی

کی‌عطا طاهری؛ از آرمان‌گرایی تا واقعیت (بازگویی یک دیدار)/ مصطفی نامداری‌منفرد

در نگین دوست داشتن/ امراله نصرالهی

تو آیی در نگاهم/ سیمین طاهری

چکامه‌ای در سوگ پدر/ همایون طاهری

از هیچ کدامستانی دور/ مهرداد طاهری

برای پدربزرگم عطا طاهری/ سپهر طاهری

پیام‌های تسلیت

* دل‌نوشته‌ها و اشعار عطا طاهری

در نکوداشت روح بزرگ فرزند شایسته دنا

ای خفته

دستم را بگیر

* تصاویر