کتابخانه تخصصی ادبیات

۹۲۶

۳۱۷

دوماهنامۀ جهان کتاب، سال بیست‌وسوم، شمارۀ 9 و 10، آذر و دی 1397

پدیدآور: جمعی از نویسندگان به صاحب‌امتیازی و مدیرمسئولی طلیعه خادمیان ناشر: -تاریخ چاپ: ۱۳۹۷مکان چاپ: تهرانتیراژ: -شابک: -تعداد صفحات: ۸۶

خلاصه

تازه‌ترین شماره دوماهنامۀ جهان کتاب برای آذر و دی ۱۳۹۷ منتشر شده است.

معرفی کتاب

برای دیدن بخشی از صفحات کتاب، لینک فایل پی دی اف (pdf) را ببینید.

تازه‌ترین شماره دوماهنامۀ جهان کتاب برای آذر و دی ۱۳۹۷ منتشر شده است.

مطابق معمول این مجله، در ابتدای شماره یادداشتی از پرویز دوائی آمده است. سپس داستان کوتاهی از جین ریس با ترجمۀ پرتو شریعتمداری آورده شده است. در اولین نقد این شماره، سجاد آیدنلو به نقد و بررسی کتاب «جستاری چند دربارۀ فردوسی و شاهنامه» از عباس پریش‌روی پرداخته است.

طومارهای نقالی شاهنامه روایت‌هایی خاص از داستان‌های حماسی و پهلوانی ایران هستند که به نثر آمیخته به نظم و عمدتاً به دست نقالان و قصه‌خوانان تحریر شده‌اند. این طومارها به لحاظ سبک و زبان شبیه داستان‌های ادب عامه بوده و کم و بیش همان اصطلاحات و تعابیر داستان‌های ادب عامه در آنها به کار رفته است. نوشتار بعدی نقد و بررسی دو طومار نقالی است که به کوشش سجاد آیدنلو و فرزاد قائمی منتشر شده‌اند.

بر خلاف چارچوب‌های نقد ادبی مرسوم که به عناصر درونی داستان می‌پردازند، تحلیل اثر ادبی با عینک جامعه‌شناختی، ضمن اینکه بی‌نیاز از کمک‌گرفتن از ساختار درونی داستان و منطق شخصیت‌پردازی‌ها و رویدادها نیست، اما در اصل به دنبال رابطۀ اثر ادبی با جهان بیرون از خود است. نوشتار بعدی این شماره بحثی است در باب تحلیل جامعه‌شناختی اثر ادبی. در این نوشتار کوشش شده نمونه‌ای از تحلیل یک اثر ادبی با عینک جامعه‌شناختی آورده شود.

بلقیس سلیمانی از آن نویسند‌ه‌هایی نیست که روایت‌هایش در چارچوب ذهنی یک فرد بگنجد یا شخصیت‌های اصلی‌اش فقط در فاصلۀ میان گذشته و حال خود رفت‌وآمدی نوستالژیک داشته باشند. این نکته مهم است؛ چون شخصیت‌های اصلی رمان‌های او زنان هستند؛ از اولین رمانش «بازی آخر بانو» تا آخرین رمان کنونی‌اش «آن مادران، این دختران». بحث بعدی این شماره دربارۀ زن در روایت‌های بلقیس سلیمانی است.

اخیراً گزیده‌ای از اشعار هوشنگ ابتهاج (سایه) با عنوان «هدیه» منتشر گردیده که این کتاب گزیده‌ای است که خود شاعر در سال 1348 از سروده‌های خود فراهم آورده و به دست زنده‌یاد عبدالله فرادی به قلم نستعلیق خوشنویسی شده است تا هدیه‌ای باشد برای زادروز هما اعلم، زن‌عموی شاعر. بررسی این کتاب نوشتار بعدی این شماره را به خود اختصاص داده است.

کتاب «در سوگ و عشق یاران» از شاهرخ مسکوب در نوشتار بعدی این شماره بررسی شده است. این کتاب حاوی پنج نوشتار از شاهرخ مسکوب است که در سوگ سهراب سپهری، هوشنگ مافی، امیرحسین جهانبگلو، محمدجعفر محجوب و اسلام کاظمیه نوشته بوده و حسن کامشاد آنها را در این کتاب گردآوری کرده است.

دربارۀ کیارستمی و آثار سینمایی او کتاب‌های زیادی در ایران منتشر شده که هر یک از آنها به جنبه‌هایی از سینمای وی پرداخته‌اند. در نوشتار بعدی این شماره یکی دیگر از این کتاب‌ها با عنوان «سینمای کیارستمی» تألیف آلبرتو النا با ترجمۀ زهرا میرآخورلی و فرامرز آشنای قاسمی بررسی شده است.

در نوشتارهای بعدی این بخش به ترتیب داستان فارسی «تیراندازی در باک‌هد» نوشتۀ ناهید کبیری، کتاب «راه بی‌سرانجام: نگاهی به سرگذشت آسوریان در جنگ اول جهانی» نوشتۀ سیروان خسروزاده، «ره‌انجام حکمت: یادداشت‌های روزانۀ میرزا علی‌اصغر خان حکمت شیرازی» به اهتمام سیدمحمد دبیرسیاقی، «یادی از روزهای رفته، خاطرات حسن مشرف‌الدوله نفیسی» به کوشش منصوره اتحادیه، «زمان بازیافته: خاطرات سیاسی بهمن بازگانی» به کوشش امیرهوشنگ افتخاری راد، «نگاهی با دوربین به اقتصاد ایران (از مشروطه تاکنون» نوشتۀ احمد سیف، «حیات سری اعداد» تألیف گئورگ اسپیرو با ترجمۀ سعید کریم‌پور بررسی و نقد شده‌اند.

زندگی و شعر کامیار شاپور شاعر، نقاش و نوازندۀ گیتار در بخش بعدی این شماره توسط کامیار عابدی بررسی شده است. دربارۀ زندگی و شعر مهستی بحرینی نیز در نوشتار بعد بررسی شده است.

در بخش هزارویک داستان این شماره کتاب‌های «آرام در سایه» از منیرالدین بیروتی، «بازگشت» نوشتۀ گلی ترقی، «به من نگاه کن» از الهام فلاح، «پلک ماهی» تألیف حامد حبیبی، «پنج‌شنبه‌های سالن» از ملیحه صباغیان و «حلوای تلخ» تألیف رحیمه حسن‌زاده بررسی شده‌اند.

در «وقت شعر» این شماره سایه اقتصادی‌نیا به بررسی و نقد کتاب‌های «پادشاهی اندوه» سرودۀ سیدضیاء قاسمی و «ضیافت شیشه و باران» از ناهید کبیری پرداخته است.

در بخش‌های دیگر این شماره نیز به ترتیب به معرفی کوتاه کتاب‌های روز، تازه‌های بازار کتاب، نامه‌های رسیده و درگذشتگان پرداخته شده است.

فهرست مطالب این شماره:

... پیش از دَم صبح/ پرویز دوائی

رپانزل، رپانزل/ جین ریس، ترجمۀ پرتو شریعتمداری

«هر کسی از ظن خود شد یار» تصحیح شاهنامه/ سجاد آیدنلو

نقد و بررسی دو طومار نقالی (1)/ محمد جعفری (قنواتی)

همراهی قصه و جامعه/ آذر تشکر

«زن» در روایت بلقیس سلیمانی/ معصومه علی‌اکبری

ارمغان بازیافته/ مهدی فیروزیان

از محرومی دیدار/ فرخ امیرفریار

کیارستمی و تنهایی هنرمند/ حمید نامجو

زمین و زمان در جهانی عاشقانه/ هنگامه آشوری