معرفی کتاب

برای دیدن بخشی از صفحات کتاب، لینک فایل پی دی اف (pdf) را ببینید.

چنان‌که در مقدمۀ این کتاب بیان شده است؛ تهیۀ واژه‌نامه‌ای دربارۀ هایدگر دو خطر به همراه دارد: از یک‌سو هنوز کل متون او در اختیار نیست و اگرچه چاپ مجموعه آثار او بسیار جلو رفته است، به خصوص با انتشار ادای سهمی به فلسفه که برخی با قاطعیت آن را برابر با هستی و زمان قرار می‌دهند و همچنین با انتشار متون مهمی که به دنبال آن می‌آیند، رواست بیندیشیم شاید در مجلدهایی که در انتظار چاپ‌اند، راه‌هایی جدیدی پیش رو باشند. از سوی دیگر ناممکن است اندیشه‌ای را به سیستم درآوریم که از اساس سیستم نمی‌پذیرد و خود را در راه‌ها و همبندها ارزانی می‌دارد.

زبان هایدگر به راستی یک زبان است نه زبان پیش از بابل که به دنبال بیان سرمنشا در متافلسفه واپسین است بلکه گشت و گذاری است که امکان می‌دهد بازی بابلی‌سازی را انجام دهیم و به ما امکان می دهد که سوسوی پاس دادن میان زبان‌های یونانی و آلمانی میان نخستین سرآغاز و سرآغاز دیگر را به درخشش واداریم. از طرف دیگر اگر هر اندیشه بزرگی مستلزم کار مستقیمی بر زبان و مواجهه با غنای آن اندیشه است. اندیشه هایدگر بیش از هر اندیشه دیگر و به شکلی مضاعف در بدنه زبانه آلمانی و در بدنه فرادهش (متافیزیک) ـ چنانکه بر اساس زبان یونانی قرار یافته است ـ ریشه دوانده تا نا اندیشه این زبان‌ها را به سخن آورد و آنها را به بیان الکن در آغازگری‌شان وادارد و هر یک را به گفتن ناشنیده آتیه پیشینی وا دارد که در آن شامگاه خود را به یادکردی از صبحگاه بدل می‌سازد.

ژان‌ماری ویس در این کتاب می‌کوشد به زبان هایدگر نزدیک شود و واژه‌ها یا به بیان خود هایدگر، «مفاهیم بنیادین» این زبان را تبیین کند، البته نه با ترجمه صرف که از عهده چنین کاری برنمی‌آید، بلکه از طریق برقراری دیالوگی میان زبان فرانسه و زبان آلمانی، دیالوگی که از محدوده‌های یک زبان فراتر می‌رود و واژه‌ها را به روشنایی سرآغازینشان در «سرآغاز نخست»ِ اندیشه در یونان بازمی‌گرداند.

این دیالوگ زبان فرانسه را به «پاس‌دادن» میان زبان یونانی و زبان آلمانی وارد می‌کند و از این راه، تلاش می‌کند واژه‌ها و مفاهیمی را روشن کند که هایدگر برای اشاره به «فراگذار» از سرآغاز نخست اندیشه غربی به «سرآغاز دیگر» به کار می‌برد. این واژه‌نامه مفاهیم دوره‌های متفاوتِ کار فکری هایدگر را در بر می‌گیرد و می‌کوشد این مفاهیم را تا حد امکان با زبانی روشن اما دقیق به بیان آورد.

زبان هایدگر اگرچه باطناً نوعی دیالوگ است، واژگانی را نیز دربر دارد که در این کتاب سعی شده با فهمیدن آنچه خود او دوست داشت «مفاهیم بنیادین» بنامد، حدود آنها مشخص شود.

در این واژه‌نامه، واژه‌های یونانی با حروف لاتین نوشته شده بود که مترجم آنها را با حروف فارسی نوشته و اصل یونانی واژه‌ها را با حروف یونانی یا در پانویس‌ها یا در قلاب اضافه کرده است. همچنین تمام واژه‌ها و ترکیبات لاتین و یونانی و نیز واژه‌هایی که اصل آلمانی آنها در این واژه‌نامه به کار رفته، همراه معادل‌های فارسی و فرانسه در ضمایم آخر کتاب آورده شده است.