۱۸۵۲
۴۳۲
سازهای موسیقی در نگاره‌های ایران

سازهای موسیقی در نگاره‌های ایران

پدیدآور: مصطفی رستمی، مصطفی منصورآبادی ناشر: مارلیکتاریخ چاپ: ۱۳۹۷مکان چاپ: تهرانتیراژ: ۵۰۰شابک: 3ـ71ـ5284ـ600ـ978 تعداد صفحات: ۴۱۸

خلاصه

این کتاب این امکان را فراهم می‌سازد تا از طریق کشف و بررسی داده‌های موسیقایی موجود در نگاره‌های به یادگار مانده از دل تاریخ ایران‌زمین، نمودار تصویری درخور باوری از سازهای عصر حاضر مشخص شود و از این رهگذار، مطالعۀ تاریخ موسیقی سازی ایران کامل‌تر و پر رنگ‌تر گردد.

معرفی کتاب

برای دیدن بخشی از صفحات کتاب، لینک فایل پی دی اف (pdf) را ببینید.

 

در تاریخ ایران، موسیقی هنری زنده و فعال در تکاپوی ریشه‌های معنایی فرهنگ و تمدن می‌باشد. در ایران هر شخص، از هر جغرافیا و فرهنگی، در هر لحظه از زندگی‌اش سرودها و آوازها و ترانه‌های سرزمینش را زمزمه می‌کند. این زمزمه‌ها به عنوان همدم و همراه خاطرات، جایگاهی احساسی در ذهن و روح دارد. همراهی همیشگی این زمزمه‌ها در تاریخ ایران‌زمین دلیلی جز وجود ریشۀ عمیق موسیقی در خون و فرهنگ این مردمان ندارد.

هنگامی که پژوهشگری خواهان دیدن و بررسی این ریشه‌ها می‌گردد، لازم است که تاریخ هنر موسیقی و تاریخ تمدن ایران را از نخستین روزها و از تمامی روزنه‌ها مورد کاوش قرار دهد تا که شاید هویت و ریشۀ آن را مشاهده کند و بازتاب دهد. برای بررسی موسیقی ایران از نخستین نشانه‌های کهن تا امروزی‌ترین آنها را می‌توان از دریچه‌‌های متون مکتوب، سفرنامه‌ها، شرح‌ حال‌ها، سازها، آثار موسیقی، نگاره‌ها و ... مورد بررسی و مطالعه قرار داد تا راه به هدف ببرد.

در رابطه با متون تاریخی، سفرنامه‌ها و سازها و آثار باقی‌مانده، پژوهش‌های بسیاری صورت گرفته است که بازتاب آنها را در کتاب‌های تاریخ موسیقی ایران باید جستجو کرد. اما در رابطه با نگاره‌هایی که نشان موسیقی در آنها وجود دارد، کمتر پژوهشی صورت گرفته است. نیز در رابطه با تاریخ سازهای موسیقی ایران، کمتر اثر جامعی تألیف شده است. همراهی این دو نقصان در کنار یکدیگر، پژوهش تاریخ سازهای موسیقی در نگاره‌های ایران را ایجاد می‌کند.

این کتاب این امکان را فراهم می‌سازد تا از طریق کشف و بررسی داده‌های موسیقایی موجود در نگاره‌های به یادگار مانده از دل تاریخ ایران‌زمین، نمودار تصویری درخور باوری از سازهای عصر حاضر مشخص شود و از این رهگذار، مطالعۀ تاریخ موسیقی سازی ایران کامل‌تر و پر رنگ‌تر گردد. آغاز مطالعه و بررسی نشان‌های تصویری موسیقی سازی در ایران از روی لوحۀ گلی چغامیش از تمدن ایلام باستان می‌باشد. پس از آن در تمدن ایلام باستان می‌توان موسیقی را همراه با فرهنگ و مذهب آنها در سرتاسر تاریخ این قوم دنبال کرد. در دوره‌های بعد، سازها در داستان نوازنده‌ها بخش جدایی‌ناپذیر از نگاره‌ها می‌باشند. گروهی از این نگاره‌ها روی سنگ‌های و صخره‌ها به صورت نقش برجسته، گروهی روی سفال، گروهی روی موزاییک‌ها و ... اجرا شده‌اند.

در دورۀ اسلامی ایران، سازهای دوره‌های پیش تکمیل‌تر شده و به دنبال آن سازه‌هایی جدید به نگاره‌ها افزون گردیده‌اند که ریشه در سازهای دوره‌های پیشین دارند. در این نگاره‌های کهن، سازها در دسته‌های: سازهای زهی، پوست صدا، بادی و خود صدا قرار می‌گیرند. جایگاه سازها در نگاره‌های دوره‌های تاریخ ایران نشان از روندی غیرمشخص دارد که دلیل آن تغییرات مذهبی و اعتقادی حاکمان هر دوره می‌باشد. در دوره‌ای شاهد استفادۀ زیاد از سازها در نگاره‌ها در کنار افراد اصلی و مهم می‌باشیم و در دوره‌ای دیگر کاربرد ناچیز آن را در نگاره‌ها مشاهده می‌کنیم.

این کتاب می‌کوشد تا با شناسایی و بررسی دقیق نگاره‌های مستند موجود در دل تاریخ در قالب آثار نقش برجسته، آرایه‌های تصویری در معماری، دیوارنگاری‌ها و نگارگری، جایگاه، ساختار و کاربرد سازها را در نگاره‌هایی جستجو کند که گذشتگان ما خاطرات، احساسات و اندیشه‌هایشان را برای ارتباط با ما در تاریخ به‌جای گذاشته‌اند.

فهرست مطالب کتاب:

مقدمه

فصل اول: گذری بر تاریخ موسیقی ایران و سازشناسی

فصل دوم: سازشناسی در نگاره‌های ایران پیش از اسلام

فصل سوم: سازشناسی در نگاره‌های ایران پس از اسلام

فصل چهارم: جایگاه سازها و نوازندگان در نگاره‌های ایران

فصل پنجم: تجزیه و تحلیل سازهای موسیقی در نگاره‌های ایران

نظر شما ۰ نظر

نظری یافت نشد.

پربازدید ها بیشتر ...

پابرهنه در برادوی: زندگی و آثار نیل سایمون

پابرهنه در برادوی: زندگی و آثار نیل سایمون

مجید مصطفوی

نیل سایمون (1927 ـ 2018) یکی از پرکارترین، موفق‌ترین و محبوب‌ترین نمایشنامه‌نویسان جهان و یکی از بهت

زبان ملت، هستی ملت

زبان ملت، هستی ملت

امامعلی رحمان

زبان تاجیکستان با استقلال وطن پیوند ناگسستنی دارد؛ یعنی وقتی که وطن آزاد و مستقل بوده است، زبان هم ش